Page 6 - 10. SINIF TÜRK DİLİ ve EDEBİYATI ÖĞRETEN PARAGRAF - GİRİŞ YAYINLARI

2. ünİte: hİkâYe PARAGRAF TESTİ 1

1 3 Dede Korkut Hikâyeleri’nde hem destan unsurlarını hem

I� Modern anlamda hikâye ise Tanzimat Dönemi’yle bir- de halk hikâyesinin özelliklerini görmek mümkündür. (I)
likte edebiyatımıza girmiştir. Biçim olarak her iki anlatmanın da nazım-nesir karışık
yazılmış olması en büyük benzerliktir. (II) Dede Kor-
II� Türk edebiyatında destan, masal, halk hikâyesi, med- kut Hikâyeleri ile halk hikâyeleri konu bakımından çok
dah hikâyesi gibi türler hikâyeciliğimizin köklü bir geç- benzerdir ve her iki anlatmada da konular kahramanlık
mişe dayandığını göstermektedir. veya sevdadır. (III) Her iki hikâyenin kuruluş sistemi,
III� Hikâye; insan, zaman ve mekân unsurlarıyla birlikte bölüm yapısı ve motifleri aşağı yukarı birbirinin aynısı-
kurgusal bir dünya çerçevesinde fazla ayrıntıya giril- dır. (IV) Kahramanın büyümesi, kahramanlık yapması,
meden yazılan bir düz yazı türüdür. âşık olması ve mücadele etmesi bunlardan bazılarıdır.

Numaralandırılmış cümlelerin “giriş-gelişme-sonuç” (V) Kahramanların açları doyurması, yanında kırk yiği-
şeklinde sıralanmış hali aşağıdakilerin hangisinde din veya kırk ince belli kızın bulunması halk hikâyeleri ile
GİRİŞ YAYINLARI
doğru verilmiştir? ortak olan unsurlardır.
A) I - III - II B) II - I - III Parçanın anlam bütünlüğü dikkate alındığında numa-
C) II - III - I D) III - I - II ralandırılmış yerlerin hangisinden önce “Dede Korkut
Hikâyeleri ile halk hikâyelerinin benzerliklerini biçim ve
E) III - II - I konu olarak iki grupta değerlendirebiliriz.” cümlesinin
getirilmesi uygun olur?
A) I B) II C) III D) IV E) V

2 Hikâye geleneğimizin en önemli eserlerinden biri, Dede
Korkut Hikâyeleri’dir. Dede Korkut Hikâyeleri sözlü ola-
rak ortaya çıkmış, Türkler arasında İslamiyet öncesinde
doğan, İslamiyet’in kabul edilmesinden sonra İslami
unsurlarla gelişen, destan özelliği taşıyan hikâyelerdir. 4 Halk hikâyeleri ya gerçek ya da gerçeğe yakın olayların
Bu hikâyeler Türk kültür tarihi açısından çok önemli bir anlatıldığı uzun soluklu anlatım türüdür. Geleneksel bir
yere sahiptir. Dede Korkut Hikâyeleri, ayrı kahramanların içeriği olan, kuşaktan kuşağa sözlü olarak aktarılan hikâ-
maceralarının anlatıldığı birbirinden bağımsız on iki hikâ- yelerdir. Halk hikâyeleri, destanların zaman içerisinde
yeden oluşur. Hikâyelerin IX-XI. yüzyıllar arasında oluş- biçim ve öz değişikliğine uğramasıyla oluşan ürünlerdir.
tuğu ve XV. yüzyılın sonunda yazıya geçirildiği görüşü Halk hikâyelerinde olağanüstü unsurlar destanlara göre
yaygındır. azalmış, kişiler ve olaylar doğal boyutlarına gelmiştir.
Aşağıdakilerden hangisi bu parçaya konabilecek en Bu parçada aşağıdaki düşünceyi geliştirme yolların-
kapsamlı başlık olabilir? dan hangisi ağırlıklı olarak kullanılmıştır?
A) Dede Korkut Hikâyeleri A) Benzetme

B) Dede Korkut Hikâyeleri’nde Dinî Motifler B) Sayısal verilerden yararlanma
C) Dede Korkut Hikâyeleri’nin Ortaya Çıkışı C) Tanımlama
D) Dede Korkut Hikâyeleri’nin Kültürel Özellikler D) Örneklendirme
E) Dede Korkut Hikâyeleri’nin Yazıya geçirilmesi E) Tanık gösterme

giriş Yayınları / 10. Sınıf türk Dili ve edebiyatı 9