Page 11 - 10. SINIF TARİH ÖĞRETEN PARAGRAF - GİRİŞ YAYINLARI
P. 11

5. ÜNİTE: DÜNYA GÜCÜ OSMANLI (1453-1595)                                PARAGRAF TESTİ  1

          1  Önemli bir şehirde bulunması gereken özellikleri göz   3
             önünde  tutarak  İstanbul’u;  Roma,  Venedik,  Milano,   I�  İstanbul’un alınması, tarihî bir imparatorluk merkezi
             Napoli, Paris ve Lyon’la kıyaslamaya girişmek pek büyük   olmasının yanında Osmanlı Devleti’nin güvenliği ve
             bir  yanlışlık  olur.  Hepsini  de  gördüğüm  bu  şehirlerin   geleceği için siyasi, askerî ve ekonomik bakımdan
             önemlerini ve genişliklerini, mevkilerini ve güzelliklerini,   zorunluydu.
             ticaretlerini ve bolluklarını hep bir araya toplasak da yine
             İstanbul’u tutturamayız. Bunu, hisse kapılarak veya yal-  II�  Anadolu ve Rumeli toprakları da ancak İstanbul alına-
             nız bir tarafı dinleyerek edindiğim bilgilere dayanarak   rak birbirine bağlanabilir ve Rumeli’de kesin bir hâki-
             söylüyorum sanmayın. Bu dediğime, her yönden ince-       miyet kurulabilirdi.
             lemelerde bulunduktan sonra vardım. İstanbul’un bütün   III� İstanbul’un alınmasıyla kara ve deniz yolu ticareti
             özelliklerini anlatabilmek için bir ömür yetmez.         Osmanlı  hâkimiyetine  geçerek  önemli  bir  iktisadi
                                                                      kazanç elde edilecekti.
             Bu parçada aşağıdaki anlatım biçimlerinden hangisi
                GİRİŞ YAYINLARI
             kullanılmıştır?                                       Numaralanmış cümlelerden hangileri bir paragrafın
                                                                   giriş cümlesi olamaz?
             A)  Öyküleme
             B)  Betimleme                                         A) Yalnız I       B) Yalnız II     C) Yalnız III
             C)  Açıklama                                                    D) I ve III       E) II ve III
             D)  Tartışma
             E)  Tanımlama






          2  Anadolu coğrafyasında hüküm süren bir devletin, dünya
             siyasi ve ekonomik hayatında etkili rol oynayabilmesi için
             İstanbul’a sahip olması gerekliydi. Böylesine bir bakış
             açısıyla II. Mehmet, İstanbul’un Fethi’ni mutlak iktida-
             rının ilk şartı saydı ve İstanbul muhasarasından önce
             Osmanlı Devleti’nin muhalifi olan devletlerin Bizans’a
             destek olmalarını önlemek için birtakım tedbirler aldı.
             Bunun için yabancı devlet elçilerine karşı yumuşak dav-
             ranan II. Mehmet, genç bir padişahın tahta geçmesin-
             den faydalanmak isteyen Bizans ve Sırplara bazı tavizler
             verdi. Venedik’le yapılan antlaşma yenilenirken Macar-  4  (I) Edirne’de devlet adamlarıyla istişare eden II. Mehmet
             larla üç yıllık bir mütareke yapıldı. Sırp despotu ve Bosna   Bizans’ın, Osmanlı’nın güvenliğini tehdit ettiğini ve gaza
             kralının Osmanlı tarafında yer alması sağlandı. Ayrıca   geleneği gereği İstanbul’un alınması gerektiğini söyledi.
             Bizans’a yardım etme ihtimalleri olan Mora ve Arnavutluk   (II) Buna karşın İstanbul surlarının sağlamlığı ve Bizans’la
             üzerine kuvvet göndererek buradan gelecek yardımları   yapılacak bir savaşın tehlikeli olacağını öne süren devlet
             da engelledi. Bu siyasetiyle genç padişah, fethe giden   adamları da vardı. (III) Neticede II. Mehmet bu kararın-
             süreçte gerekli hazırlıkların daha rahat yapılması için   dan sonra Muslihiddin, Saruca Sekban ve Macar asıllı
             zaman kazandı.                                        Urban’a büyük toplar döktürttü. (IV) II. Mehmet, havan
                                                                   toplarının öncüsü olarak kabul edilen aşırtma sistemli
             Bu metinde aşağıdakilerden hangisine değinilme-       topları icat ederek uygulamaya koydu. (V) Haliç üzerine
             miştir?
                                                                   kurulan köprüyle askerî sevkiyat yapıldı.
             A)  II. Mehmet’in İstanbul’un fethi için yaptığı hazırlıklara
                                                                   Bu metinde numaralanmış cümlelerin hangisinden
             B)  İstanbul’un alınmasının gerekçelerine             önce “Fakat bu devlet adamları hem padişahın ısrarına
             C)  Hangi devletlerle antlaşmalar yapıldığına         hem de çoğunluğa uymak zorunda kaldı.” cümlesi geti-
             D)  Kapitülasyonların ilk kez hangi devlete verildiğine  rilirse metindeki düşünce akışı bozulmaz?
             E)  II. Mehmet’in fetih öncesi takip ettiği siyasete  A) I      B) II     C) III    D) IV      E) V

                                                                                 Giriş Yayınları / 10. Sınıf Tarih  35
   6   7   8   9   10   11   12   13   14   15   16