Page 19 - 10. SINIF TARİH FAVORİ ÖĞRETEN PARAGRAF
P. 19
2. ÜNİTE: BEYLİKTEN DEVLETE OSMANLI SİYASETİ (1302-1453) PARAGRAF TESTİ 4
1 Türk hükümdarlarının, dünyadaki diğer devlet ve millet- 3 Batı’daki durumunu 1396 Niğbolu Zaferi ile kuvvetlen-
leri hâkimiyeti altına alarak yönetmesi fikrine “Türk Cihan dirmiş olan Yıldırım Bayezid, yönünü İstanbul’a çevirmiş
Hâkimiyeti Mefkûresi” denilmiştir. Türk tarihinde, devlet ve Bizans’ı ortadan kaldırmak üzere harekete geçmiştir.
kurma ve yönetme yetkisinin ilahi olarak hükümdara 1393’te Bağdatʼı alarak buradaki Celâyirlilere son veren
verildiğine inanılmış ve buna kut inancı denilmiştir. Oğuz Timur; İran, Kafkasya ve Azerbaycanʼı ele geçirerek top-
Kağan Destanı ve Kök Türk Kitabeleriʼnde de geçen kut raklarını batı yönünde genişletmiştir. Timur, Celâyirli ve
inancı gereği, Türk kağanının sadece Türklerin değil; tüm Karakoyunlu Devletiʼnin topraklarını ele geçirince Celâ-
dünyanın hükümdarı olduğuna inanılmış ve fetihler de yir Hükümdarı Ahmet ve Karakoyunlu hükümdarı Kara
bunun için gerçekleştirilmiştir. Bilge Kağan; kitabelerde Yusuf, Yıldırım Bayezid’e sığınmıştır.
“Türk Tanrısı, Türk milleti yok olmasın diye beni kağanlığa Bu metinde aşağıdakilerden hangisine değinilme-
oturttu.” diyerek bu anlayışı dile getirmiştir.
miştir?
Bu metinde yazar, düşünce geliştirme yollarından A) Celâyirli ve Karakoyunlu Devleti hükümdarlarının Ti-
hangilerine başvurmuştur?
mur karşısındaki tutumlarına
A) Tanımlama-Benzetme B) Timur ile Yıldırım Bayezid arasında anlaşmazlık ol-
B) Benzetme-Tanık gösterme duğuna
C) Örneklendirme-Benzetme C) Timur’un sınırlarını genişletme politikalarına
D) Tanık gösterme-Sayısal verilerden yararlanma D) Yıldırım Bayezid’in batı yönlü faaliyetlerine
E) Tanımlama -Tanık gösterme E) Yıldırım Bayezid’in yönünü Bizans’a çevirdiğine
2
I� Bu dönemde İstanbul’u da fethetmek isteyen Osman- 4 (I) 1400 yılında Anadolu’ya giren Timur, Sivas’ı işgal
lılar, doğudan gelen Timur tehdidi ile karşı karşıya ederek yağmalamıştır. (II) Memlûkluların iç karışıklıklar
kalmıştır. içinde bulunmasından istifade eden Timur, güneye yöne-
lerek Suriye’yi topraklarına katmış ve Bağdat üzerinden
II� Osmanlı Devleti, Yıldırım Bayezid Dönemi’nde Ana- Tebriz’e geri dönmüştür. (III) Timur; Yıldırım Bayezid’den
dolu’nun büyük bir bölümünde hâkimiyet kurarak mer- kendi hâkimiyetini tanımasını, Karakoyunlu Hükümdarı
kezî otoritesini Türk beyliklerine kabul ettirmiştir.
Kara Yusuf’un kendisine teslim edilmesini, şehzadeler-
III� Türk Cihan Hâkimiyeti Mefkûresi, İslamiyet’in kabu- den birinin rehine olarak kendisine gönderilmesini ve
lünden sonra Nizam-ı Âlem fikri ile birleşerek Anadolu beylerinden alınan toprakların eski sahiplerine
Osmanlı Devleti tarafından ileri seviyeye taşınmıştır. geri verilmesini istemiştir. (IV) Osmanlı ordusu bu geliş-
IV� Türklerde hiçbir devirde önemini yitirmeyen bu ideal, meler üzerine harekete geçmiş ve Ankara yakınlarındaki
Osmanlı Devleti’nin Kuruluş Devri’nde Yıldırım Baye- Çubuk Ovası’nda iki ordu savaş düzeni almıştır. (V) Türk-
zid ile Timur’u karşı karşıya getirmiştir. men beyliklerinin askerleri savaş sırasında eski beylerinin
Timur’un tarafında olduğunu görünce saf değiştirmiştir.
Numaralanmış cümlelerle anlamlı bir paragraf oluş- (VI) İki ordu arasında yapılan savaşı 28 Temmuz 1402’de
turmak için sıralama nasıl olmalıdır? Timur kazanmıştır.
A) II -III- I- IV Bu metinde numaralanmış cümlelerin hangisinden
B) II- IV -III- I sonra “Timur’un isteklerini Yıldırım Bayezid’in reddet-
C) III -II- IV- I mesi üzerine Timur, büyük bir ordu ile Anadolu’ya girmiş,
D) III- I- II- IV Ankara’ya kadar ilerlemiştir.” cümlesi getirilmelidir?
E) III -IV- II- I A) I B) II C) III D) IV E) V
Markaj Yayınları / 10. Sınıf Tarih 19
MARKAJ YAYINLARI
