Page 24 - fen-ve-muhendislik-bilimleri-icin-meslek-etigi
P. 24

82                                                             Meslek Etiği

                               Kültürel gelişim modelleri şunlardır:
                           •   Whiting Modeli
                           •   Gelişimsel Niş Modeli
                           •   Ekokültürel Gelişim Modeli
                           •   Biyokültürel Gelişim Modeli

                               6.4.3. Topluma ve Bilime Katma Değer Oluşturma
                               Etik  insanların  iyiliğini  esas  alır  ve  aşağıda  belirtilen  konuları  tartışmaya
                        açar;
                           •   Özgür irade,
                           •   Bireylerin iyiliği,
                           •   Sosyal iyinin nitelikleri,
                           •   Pozitif ahlakın değerleri,
                           •   Erdemin varlığı ve doğası,
                           •   Görev ve ahlaki zorunluluklar,
                           •   Keyif alma ile iyi arasındaki ilişkiler,
                           •   Bireyin ve toplumun iyiliği arasındaki ilişkiler,
                           •   Bireylerin  sosyal  iyiliği  ve  ahlaken  doğru  olanı  yapmalarına  etki  eden
                               faktörler [5].

                               Etik bilimimin sorguladığı ve çözmeye çalıştığı sorunlar ise şunlardır;
                           •   Mutluluk davranışlarımızın nihai sonu mudur?
                           •   Erdemi keyif almaya tercih etmeli miyiz?
                           •   Keyif ile mutluluk arasında ne gibi farklılıklar bulunmaktadır?
                           •   Kişi toplumun zorladığı belli bir davranış tarzında mı davranmalı veya genel
                               kabul gören prensiplere mi uymalı?
                           •   Kişi  kendi  veya  ailesinin  refahını  sağlarken  başkalarının  refahını  da
                               gözetmek zorunda mı?
                           •   Eğer böyle bir zorunluluk varsa bu ikisi arasındaki oran nasıl olmalı?
                           •   Özgür irade deyince ne anlaşılmalı?
                           •   Duygular mı yoksa akıl mı davranışların esasını oluşturmalı?
                           •   Teoride ve uygulamada iyi, doğru, zorunluluk, görev, bilinç gibi kavramlar ne
                               anlama gelmeli?
                               Sayılan problemler ve çok sayıdaki benzerleri etik biliminin temel konusunu
                        oluşturmaktadır. Buna göre etik, insan davranışlarının nihai sonunun gerçek değerini
                        arayan ve bununla ilgili temel prensipleri araştıran bir bilimdir [5].

                               6.4.4. Otorite Figürü Olma
                               Otorite  figürü,  insanlar  otorite  kabul  ettikleri  figürlerden  gelen  direktifleri
                        yerine getirme eğilimi gösterirler. Özellikle bu kişi, konusunda uzman ve yetkin olan
                        biriyse (ya da öyle algılanan biri), onun söylediklerini dikkate almamız daha büyük
                        bir olasılık gösterir. Doğuştan itibaren otorite figürlerini kabul etmeyi öğreniriz. Otorite
                        figürünü  temsil  eden  belirli  unvanlar,  giysiler  ve  süsler  insanlarda  otorite  figürü
                        izlenimi yaratmasında etkilidir.
                               Otoritenin  varlığına  ve  tanımına  ilişkin  felsefi  tartışmalar  genel  olarak
                        çatışmacı ve uyuşumcu olmak üzere iki farklı yaklaşımın ortaya çıkmasına neden
                        olmuştur.  Çatışmacı  yaklaşımda  toplum  yaşamının  baskı  üzerine  kurulması  ve
   19   20   21   22   23   24   25   26   27   28   29