Page 124 - 10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Özetli Lezzetli Soru Bankası

124 [ YÜKLEMİN TÜRÜNE VE YERİNE GÖRE CÜMLE TÜRLERİ ]
6 Aşağıdaki cümlelerden hangisinin ün- 8 Aşağıdakilerden hangisi anlamca olum-
lem cümlesi olduğu söylenebilir? lu bir cümledir?
A) Hayattaki tek amacının bu işi başarmak A) Koskoca adam, böyle bir zamanda o iş-
olduğunu söylüyordu ten çıkmakla iyi mi etti sanki?
B) Bacağı kırılan köpeği görünce çok üzül- B) Yıllardır turist ağırlayan bu şirin kasaba-
müştü ya insanlar artık uğramıyor.
C) Şirket müdürünün söylediklerini harfi- C) Bu kar, tipi ve buz gibi soğukta gel de
yen yerine getiriyordu dışarı çıkabilirsen çık.
D) Söylediklerine inanamıyorum, okuldan D) O tilkinin ne yaptığını bilmez miyim hiç?
EDİTÖR YAYINEVİ
ayrılmayı nasıl düşünürsün E) Bu kadar yıl sonra ne gelmesini ne de
E) Birkaç gün içinde tüm siparişleri hazır aramasını isterim.
hâle getirmiştik

7 Aşağıda verilen cümlelerden hangisi
yüklemin türüne göre isim cümlesidir? 9 Aşağıdaki cümlelerden hangisi anlamca
olumsuzdur?
A) Dağın bağrından koparak gelir ırmakla-
ra can veren çaylar. A) Elle yazdığı romanı sonra bilgisayara mı
B) İnce bir sicim gibi kimseyi incitmeden, aktarmış?
ürkütmeden iner dağın kayalıklarından. B) Bu önemli bilgileri bu kadar kısa sürede
C) Çayın su aldığı gözelerin başına varsa- kimden öğrendin?
nız şaşar kalırsınız. C) Otogara, bilet almak için mi gitmiş?
D) İncecik buzdan teller çevreler her göze- D) Her sabah erkenden kalkıp bir saat yü-
nin etrafını. rüyüş mü yapıyor?
E) Bu gözelerin etrafındaki çiçekler her E) Söyledikleri doğru da olsa ona artık kim
mevsim tazedir. inanır?

İsim Cümlesi: İsim ya da isim soylu bir sözcüğün yüklem göre- y İsim cümlelerini bulurken sesteş sözcüklere dikkat etmemiz
vinde kullanıldığı cümlelerdir. Bu cümlelerde ek fiil alan bir ismin gerekir. Çünkü sesteş sözcükler cümlenin anlamına göre
cümlenin yüklemi olduğu görülür. Hiçbir isim ya da isim soylu isim ya da fiil olarak kullanılabilmektedir.
sözcük ek fiil almadan yüklem görevinde kullanılamaz. › “Birkaç bankaya yüklü miktarda borcu var.” cümlesinde
› “Yorucu bir yolculuktan sonra evdeydik.” cümlesinin yük- yüklem olan “var” sözcüğü isimdir. Bu sözcük “yok” ismi-
lemi “evdeydik” sözcüğüdür. Bu sözcük tür olarak isimdir nin karşıtıdır.
(ev- evde) ve ek fiil (-di) alarak yüklem görevinde kulla- › “Eve yeni vardı.” cümlesinde “var-” fiili yüklem görevindedir.
nılmıştır.