Page 24 - fen-ve-muhendislik-bilimleri-icin-meslek-etigi
P. 24
82 Meslek Etiği
Kültürel gelişim modelleri şunlardır:
• Whiting Modeli
• Gelişimsel Niş Modeli
• Ekokültürel Gelişim Modeli
• Biyokültürel Gelişim Modeli
6.4.3. Topluma ve Bilime Katma Değer Oluşturma
Etik insanların iyiliğini esas alır ve aşağıda belirtilen konuları tartışmaya
açar;
• Özgür irade,
• Bireylerin iyiliği,
• Sosyal iyinin nitelikleri,
• Pozitif ahlakın değerleri,
• Erdemin varlığı ve doğası,
• Görev ve ahlaki zorunluluklar,
• Keyif alma ile iyi arasındaki ilişkiler,
• Bireyin ve toplumun iyiliği arasındaki ilişkiler,
• Bireylerin sosyal iyiliği ve ahlaken doğru olanı yapmalarına etki eden
faktörler [5].
Etik bilimimin sorguladığı ve çözmeye çalıştığı sorunlar ise şunlardır;
• Mutluluk davranışlarımızın nihai sonu mudur?
• Erdemi keyif almaya tercih etmeli miyiz?
• Keyif ile mutluluk arasında ne gibi farklılıklar bulunmaktadır?
• Kişi toplumun zorladığı belli bir davranış tarzında mı davranmalı veya genel
kabul gören prensiplere mi uymalı?
• Kişi kendi veya ailesinin refahını sağlarken başkalarının refahını da
gözetmek zorunda mı?
• Eğer böyle bir zorunluluk varsa bu ikisi arasındaki oran nasıl olmalı?
• Özgür irade deyince ne anlaşılmalı?
• Duygular mı yoksa akıl mı davranışların esasını oluşturmalı?
• Teoride ve uygulamada iyi, doğru, zorunluluk, görev, bilinç gibi kavramlar ne
anlama gelmeli?
Sayılan problemler ve çok sayıdaki benzerleri etik biliminin temel konusunu
oluşturmaktadır. Buna göre etik, insan davranışlarının nihai sonunun gerçek değerini
arayan ve bununla ilgili temel prensipleri araştıran bir bilimdir [5].
6.4.4. Otorite Figürü Olma
Otorite figürü, insanlar otorite kabul ettikleri figürlerden gelen direktifleri
yerine getirme eğilimi gösterirler. Özellikle bu kişi, konusunda uzman ve yetkin olan
biriyse (ya da öyle algılanan biri), onun söylediklerini dikkate almamız daha büyük
bir olasılık gösterir. Doğuştan itibaren otorite figürlerini kabul etmeyi öğreniriz. Otorite
figürünü temsil eden belirli unvanlar, giysiler ve süsler insanlarda otorite figürü
izlenimi yaratmasında etkilidir.
Otoritenin varlığına ve tanımına ilişkin felsefi tartışmalar genel olarak
çatışmacı ve uyuşumcu olmak üzere iki farklı yaklaşımın ortaya çıkmasına neden
olmuştur. Çatışmacı yaklaşımda toplum yaşamının baskı üzerine kurulması ve