Page 126 - 10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Özetli Lezzetli Soru Bankası
P. 126

126                     [  YÜKLEMİN TÜRÜNE VE YERİNE GÖRE CÜMLE TÜRLERİ  ]
         16  Aşağıdakilerden hangisi biçimce olumlu  18  Aşağıda  verilen  dizelerden  hangisi  yay
            anlamca olumsuz bir cümledir?           ayraç içinde belirtilen özelliği örneklen-
                                                    dirmemektedir?
            A)  Zayıflamak  için  ne  spor  yapıyor  ne  de
               yediklerine dikkat ediyor.           A)  Her yanın avuçlarıma dökülüyor.
            B)  Ya  bizimle  gelirsin  ya  da  evde  yalnız   Çeşmeden akan suyun berraklığında
               oturursun.                              (Yapıca olumsuz cümle)
            C)  Uzun zamandır kimseyi arayıp sormuyor.  B)  İnsan bir yanınca Kerem misali yanmalı.
                                                       Uykudan bile mahşer gününde uyanmalı.
            D)  Ne yazık ki ona artık hiç kimse güven-
               miyor.                                  (Kurallı cümle)
        EDİTÖR YAYINEVİ
                                                    C)  Dostlarla da yollar ayrıldı bir bir
            E)  Niçin böyle söyledi hâlâ anlamış değilim.
                                                       Gittikçe artıyor yalnızlığımız
                                                       (Devrik cümle)
                                                    D)  Ne doğan güne hüküm geçer
                                                       Ne de hâlden anlayan bulunur.
                                                       (Anlamca olumsuz cümle)
                                                    E)  Şimdi o dünyadan hiçbir haber yok
                                                       Yok bizi arayan, soran kimsemiz
                                                       (İsim cümlesi)








                                                 19  Aynalar bakmayın yüzüme dik dik
         17  Aşağıdaki  cümlelerden  hangisi  olumlu
            bir isim cümlesidir?                    İşte yakalandık, kelepçelendik
            A)  Eğitim hayatım boyunca her zaman ba-  Yukarıdaki dizelerde;
               şarılı olan bir öğrenciydim.         I.  Fiil cümlesi
            B)  Eğitim, doğumla başlar ve hayatın sonu-  II.  Devrik cümle
               na kadar devam eder.
            C)  Hayatımızın  farklı  dönemlerinde,  farklı   III. Olumlu cümle
               özelliklerde eğitimler alırız.       IV. Olumsuz cümle
            D)  Eğitim aynı zamanda bir öğrenme işidir,   hangilerinin  örneklendirildiği  söylene-
               diyebiliriz.                         bilir?
            E)  Öğrenme  yaşamın  her  anında  ve  ala-
               nında istemli ya da istemsiz bir şekilde   A) I ve II   B) I, II ve III   C) II, III ve IV
               varlığını hissettirir.                   D) I, III ve IV   E) I, II, III ve IV

         Yüklemin Yerine Göre Cümleler               › “Siren  sesini  duyan  tüm  işçiler  yemekhanede  toplandı.”
            y Ögelerin yerine göre cümleler ele alınırken yüklemin cümle-  cümlesinin  yüklemi  “toplandı”  sözcüğüdür  ve  cümlenin
          deki yerine dikkat etmek gerekir. Yüklemin cümledeki yerine   sonunda kullanılmıştır.
          göre cümleler “kurallı cümle” ve “devrik cümle” olmak üzere   Devrik  Cümle:  Yüklemi  cümlenin  sonunda  olmayan  cümleler
          iki başlıkta incelenir.                devrik cümlelerdir. Bu cümlelerde yüklem başta ya da cümlenin
         Kurallı Cümle: Yüklem bir cümlenin temel ögesidir ve Türkçenin   sonu hariç herhangi bir yerde kullanılabilir.
         söz dizimine göre sonda bulunur. Yüklemin cümlenin sonunda     › “Çoğu insan anlamadı sana olan duygularımı.” cümlesinin
         kullanıldığı cümlelere kurallı cümle denir.   yüklemi  “anlamadı”  sözcüğüdür  ve  bu  sözcük  cümlenin
                                                    sonunda kullanılmamıştır.
   121   122   123   124   125   126   127   128   129   130   131