Page 17 - 10. SINIF TARİH FAVORİ ÖĞRETEN PARAGRAF
P. 17

2. ÜNİTE: BEYLİKTEN DEVLETE OSMANLI SİYASETİ (1302-1453)                PARAGRAF TESTİ  3

          1  Osmanlıların Rumeli’deki fetihleri, Balkan devletlerini   3  Osmanlı  Devleti’nin  ilerleyişi  üzerine  bütün  Hristiyan
             endişeye düşürmüştür. Osmanlılara tek başlarına karşı   dünyası telaşlanmış ve bir Haçlı ordusu oluşturulmuştur.
             koyamayacaklarını anlayan bu devletler, Sırp Kralı Lazar   İki kol üzerinden Niğbolu’ya gelen Haçlı ordusu kaleyi
             öncülüğünde bir ittifak kurmuştur. Bu ittifakta Sırplar,   karadan ve nehirden kuşatmıştır. Haçlılara karşı hare-
             Bulgarlar, Bosnalılar ve Arnavutlar yer almıştır. Türkleri,   kete geçen Yıldırım Bayezid süratle Niğbolu’ya gelmiş ve
             Balkanlardan atmak isteyen bu ittifaka karşı tüm hazır-  Haçlıları, 25 Eylül 1396’da bozguna uğratmıştır. Mısır’da
             lıklarını tamamlayan I. Murad, Anadolu beylikleri kuvvet-  bulunan Abbasi Halifesi, Yıldırım Bayezid Han’a “Sultan-ı
             lerinin de katıldığı bir ordu ile harekete geçmiştir. 1389   İklim-i Rum” (Anadolu Sultanı) unvanı vermiştir. 1396’da
             yazında Kosova’da, savaş düzeni alan Osmanlı ordusunu   Niğbolu’da kazanılan büyük zafer sonrası Avrupalılar,
             Sultan I. Murad komuta etmiştir. Bu önemli muharebede   yaklaşık yarım asır boyunca Osmanlı Devleti üzerine
             ordunun sağ kolunda Şehzade Bayezid, sol kolunda ise   büyük bir ordu gönderememiştir.
             Şehzade Yakup görev almıştır. Osmanlı kuvvetlerinden   Bu metnin dil ve anlatımı ile ilgili aşağıdakilerden
             sayıca daha fazla olan Haçlı ordusunu, Sırp Kralı Lazar   hangisi doğru değildir?
             komuta etmiştir. 9 Ağustos 1389 tarihinde meydana gelen
             savaşta Haçlılar, sekiz saat sonunda mağlup edilmiş ve   A)  Nesnel cümleler ön plandadır.
             Haçlı komutanı Lazar, oğlu ve yüksek rütbeli komutanlar   B)  Tanık göstermeye yer verilmiştir.
             esir alınmıştır.                                      C)  Açıklayıcı bir anlatım söz konusudur.

             Bu metinde aşağıdakilerden hangisine değinilme-       D)  Sayısal veriler kullanılmıştır.
             miştir?                                               E)  Kronolojik sıra izlenmiştir.

             A)  Osmanlı kuvvetlerine kimlerin komuta ettiğine
             B)  Osmanlılara karşı ittifak kuranların kimler olduğuna
             C)  Kosova Savaşı’nın sonucuna
             D)  Balkan devletlerinin Osmanlı’ya yönelik amacına
             E)  Türklerin savaş taktiğinin Haçlılardan farklı olduğuna




                                                                4
                                                                   I�  Batı Anadolu’da, Germiyanoğullarının üstünlüğünü
          2  Rumeli topraklarını sadece fetih yoluyla yurt edineme-
             yeceğinin farkında olan Osmanlılar, bölgede iskân poli-  kaybetmeye başlamasıyla birlikte Karamanoğulları
             tikasını esas almıştır. İskâna öncülük edenler; gaziler,   diğer beyliklerin desteğini almak için kendilerini Tür-
             aşiret reisleri ve mensupları, akıncı beyleri, dervişler ve   kiye Selçukluları’nın vârisi olarak görmüştür.
             Tımarlı Sipahiler olmuştur. Anadolu’nun dinî ve iktisadi   II�  Bizans’a karşı kazanılan zaferler, Osmanlıların itiba-
             hayatında önemli yer tutan Gaziyân- ı Rûm, Ahiyân-ı      rını yükseltmiştir.
             Rûm, Abdalân-ı Rûm ve Bâcıyân-ı Rûm gibi zümreler,    III� Fakat Osmanlılar, gaza siyaseti sayesinde, diğer bey-
             Rumeli’nin fethinden sonra gönüllü olarak bölgenin İslam-  liklerin ve Türkmenlerin takdirini toplamıştır.
             laşmasını ve imarını sağlamıştır. Fethedilen bölgelere
             yerleştirilen Müslümanlar arasındaki dervişler, sonradan   IV� Osmanlıların bu yükselişini fark eden Karamanoğul-
             kurulacak olan köylerin ve şehirlerin çekirdeğini oluştur-  ları, diğer beylikleri de organize ederek Osmanlıların
             muştur.                                                  siyasetine benzer bir politika izlemeye başlamıştır.
                                                                   V�  Örneğin Karamanoğulları, diğer beylikler üzerinde
             Bu metnin dil ve anlatımıyla ilgili olarak aşağıdakiler-  hâkimiyet kurmak için Memlûkluların da desteğiyle
             den hangisi söylenebilir?                                1367’de Latinlerin elindeki Gorigos Kalesi üzerine

             A)  Örneklemelerden yararlanılmıştır.                    sefer düzenlemiş ancak başarısız olmuştur.
             B)  Kişileştirme yapılmıştır.                         Metin düşünce akışına göre düzenlendiğinde numa-
             C)  İkilemelere başvurulmuştur.                       ralanmış cümlelerden hangisi en sonda yer almalı-
             D)  Olay, birinci kişi ağzından anlatılmıştır.        dır?
             E)  Benzetmeye başvurulmuştur.                        A) I.     B) II.    C) III.   D) IV.     E) V.

                                                                                Markaj Yayınları / 10. Sınıf Tarih  17
                                          MARKAJ YAYINLARI
   12   13   14   15   16   17   18   19   20   21   22