Page 357 - 9. SINIF VIP TÜM DERSLER KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI
P. 357
3. Ünite: Orta Çağ Medeniyetleri
• Bağdat’ın kuzeyine Türk askerlerin aileleriyle birlikte yaşa- • İlk Çağ’da olduğu gibi Orta Çağ’da da ticaretin temel konu-
ması için “Samarra” adı verilen bir şehir kurulmuştur. su her yerde bulunmayan veya yetiştirilemeyen tuz, baha-
• Türkler yalnız askerî alanda değil siyasi ve idari alanlarda rat gibi ürünlerdir.
da devlette etkili olmuştur. • İnsanların söz konusu malları kaynağından almak isteme-
• Yaşanan iç karışıklıklar, Irak ve İran’da hüküm süren Şii leriyle de ticaret yolları ortaya çıkmıştır.
Büveyhoğullarının baskısı devletin zamanla zayıflamasına • Bu yolların en önemlileri Kral Yolu, İpek Yolu, Baharat Yolu
yol açtı ve 1258 yılında İlhanlılar tarafından varlığına son ve Kürk Yolu’dur.
verildi. KRAL YOLU
• Abbasiler devlet işlerini görüşmek için farklı divanlar kur-
» EDİTÖR YAYINLARI
dular.
• Bu divanlar şunlardır:
» Divan’ı tevki: Devletin resmi yazışmalarına bakardı.
» Divan-ı mezalim: Adalet işlerine bakmıştır.
» Divanü’l ceyş: Askerlik işleriyle ilgilenmiştir.
» Divanü’l berid: Posta ve gizli istihbarat hizmetleriyle il-
gilenmiştir.
» Divan-u Beytü’l-mâl: Devletin, gelir ve giderleri ile ilgi-
lenmiştir. • Geçmişi MÖ V. yüzyıla kadar giden Kral Yolu, tarihin ilk
posta teşkilatını kuran Persler tarafından kullanılır hale ge-
• Abbâsî ordusunun esasını, ücretli denilen düzenli ve disip- tirildi.
linli muvazzaf askerleri oluşturmaktaydı. • Batı-Doğu arasındaki ulaşımı sağlayan bu büyük yol, Pers
• Bunlar yaptıkları askerî hizmet karşılığında devlet bütçe- İmparatoru I. Darius tarafından mükemmel hale getirilmiş
sinden maaş alırlar ve her türlü ihtiyaçları devlet tarafından olsa bile, ondan evvel de işlediği bilinmektedir.
karşılanırdı. • Ancak, onun zamanında bu yol üzerinde menzil, han, ker-
• Abbâsî ordusu şu beş gruptan oluşuyordu: vansaray ve haberleşme kuleleri gibi altyapı oluşturulmuş;
» Merkez ordusu; doğrudan halifeye bağlı olarak görev ya- bu sebeple de Darius’a atfen Kralın Yolu olarak adlandırıl-
pan muhafız birliği mıştı.
» Büyük devlet adamlarının emrinde görev yapan birlikler • Esasında merkezî bir idarenin daha ziyade askerî gayeyle
inşa ettirdiği Kral Yolu, aynı zamanda Batı-Doğu ticaretini
Eyalet askerleri
de büyük oranda geliştirmiştir.
» Sınır güvenliğinden sorumlu avasım askerler • İran ve Anadolu’ya hâkim olan Pers imparatorları, haber-
» Yardımcı kuvvetler leşmeyi ve ulaşımı kolaylaştırmaya önem verdiler.
• Sus şehrinden başlayan yol Lidya’nın başkenti Sardes’e
ORT
ORTA ÇAĞ’DA TİCARET YOLLARIA ÇAĞ’DA TİCARET YOLLARI bağlanmıştır.
• Ticaret yolları; tarih boyunca toplumları birbirine bağlayan, • Kral Yolu sadece Pers imparatorlarının habercileri tarafın-
uluslararası siyasi, ekonomik ve kültürel ilişkiler kurulması- dan değil tüccarlar tarafından da kullanıldı.
na aracılık etmiştir. • Lidyalılar tarafından yeniden tamir edilen bu yol sayesinde
• Bu yollarda sadece ticari mallar taşınmamış; bilgiler, fikir- Lidyalılar komşuları ile ekonominin yanı sıra kültürel alan-
ler, inançlar ve değerler de etkileşim içine girmiştir. larda da etkileşim içinde oldular.
Tarih 357