Page 20 - 10. SINIF TARİH FAVORİ ÖĞRETEN PARAGRAF
P. 20
PARAGRAF TESTİ 4 2. ÜNİTE: BEYLİKTEN DEVLETE OSMANLI SİYASETİ (1302-1453)
5 Osmanlı tarihinde Yıldırım Bayezid’in Ankara mağlubiyeti 7
ile başlayan ve Yıldırım Bayezid’in oğulları arasında taht I� Bu tepki sonucunda yakalanmaktan korkan Şeyh
kavgaları ile geçen belirsizlik dönemi “Fetret Devri” olarak Bedreddin, Anadolu’ya kaçmıştır.
adlandırılmıştır. Yıldırım Bayezid’in oğullarından Süley-
man Çelebi, Rumeli’deki Osmanlı topraklarında hüküm- II� Osmanlı kuvvetleri, isyancıları dağıtarak Şeyh Bed-
darlığını ilan ederken Çelebi Mehmet Tokat ve Amasya reddin’i yakalamıştır ve yargılanmasının ardından
havalisini ele geçirmiş ve burada hâkimiyetini kurmuştur. Şeyh Bedreddin, 1420’de Serez’de idam edilmiştir.
İsa Çelebi ise Bursa’da hüküm sürmüştür. Fetret Dev- III� Siyasi ihtirasları sebebiyle Çelebi Mehmet tarafından
ri’ndeki mücadelelerde Anadolu’da Bursa; Rumeli’de kazaskerlikten alınmayı kabullenemeyen Şeyh Bed-
ise Edirne ön plana çıkmıştır. Musa Çelebi de Timur’un reddin, görünüşte dinî-tasavvufi, gerçekte ise siyasi
desteğiyle Bursa’ya hâkim olmak için kardeşleriyle taht teşkilatlanmayı sağlamak üzere harekete geçerek
mücadelesine girişmiştir. yoğun bir propaganda faaliyetine girişmiştir.
Bu metinde aşağıdakilerden hangisine değinilme- IV� Şeyh Bedreddin ve müritlerinden Börklüce Mustafa
miştir? ile Torlak Kemal’in başarıları üzerine Çelebi Mehmet
isyancılar üzerine büyük bir kuvvet göndermiştir.
A) Yıldırım’ın oğullarının hükümdarlıklarını ilan ettikleri
yerlere V� Şeyh Bedreddin’in etrafında kısa sürede geniş bir
mürit ve sempatizan kitlesinin oluşması, Osmanlı
B) Fetret Devri’ndeki siyasi boşluktan Anadolu beylikle-
rinin faydalandığına Devleti’nin tepkisine neden olmuştur.
C) Fetret Devrinin ne anlama geldiğine Numaralanmış cümlelerle anlamlı bir paragraf oluş-
turmak için sıralama nasıl olmalıdır?
D) Kardeşler arasında taht mücadelesi yaşandığına
E) Fetret Devri’nin nedenine A) III -II- I -V- IV
B) V- II -III- I- IV
C) III- V -II- IV- I
D) III- V- I- IV- II
E) V -I- II- IV- III
6 Timur sayesinde eski topraklarını tekrar ele geçiren Türk-
men aileler, Osmanlı şehzadelerinin Fetret Devri’ndeki
iktidar kavgasına müdahil olmuş ve kendi adaylarını des-
tekleyerek Osmanlıların güç kaybetmesine neden olmuş-
tur. Türkmenler, şehzadelerden birinin otoriteyi kurarak
tekrar Osmanlı Devleti’nin güçlenmesini istemedikleri için 8 Bâbailer Ayaklanması’na benzer özellikler taşıyan Şeyh
bir denge siyaseti izlemiştir. Ankara Savaşı’ndan sonra Bedreddin Olayı da Fetret Devri’nde yaşanan taht kavga-
Aydınoğulları, Karamanoğulları, Menteşeoğulları, Saru- ları nedeniyle Osmanlı Devleti’nde yaşanan siyasi, sos-
hanoğulları, Hamitoğulları gibi beylikler yeniden kurul- yal ve ekonomik buhranların sonucunda ortaya çıkmıştır.
muştur. Buhranlı dönemlerde halka, içinde bulunduğu sıkıntılar-
dan kurtarılacaklarını söyleyen isyancılar, eşitlikçi anlayı-
Bu parçada anlatılmak istenen aşağıdakilerden han-
gisidir? şın hâkim olduğu bir toplumsal düzen kuracaklarını vaat
ederek taraftar toplamış ve siyasal iktidarı ele geçirmeyi
A) Anadolu beylikleri Fetret Devri’ndeki otorite boşluğu- amaçlamıştır.
nu fırsata çevirmişlerdir.
B) Timur, Anadolu’da güçlü bir Osmanlı Devleti bırak- Bu metinde aşağıdakilerden hangisine değinilme-
miştir?
mak istememiştir.
C) Timur, Türkmen beylikleri üzerinden Anadolu’yu ken- A) Babailer Ayaklanması’nın hangi dönemde yaşandığı-
di topraklarına katmıştır. na
B) İsyancıların asıl amaçlarının ne olduğuna
D) Türkmen beylikleri kendi aralarında siyasi birliği sağ-
lama mücadelesine girişmişlerdir. C) Olayın hangi nitelikte bir isyan olduğuna
E) Yıldırım Bayezid’in oğulları arasında taht kavgaları D) İsyancıların halka sunduğu vaatlere
olmuştur. E) Şeyh Bedreddin Olayı’nın niçin çıktığına
20 Markaj Yayınları / 10. Sınıf Tarih
MARKAJ YAYINLARI