Page 160 - Matematik Çalışma Yaprakları - Giriş Yayınları
P. 160

TYT MATEMATİK                                              16. BÖLÜM: POLİNOMLARDA KALAN İŞLEMLERİ

                  POLİNOMLARDA KALAN İŞLEMLER                    Örnek:
                                                                                 3
                                                                            2
            Bir P(x) polinomunun ax + b ile bölümündeki bölüm Q(x)   P(2x + 4) = x  - 4x  + 5x + 3 polinomu veriliyor.
            ve kalan K(x) olsun. Bu bölme işlemindeki böleni 0'a   Buna göre P(x-1)'in x-9 ile bölümünden kalan kaçtır?
            eşitleyip bulduğumuz değeri P(x) polinomundaki x yerine   A) -14  B) -15   C) -17     D) -18     E) -19
            yazarız.
                                           b
            Yani; ax + b = 0 → ax = -b ve x = -  olur. O hâlde P(x)'in   Çözüm:
                                           a
                                                                 P(x-1)'in x-9 ile bölümünden kalanı bulmak için;
                                         b
            ax + b'ye bölümünden kalan P�- �'dır.
                                         a                       x - 9 = 0 → x = 9     P(x-1) = P(9-1)

            Örnek:                                               değerini bulmalıyız.    2    3

                         2
                    3
            P(x) = 2x  + 5x  + 6x - 9                            ama elimizde P(2x + 4) = x  - 4x  + 5x + 3 polinomu var.
                                                                 Bu polinomda P(8)'i bulmak için 2x + 4 = 8 → 2x = 4, x = 2
            polinomunun x + 2 ile bölümünden kalan kaçtır?
                                                                 P(2x+4) polinomunda x yerine 2 yazmalıyız.
            A) -15     B) -16     C) -17     D) -18     E) -19
                                                                                    3
                                                                              2
                                                                                        .
                                                                     .
                                                                                  .
                                                                 P(2  2 + 4) = 2  - 4  2  + 5  2 + 3
            Çözüm:
            x + 2 = 0 → x = -2                                   P(8) = 4 - 32 + 10 + 3 = -15 olur.
            P(x)'in (x+2) ile bölümünden kalan P(-2)'dir. O hâlde;
                         2
                    3
            P(x) = 2x  + 5x  + 6x - 9 olduğundan                  Ÿ   Bir P(x) polinomunun bir çarpanı (ax+b) ise bu
                                                                  demektir ki P(x) polinomu (ax+b)'ye tam bölünür yani
                         3
                                 2
                                      .
                             .
                     .
            P(-2) = 2  (-2)  + 5  (-2)  + 6  (-2) - 9             kalan = 0'dır.
                                                                                          b
            P(-2) = -16 + 20 - 12 - 9                             ax + b = 0 → ax = -b, x = -  O hâlde,
                                                                                          a
            P(-2) = -17                                               b
                                                                  P�- � = 0 olur.
                                                                      a
             {   Soruların çözümünde hangi polinomun hangi bö-
             lene bölündüğü önemlidir. Böleni sıfıra eşitleyip bul-
                                                                 Örnek:
             duğumuz x değerini muhakkak o bölenin böldüğü poli-
                                                                              2
                                                                         3
             nomdaki x yerine yazmalıyız.                        P(x) = 5x  + 4x  - 2x - 1 polinomu veriliyor.
                                                                 P(x) polinomun bir çarpanı (x+1) ise P(2x+3)'ün x+2 ile
                           4
                                2
            Örnek: P(x) = 3x  - 2x  + 5x - 3                     bölümünden kalan kaçtır?
            polinomunun x-2 ile bölümünden kalan kaçtır?         A) 0        B) 1       C) 2        D) 3       E) 4

            A) 45       B) 46      C) 47      D) 48      E) 49
                                                                 Çözüm:
            Çözüm:
                                                                 P(x) polinomunun bir çarpanı (x+1) ise P(x), (x-1)'e tam
            x - 2 = 0 → x = 2 olur.
                                                                 bölünür. O hâlde; x+1 = 0   x = -1 yani P(-1) = 0'dır.
            P(x)'in (x-2) ile bölümünden kalan P(2) olur. O hâlde;
                                                                 P(2x+3)'ün x+2 ile bölümünden kalanı bulmak için
                    4
                         2
            P(x) = 3x  - 2x  + 5x - 3
                                                                 x + 2 = 0, x = -2
                            2
                     4
                   .
                          .
                                .
            P(2) = 3  2  - 2  2  + 5  2 - 3                      P(2  (-2) + 3) = P(-1)'i bulmalıyız.
                                                                     .
                          .
                   .
            P(2) = 3  16 - 2  4 + 10 -3                          P(-1) = s(-1)  +4(-1)  - 2(-1).1 = 0'dır.
                                                                            3
                                                                                   2
            P(2) = 48 - 8 + 10 - 3 = 47
                                                                                                              159
   155   156   157   158   159   160   161   162   163   164   165