Page 129 - 10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Özetli Lezzetli Soru Bankası

[ YAPILARINA GÖRE CÜMLE TÜRLERİ ] 129

TEST 6 3 (I) Ahmet Hamdi’nin sorunlu kişileri işlen-
miş bu eserde. (II) Bu sorunlu kişiler belirli
YAPILARINA GÖRE CÜMLE TÜRLERİ bir sıra gözetilerek verilmiş. (III) Duyarlılık
meselesi ön planda olan diğer bir konu. (IV)
1 (I) Melodramın heyecan verici yanı, adalet Yazar, önce insan karşısındaki tavrı incele-
ve özgürlük düşüncesini vurgulamasıdır. (II) miş; eserin diğer kısımlarında ise dramatik
Bunun için de bu tür oyunlarda, olgular art tahliller yapmış. (V) Ancak eserin gelenekle
arda sıralanır. (III) Oyun kişileri birer kalıptır. bağlantısı bir türlü kurulamamış.
(IV) Dramatik gelişim içinde hiçbir değişikli- Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle
ğe uğramazlar, başta neyseler sonda da öy- ilgili olarak aşağıda verilenlerden hangi-
EDİTÖR YAYINEVİ
ledirler. (V) Bütün bu kişilerin değerleri sap- si yanlıştır?
tanmış ve nitelikleri önceden belirlenmiştir.
A) I. cümle devrik eylem cümlesidir.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle
ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi söy- B) II. cümle birleşik eylem cümlesidir.
lenemez? C) III. cümle sıralı bir ad cümlesidir.
A) I. cümle birleşik fiil cümlesidir. D) IV. cümle bağımlı sıralı cümledir.
B) II. cümle basit yapılı bir cümledir. E) V. cümle basit yapılı bir cümledir.
C) III. cümle birleşik yapılı bir cümledir.
D) IV. cümle sıralı cümledir.
E) V. cümle bağlı cümledir.

2 (I) Bir zamanlar bir yolcu dağların derinlikle-
rinde, kalın bir kar tabakasıyla kaplı az kul-
lanılan bir patikada tek başına yürüyordu.
(II) Kar giderek daha derinleşiyor ve yol gi- 4 Zaman acımasızca geçtikçe, insanlarda
derek daha tehlikeli olmaya başlıyordu. (III) sevgi, saygı, hatır kalmadıkça gittikçe uzak-
Sonunda yolcu soğuğa dayanamayacak laşıyoruz insanlığımızın değerlerinden.
hâle geldi ve yere yığıldı. (IV) Şansı varmış
ki aynı yoldan ikinci bir yolcu geçti ve diğe- Bu cümlenin özellikleri arasında aşağı-
rinin durumunu görünce hemen ona yardım dakilerden hangisi yoktur?
etti. (V) Onu kaldırdı ve kendine gelmesi A) Girişik birleşik cümle
için ona bir şeyler verdi. B) Devrik cümle

Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin C) Olumlu cümle
hangisi yapıca diğerlerinden farklıdır? D) Sıralı cümle

A) I B) II C) III D) IV E) V E) Zarf-fiille kurulmuş yan cümleler

Anlamlarına göre cümle türleri soru, emir, ünlem, şart, istek ge- Basit Cümle: İçerisinde isim ya da fiil cinsinden tek bir yüklem
reklilik cümlesi başlıkları altında da incelenecektir. bulunan cümlelerdir. Bu cümlelerde yargı bildiren tek bir sözcük
vardır, o da yüklemdir. Bu nedenle basit cümlelerde yan cümle-
Yapılarına Göre Cümleler cik (fiilimsi ya da çekimli bir fiil) bulunmaz.
› Okulumuzda birçok öğrenci tıp fakültesini kazandı. (Bu
y Cümleler; bildirdikleri yargı sayısına ve ögelerin yüklemle cümlede “kazandı” yüklemi dışında yargı bildiren başka
olan ilişkisine göre basit, birleşik, sıralı ve bağlı cümle olmak
üzere dörde ayrılır. bir sözcük yoktur.)