Page 23 - fen-ve-muhendislik-bilimleri-icin-meslek-etigi

Meslek Etiği 77

6 Etik, insanların yaptıklarının bir tanımı değildir;
ETİK VE MESLEKİ DEĞERLER İLİŞKİSİ

hepimizin yapması gereken bir reçetedir.
Michael Josephson (1942- …)

6.1. Giriş
Etik, genel inançlarla, tavırlarla ya da alışılmış davranışları yönlendiren
kurallarla ilgilidir [14]. Meslek ise, belli bir eğitim ile kazanılan sistemli bilgi ve
becerilere dayalı, insanlara yararlı mal üretmek, hizmet vermek ve karşılığında para
kazanmak için yapılan, kuralları belirlenmiş iş olarak tanımlanmaktadır.
Her meslek için,
• Görev alanları,
• Eğitimin süresi ve içeriği,
• Çalışma ortamı ve koşulları,
• Destekleyici meslek kuruluşları,
• Çalışma alanı ve iş bulma imkanları,
• Genel olarak kullandığı araç gereçler,
• Meslekte ilerleyebilme ve yeni meslekleri seçebilme imkanları farklılık
gösterebilir [1].
Mesleki değer en genel tanımıyla bir mesleğe girme sonucunda o mesleğin
getirilerinden beklenilen ve elde edilen doyumdur. Mesleki değerler bireyin meslek
seçiminde bir denge görevi üstlenir. Meslek değerleri, mesleklerin gerektirdiği
görevlerle, sağladığı olanakların kişi için anlamını ifade eden yönleridir. Mesleki
değerler, mesleki görevler yapılırken sağlanan doyum ilgiden kaynaklanır. Gerek
ilgiyi yaratırken gerekse görevleri yerine getirdikten sonra sağlanan doyum şeklinde
tanımlanmaktadır [1]. Mesleki değerlerini göze alarak meslek seçimi yapan bireyler
seçtiği meslekle kendi arasında sağlıklı, mutlu ve başarılı bir bağ oluşturabilir.
Örneğin;
• Müşteriler ile ilgili olarak etik yükümlülüklerini bilmek,
• Müşterilerin kültür, inanç ve özerkliğine saygı duymak,
• Müşterinin gizliliğine ve kişisel haklarına saygı göstermek,
• Kişisel ve mesleki sınırlılıklarının farkında olmak, gerektiğinde yardım
isteyebilmek,
• Kendi kendini denetleyebilmek, kendisini sürekli olarak geliştirmenin
gereğini bilmek,
• Mesleğinin temelini oluşturan etik ilkeleri ve yasal sorumlulukları bilmek,
benimsemek ve uygulamak,
• Zamanını etkin biçimde kullanabilmek, belirsizliklerle başa çıkabilmek ve
değişimlere uyum gösterebilmek,
• Diğer Meslek mensuplarına ve yanında çalışanlarına saygılı olmak,
çalışanlar arasında iş birliğini teşvik etmektir [1].