Page 357 - 9. SINIF VIP TÜM DERSLER KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI
P. 357

3. Ünite: Orta Çağ Medeniyetleri

            •   Bağdat’ın kuzeyine Türk askerlerin aileleriyle birlikte yaşa-  •   İlk Çağ’da olduğu gibi Orta Çağ’da da ticaretin temel konu-
               ması için “Samarra” adı verilen bir şehir kurulmuştur.  su her yerde bulunmayan veya yetiştirilemeyen tuz, baha-
            •   Türkler yalnız askerî alanda değil siyasi ve idari alanlarda   rat gibi ürünlerdir.

               da devlette etkili olmuştur.                      •  İnsanların söz konusu malları kaynağından almak isteme-
            •   Yaşanan iç karışıklıklar, Irak ve İran’da hüküm süren Şii   leriyle de ticaret yolları ortaya çıkmıştır.
               Büveyhoğullarının baskısı devletin zamanla zayıflamasına   •  Bu yolların en önemlileri Kral Yolu, İpek Yolu, Baharat Yolu
               yol açtı ve 1258 yılında İlhanlılar tarafından varlığına son   ve Kürk Yolu’dur.
               verildi.                                          KRAL YOLU
            •   Abbasiler devlet işlerini görüşmek için farklı divanlar kur-
                  » EDİTÖR YAYINLARI
               dular.
            •   Bu divanlar şunlardır:
                  »  Divan’ı tevki: Devletin resmi yazışmalarına bakardı.

                  »  Divan-ı mezalim: Adalet işlerine bakmıştır.
                  »  Divanü’l ceyş: Askerlik işleriyle ilgilenmiştir.

                  »  Divanü’l berid: Posta ve gizli istihbarat hizmetleriyle il-
                 gilenmiştir.
                  »  Divan-u Beytü’l-mâl: Devletin, gelir ve giderleri ile ilgi-

                 lenmiştir.                                      •   Geçmişi MÖ V. yüzyıla kadar giden Kral Yolu, tarihin ilk
                                                                   posta teşkilatını kuran Persler tarafından kullanılır hale ge-
            •   Abbâsî ordusunun esasını, ücretli denilen düzenli ve disip-  tirildi.
               linli muvazzaf askerleri oluşturmaktaydı.         •  Batı-Doğu arasındaki ulaşımı sağlayan bu büyük yol, Pers
            •   Bunlar yaptıkları askerî hizmet karşılığında devlet bütçe-  İmparatoru I. Darius tarafından mükemmel hale getirilmiş

               sinden maaş alırlar ve her türlü ihtiyaçları devlet tarafından   olsa bile, ondan evvel de işlediği bilinmektedir.
               karşılanırdı.                                     •   Ancak, onun zamanında bu yol üzerinde menzil, han, ker-
            •   Abbâsî ordusu şu beş gruptan oluşuyordu:           vansaray ve haberleşme kuleleri gibi altyapı oluşturulmuş;

                  »  Merkez ordusu; doğrudan halifeye bağlı olarak görev ya-  bu sebeple de Darius’a atfen Kralın Yolu olarak adlandırıl-
                 pan muhafız birliği                               mıştı.
                  »  Büyük devlet adamlarının emrinde görev yapan birlikler  •   Esasında merkezî bir idarenin daha ziyade askerî gayeyle
                                                                   inşa ettirdiği Kral Yolu, aynı zamanda Batı-Doğu ticaretini
                 Eyalet askerleri
                                                                   de büyük oranda geliştirmiştir.
                  »  Sınır güvenliğinden sorumlu avasım askerler  •   İran ve Anadolu’ya hâkim olan Pers imparatorları, haber-

                  »  Yardımcı kuvvetler                            leşmeyi ve ulaşımı kolaylaştırmaya önem verdiler.

                                                                 •   Sus  şehrinden  başlayan  yol  Lidya’nın  başkenti  Sardes’e
               ORT
               ORTA ÇAĞ’DA TİCARET YOLLARIA ÇAĞ’DA TİCARET YOLLARI  bağlanmıştır.
            •   Ticaret yolları; tarih boyunca toplumları birbirine bağlayan,   •   Kral Yolu sadece Pers imparatorlarının habercileri tarafın-

               uluslararası siyasi, ekonomik ve kültürel ilişkiler kurulması-  dan değil tüccarlar tarafından da kullanıldı.
               na aracılık etmiştir.                             •   Lidyalılar tarafından yeniden tamir edilen bu yol sayesinde
            •   Bu yollarda sadece ticari mallar taşınmamış; bilgiler, fikir-  Lidyalılar komşuları ile ekonominin yanı sıra kültürel alan-
               ler, inançlar ve değerler de etkileşim içine girmiştir.  larda da etkileşim içinde oldular.

                                                                                                      Tarih   357
   352   353   354   355   356   357   358   359   360   361   362