Page 20 - 10. SINIF TARİH FAVORİ ÖĞRETEN PARAGRAF
P. 20

PARAGRAF TESTİ  4                      2. ÜNİTE: BEYLİKTEN DEVLETE OSMANLI SİYASETİ (1302-1453)

         5  Osmanlı tarihinde Yıldırım Bayezid’in Ankara mağlubiyeti   7
            ile başlayan ve Yıldırım Bayezid’in oğulları arasında taht   I�  Bu  tepki  sonucunda  yakalanmaktan  korkan  Şeyh
            kavgaları ile geçen belirsizlik dönemi “Fetret Devri” olarak   Bedreddin, Anadolu’ya kaçmıştır.
            adlandırılmıştır. Yıldırım Bayezid’in oğullarından Süley-
            man Çelebi, Rumeli’deki Osmanlı topraklarında hüküm-  II�  Osmanlı kuvvetleri, isyancıları dağıtarak Şeyh Bed-
            darlığını ilan ederken Çelebi Mehmet Tokat ve Amasya     reddin’i  yakalamıştır  ve  yargılanmasının  ardından
            havalisini ele geçirmiş ve burada hâkimiyetini kurmuştur.   Şeyh Bedreddin, 1420’de Serez’de idam edilmiştir.
            İsa Çelebi ise Bursa’da hüküm sürmüştür. Fetret Dev-  III� Siyasi ihtirasları sebebiyle Çelebi Mehmet tarafından
            ri’ndeki  mücadelelerde  Anadolu’da  Bursa;  Rumeli’de   kazaskerlikten alınmayı kabullenemeyen Şeyh Bed-
            ise Edirne ön plana çıkmıştır. Musa Çelebi de Timur’un   reddin, görünüşte dinî-tasavvufi, gerçekte ise siyasi
            desteğiyle Bursa’ya hâkim olmak için kardeşleriyle taht   teşkilatlanmayı sağlamak üzere harekete geçerek
            mücadelesine girişmiştir.                                yoğun bir propaganda faaliyetine girişmiştir.
            Bu metinde aşağıdakilerden hangisine değinilme-       IV� Şeyh Bedreddin ve müritlerinden Börklüce Mustafa
            miştir?                                                  ile Torlak Kemal’in başarıları üzerine Çelebi Mehmet
                                                                     isyancılar üzerine büyük bir kuvvet göndermiştir.
            A)  Yıldırım’ın  oğullarının  hükümdarlıklarını  ilan  ettikleri
               yerlere                                            V�  Şeyh Bedreddin’in etrafında kısa sürede geniş bir
                                                                     mürit  ve  sempatizan  kitlesinin  oluşması,  Osmanlı
            B)  Fetret Devri’ndeki siyasi boşluktan Anadolu beylikle-
               rinin faydalandığına                                  Devleti’nin tepkisine neden olmuştur.
            C)  Fetret Devrinin ne anlama geldiğine               Numaralanmış cümlelerle anlamlı bir paragraf oluş-
                                                                  turmak için sıralama nasıl olmalıdır?
            D)  Kardeşler arasında taht mücadelesi yaşandığına
            E)  Fetret Devri’nin nedenine                         A)  III -II- I -V- IV
                                                                  B)  V- II -III- I- IV
                                                                  C)  III- V -II- IV- I

                                                                  D)  III- V- I- IV- II
                                                                  E)  V -I- II- IV- III
         6  Timur sayesinde eski topraklarını tekrar ele geçiren Türk-
            men aileler, Osmanlı şehzadelerinin Fetret Devri’ndeki
            iktidar kavgasına müdahil olmuş ve kendi adaylarını des-
            tekleyerek Osmanlıların güç kaybetmesine neden olmuş-
            tur. Türkmenler, şehzadelerden birinin otoriteyi kurarak
            tekrar Osmanlı Devleti’nin güçlenmesini istemedikleri için   8  Bâbailer Ayaklanması’na benzer özellikler taşıyan Şeyh
            bir denge siyaseti izlemiştir. Ankara Savaşı’ndan sonra   Bedreddin Olayı da Fetret Devri’nde yaşanan taht kavga-
            Aydınoğulları, Karamanoğulları, Menteşeoğulları, Saru-  ları nedeniyle Osmanlı Devleti’nde yaşanan siyasi, sos-
            hanoğulları, Hamitoğulları gibi beylikler yeniden kurul-  yal ve ekonomik buhranların sonucunda ortaya çıkmıştır.
            muştur.                                               Buhranlı dönemlerde halka, içinde bulunduğu sıkıntılar-
                                                                  dan kurtarılacaklarını söyleyen isyancılar, eşitlikçi anlayı-
            Bu parçada anlatılmak istenen aşağıdakilerden han-
            gisidir?                                              şın hâkim olduğu bir toplumsal düzen kuracaklarını vaat
                                                                  ederek taraftar toplamış ve siyasal iktidarı ele geçirmeyi
            A)  Anadolu beylikleri Fetret Devri’ndeki otorite boşluğu-  amaçlamıştır.
               nu fırsata çevirmişlerdir.
            B)  Timur,  Anadolu’da  güçlü  bir  Osmanlı  Devleti  bırak-  Bu metinde aşağıdakilerden hangisine değinilme-
                                                                  miştir?
               mak istememiştir.
            C)  Timur, Türkmen beylikleri üzerinden Anadolu’yu ken-  A)  Babailer Ayaklanması’nın hangi dönemde yaşandığı-
               di topraklarına katmıştır.                            na
                                                                  B)  İsyancıların asıl amaçlarının ne olduğuna
            D)  Türkmen beylikleri kendi aralarında siyasi birliği sağ-
               lama mücadelesine girişmişlerdir.                  C)  Olayın hangi nitelikte bir isyan olduğuna
            E)  Yıldırım  Bayezid’in  oğulları  arasında  taht  kavgaları   D)  İsyancıların halka sunduğu vaatlere
               olmuştur.                                          E)  Şeyh Bedreddin Olayı’nın niçin çıktığına

          20    Markaj Yayınları / 10. Sınıf Tarih
                                          MARKAJ YAYINLARI
   15   16   17   18   19   20   21   22   23   24   25