Page 25 - fen-ve-muhendislik-bilimleri-icin-meslek-etigi

Meslek Etiği 85

7 İŞ HAYATI VE YÖNETİM ETİĞİ

Memleketler parasızlıktan değil, ahlaksızlıktan çökerler.
Çiçero (M.Ö. 106-43)

7.1. Giriş
İş hayatında etik, genel olarak, işyerinde neyin doğru neyin yanlış olduğunu
bilmek ve doğru olanı yapmak şeklinde ifade edilebiliriz. Bu doğru olanı yakalamak,
davranışlarımızda, kararlarımızda paydaşlarla ilişkilerimizi, ürünlerimiz veya
hizmetlerimiz üzerindeki etkilerini dikkate almakla mümkün olmaktadır.
İş hayatında etik davranışların tanımı ülkeden ülkeye, kültürden kültüre
değişkenlik gösterse de küreselleşen dünyamızda bu değerler konusunda ortak
evrensel paydalar hızla oluşmaktadır. İş hayatında etik değerleri oluşturan normların
başında, iş yaptığımız birey ve kurumlara, müşterilerimize ve topluma karşı
kurumumuzu, mali yapımızı, ürün ve hizmetlerimizi doğru tanımlamamız, verdiğimiz
sözleri yerine getirmemiz, yani dürüst ve güvenilir olmamız gelmektedir.
Etik değerlerin diğer önemli bir normunu ise; iş yapılan kurumların ve
müşterilerimizin satın alma kararlarını alırken özel çıkarlar vaad ve temin edilerek
yönlendirilmemesi, çıkar çatışmalarından kaçınılması oluşturmaktadır.
İş yapılan kurum ve müşterilerin bu tür iş etiği dışı davranışlar ile etki altına
alınması ancak kısa vadeli ve haksız kazançlar getirebilir. Oysa iş yapma
kararlarında gerçek iş kriterlerini, yani fiyat, performans, ihtiyaçların karşılanması
benzeri değerlendirmeleri göz önüne alarak, karar veren iş ortakları, tedarikçi ve
müşterilerimiz, ürün ve hizmetlerimizle tatmin olacak ve bize sadakatle
bağlanabileceklerdir.
Çağdaş, kurumsal yapısını oluşturmuş işletmelerde yöneticilerin öncelikli
görevi kurum kültürleri içerisinde iş etik değerleri ve kodlarını oluşturmaları ve
gözetmeleridir. Kurumsal yöneticiler, etik kodlara sahip çıkmanın ve yapılandırmanın
uzun vadede her zaman firmalarına değer ve itibar katacağı bilinciyle hareket ederler
[2].
Büyüklüğü ne olursa olsun, işletmeler diğer çalışanların uyması gereken bir
etik davranış standardı belirleme konusunda yönetim kadrosuna güvenir. Yöneticiler
etik kurallara uyduğunda, her çalışandan evrensel uyumun beklendiği mesajını verir
[12].
Yönetsel etik, yönetsel kararların verilmesinde tutarlı, objektif ve gerçeklere
dayalı olmayı; kişilerin varlık ve bütünlüğüne saygıyı, herkes için en uygun eylemlerin
seçilmesini ve bu eylemlerde adalet, eşitlik, tarafsızlık, dürüstlük, sorumluluk,
şeffaflık gibi evrensel değerleri temel almayı sağlayan ve yöneticilere kamu
hizmetlerini yerine getirirken eylemlerinde yol haritası işlevi gören davranış ilkelerini
içermektedir [7]. Kurumlarda huzurlu ve verimli iş ortamını sağlamanın temel
koşullarından biri olan etik ilkelere uyma görevi, ilk başta yöneticilere düşmektedir.
Her liderin belli başlı etik kurallar söz konusu olduğunda öncelikle kendisinin bir
örnek olduğunu çevresine göstermesi gerekmektedir. Kimi firmalar iş etiğini