Page 126 - 10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Özetli Lezzetli Soru Bankası

126 [ YÜKLEMİN TÜRÜNE VE YERİNE GÖRE CÜMLE TÜRLERİ ]
16 Aşağıdakilerden hangisi biçimce olumlu 18 Aşağıda verilen dizelerden hangisi yay
anlamca olumsuz bir cümledir? ayraç içinde belirtilen özelliği örneklen-
dirmemektedir?
A) Zayıflamak için ne spor yapıyor ne de
yediklerine dikkat ediyor. A) Her yanın avuçlarıma dökülüyor.
B) Ya bizimle gelirsin ya da evde yalnız Çeşmeden akan suyun berraklığında
oturursun. (Yapıca olumsuz cümle)
C) Uzun zamandır kimseyi arayıp sormuyor. B) İnsan bir yanınca Kerem misali yanmalı.
Uykudan bile mahşer gününde uyanmalı.
D) Ne yazık ki ona artık hiç kimse güven-
miyor. (Kurallı cümle)
EDİTÖR YAYINEVİ
C) Dostlarla da yollar ayrıldı bir bir
E) Niçin böyle söyledi hâlâ anlamış değilim.
Gittikçe artıyor yalnızlığımız
(Devrik cümle)
D) Ne doğan güne hüküm geçer
Ne de hâlden anlayan bulunur.
(Anlamca olumsuz cümle)
E) Şimdi o dünyadan hiçbir haber yok
Yok bizi arayan, soran kimsemiz
(İsim cümlesi)

19 Aynalar bakmayın yüzüme dik dik
17 Aşağıdaki cümlelerden hangisi olumlu
bir isim cümlesidir? İşte yakalandık, kelepçelendik
A) Eğitim hayatım boyunca her zaman ba- Yukarıdaki dizelerde;
şarılı olan bir öğrenciydim. I. Fiil cümlesi
B) Eğitim, doğumla başlar ve hayatın sonu- II. Devrik cümle
na kadar devam eder.
C) Hayatımızın farklı dönemlerinde, farklı III. Olumlu cümle
özelliklerde eğitimler alırız. IV. Olumsuz cümle
D) Eğitim aynı zamanda bir öğrenme işidir, hangilerinin örneklendirildiği söylene-
diyebiliriz. bilir?
E) Öğrenme yaşamın her anında ve ala-
nında istemli ya da istemsiz bir şekilde A) I ve II B) I, II ve III C) II, III ve IV
varlığını hissettirir. D) I, III ve IV E) I, II, III ve IV

Yüklemin Yerine Göre Cümleler › “Siren sesini duyan tüm işçiler yemekhanede toplandı.”
y Ögelerin yerine göre cümleler ele alınırken yüklemin cümle- cümlesinin yüklemi “toplandı” sözcüğüdür ve cümlenin
deki yerine dikkat etmek gerekir. Yüklemin cümledeki yerine sonunda kullanılmıştır.
göre cümleler “kurallı cümle” ve “devrik cümle” olmak üzere Devrik Cümle: Yüklemi cümlenin sonunda olmayan cümleler
iki başlıkta incelenir. devrik cümlelerdir. Bu cümlelerde yüklem başta ya da cümlenin
Kurallı Cümle: Yüklem bir cümlenin temel ögesidir ve Türkçenin sonu hariç herhangi bir yerde kullanılabilir.
söz dizimine göre sonda bulunur. Yüklemin cümlenin sonunda › “Çoğu insan anlamadı sana olan duygularımı.” cümlesinin
kullanıldığı cümlelere kurallı cümle denir. yüklemi “anlamadı” sözcüğüdür ve bu sözcük cümlenin
sonunda kullanılmamıştır.