Page 27 - fen-ve-muhendislik-bilimleri-icin-meslek-etigi
P. 27
Meslek Etiği 105
8 Herkes insanlığın kötüye gittiğini kabul eder ama hiç kimse
FEN VE MÜHENDİSLİK ETİĞİ
kendisinin kötüye gittiğini kabul etmez.
Herkes insanlığı değiştirmeyi düşünür ama hiç kimse önce
kendini değiştirmeyi düşünmez.
Lev Nikolayeviç Tolstoy (1828-1910)
8.1. Giriş
Bilim insanının karakteristik özellikleri; araştıran-sorgulayan, meraklı,
çalışkan, objektif, mantıklı ve çözüm odaklı yaklaşımla canlı hayatını ve/veya yaşam
sürecinde karşılaşılan her düzey ve türdeki sorunlarına çözüm yolları arayarak ve
alternatif çözüm yolları geliştirerek hayatı kolaylaştırıcı çalışmalarda bulunmalarıdır.
Genel bir ifadeyle bunlar “dünü değiştiren, bugünü şekillendiren ve yarını
tasarlayan” bilim insanlarıdır.
"Bilim insanı" kelimesi, nesnelerin nasıl çalıştığını ve işlediğini daha iyi
anlamak için fiziksel dünyanın çeşitli yönlerini araştıran ve inceleyen kişileri
tanımlamak için kullanılan genel bir terimdir. Bilim, tek bir meslek değildir; pek çok
bilim uzmanlığı vardır. Bununla birlikte, her bilim insanı, tüm yeni keşiflerin sadece
spekülasyon değil gerçeklere dayalı olmasını sağlayan katı bir kurallar dizisi olan
"bilimsel yöntemi" izler. Örneğin; bir biyokimyager canlıların kimyasal ve fiziksel
prensiplerini ve biyolojik süreçleri inceler, bir biyolog yaşamı ve canlı organizmaları
inceler, bir moleküler biyolog hücrelerin yapılarını ve işlevlerini moleküler düzeyde
araştırır ve inceler. Bir paleontolog ise organizmaların fosilleşmiş kalıntılarını inceler.
Bu saydığımız bilim dallarının yanında, her birinin konusu, araştırma alanı farklı olan
birçok bilim dalı vardır [1].
Bilim insanları, dünyayı incelemek için gözlemleme, çıkarım yapma, tahmin
etme, sınıflandırma, değerlendirme ve modeller yapma gibi becerileri kullanırlar.
Doğuştan her insanda olan merak duygusu, bazı insanlarda ilerleyen yaşlarda da
devam eder. Merak duygusunu perçinleyen; soru sorma, araştırma, cevaplarla
tatmin olmama, daha derin araştırmalar yapma istekleri, bilim insanlığına kadar
uzanabilir [1].
Bilim insanı, ya da bilimci, evrene ilişkin olgulara ve değişkenlere yönelik
bilimsel veri elde etme yöntemlerini kullanarak sistematik bir şekilde bilgi elde
etmeye çalışan kişidir. Daha sınırlı anlamda ise bilimsel yöntem kullanan bir bireydir.
Kişi bilimin bir veya birden fazla alanında uzman olabilir. Bilim insanları; fiziksel,
matematiksel ve sosyal alanlar da dahil olmak üzere bilimin tüm alanlarında
araştırmalar yaparlar. Onlar olaylar hakkında soru soran ve bu soruları sistematik
olarak cevaplama yoluna giden insanlardır. Doğaları gereği meraklı ve iyi organize
insanlardır. Diğer insanların aksine, bilim insanları bir şeyleri gözlemleme yeteneğine
ve gözlemlediklerinde bir şeyler görebilme yetisine sahip olurlar [2]. Sonuçta bir
insandan beklenen öncelikle onun etik kurallara uymasıdır. Bir toplumun üyesi
olmanın ilk koşulu, var olan ahlaki çerçeveyi kabul etmektir. Toplumsal yaşamın
diğer kuralları, Örneğin; yasalar uyulması zorunlu kurallardır. Toplum gerçekte