Page 356 - 9. SINIF VIP TÜM DERSLER KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI
P. 356
3. Ünite: Orta Çağ Medeniyetleri
{ Muaviye'nin oğlu Yezid’i veliaht tayin etmesi halifeliğin el • Emevilerin yıkılma nedenleri arasında şunlar yer almakta-
değiştirmesinde seçim usulü yerine saltanat sistemine geçil- dır;
diğini göstermektedir.
» Toplumu; Müslüman Araplar, mevali (Arap olmayan
• Kûfe’ye hareket eden Hz. Hüseyin ve arkadaşları Kerbela Müslümanlar), zimmi (Müslüman olmayan) ve köle ola-
denilen yerde Yezid’in adamları tarafından şehit edildiler. rak dört sınıfa ayırmaları
• Kerbela Olayı (680) diye tarihe geçen bu gelişme, İslam » Arap milliyetçiliği yapmaları
dünyasında daha önce başlayan görüş ayrılıklarını kesin-
leştirmiş ve Müslümanların Şii ve Sünni olarak ikiye ayrıl- » Devletin önemli makamlarına Emevi soyundan olanları
getirmeleri
malarına yol açmıştır.
• Emevilerin en parlak dönemi halife Abdülmelik ve Velid de- » Fetihlerin durması ve vergilerin azalmasından dolayı
virleridir. ekonomik sıkıntıların baş göstermesi
• Abdülmelik Dönemi’nde Kuzey Afrika’daki Emevi egemen- » Şiilerin halifeliği ele geçirmek için çalışmalar yapmaları
liği kesinleşti. » Devletin geniş sınırlara ulaşması nedeniyle merkezi oto-
• Velid zamanında Kuzey Afrika valiliğine getirilen Musa bin riteyi kurmanın zorlaşması
Nusayr, Atlas Okyanusu’na kadar bütün Kuzey Afrika’yı fet- » Emevi ailesi arasındaki geçimsizlikler
hetti.
• Müslümanların Tunus’taki Kartaca’ya kadar olan bölgeleri Abbasi Devleti
fethetmeleri sonucunda Kuzey Afrika’daki Bizans egemen- • 750 yılında Ebü’l Abbas Seffah’ın Emevi Devleti’ne son ver-
liği sona erdi. mesiyle Kûfe’de kurulmuştur.
• EDİTÖR YAYINLARI
•
İslam orduları, I. Velid Dönemi’nde Tarık bin Ziyad komuta-
Türklerin de desteğini alarak Talas Savaşı’nda (751) Çin
sında İspanya’ya çıkarma yaptı. ordusunu yenilgiye uğratmıştır.
• Müslümanlar Kadiks Savaşı’nda Vizigotları yenerek İspan- • Bu savaş sonucunda Türkistan coğrafyasındaki Çin baskısı
ya’yı ele geçirdiler ve buraya Endülüs adını verdiler. ortadan kalkmıştır.
• İslam orduları İspanya’dan sonra Avrupa içlerine doğru iler- • Halife Mansur Dönemi’nde (754-775) inşa edilen Bağdat
lemeye başladı. Emevilerin Avrupa’daki ilerlemeleri Pirene şehri, devletin yeni merkezi olmuştur.
Dağları’nı aşıp Fransa’ya kadar ulaştı.
• 732 yılında Müslümanlar ile Frank Krallığı arasında Puvat- • Bu dönemde Anadolu’ya akınlar düzenlenmiştir.
ya Savaşı yapıldı. Ancak Müslümanlar bu savaşı kaybetti. • Halife Harun Reşid Dönemi’nde (786-809) Abbasiler altın
• Emevilerin Avrupa’daki ilerlemeleri Puvatya Savaşı ile dur- çağını yaşamıştır.
duruldu. Müslümanlar bu savaştan sonra İspanya sınırları- • Bizans sınırındaki kaleleri güçlendirerek Doğu Anadolu’da
na çekilmek zorunda kaldı. Tarsus, Adana, Maraş ve Malatya’yı içine alan bir uç vila-
• İlk dönemlerde ordunun çoğunluğunu Araplar oluştururken yeti kurdu.
sınırların genişlemesiyle muhtelif milletlerden de insanlar • Avasım adını verdiği bu vilayetlere savaşçı özelliklerinden
askere alınmaya başlandı. dolayı Türkleri yerleştirmiştir.
• Ordu merkez kuvvetler, sağ ve sol cenah komutanlarına • Harun Reşid, fetihlerin yanı sıra imar faaliyetlerine, bilim ve
bağlı birlikler ve öncü ve artçı birliklerden oluşmaktaydı. sanatın gelişmesine de önem vermiştir.
• Öncü birlikler atlılardan oluşurken ordunun büyük kısmını • Halife Mu’tasım Dönemi’nde Türklerin devlet yönetimindeki
ise piyade birliklerinden meydana gelmekteydi. etkisi artmıştır.
• Tersanelerde yapılan gemiler Bizans gemilerine benze- • Bu dönemde sadece Türklerden oluşan bir askerî birlik
mekteydi. oluşturulmuştur.
356 Tarih
