Page 133 - 10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Özetli Lezzetli Soru Bankası
P. 133

[  YAPILARINA GÖRE CÜMLE TÜRLERİ  ]                                      133


         17






                                               1
                                                Ahtapot  sözcüğü  Yunancada  sekiz  ayaklı
                                                anlamına gelen sözcükten türemiştir. Ilıman
                                                denizlerde yaşayan bir yumuşakçadır. Sekiz
                                                adet dokunacı vardır.
        EDİTÖR YAYINEVİ
               2
              Ahtapot  renk  değiştirerek  bulunduğu  ortama
              hemen uyum sağlayabilir. Bunu o kadar hızlı bir
              şekilde yapar ki bir anda gözden kaybolabilir.

                                             3

                                              Bazı ahtapotlar gizlenmek için mürekkep ola-
                                              rak adlandırılan renkli bir sıvı salgılar. Bu ne-
                                              denle mürekkep balıklarıyla karıştırılabilirler.

               4
                Ahtapotlar zeki ve meraklı deniz canlılarıdır.
                Suyun altında ses çıkaran, ışığı yansıtan ya
                da parlayan cisimler hemen  ilgilerini çeker.
                                                           5

                                                     En büyük ahtapot türü dev pasifik ah-
                                                     tapotudur. Bu ahtapotun boyu 9 met-
                                                     reye, kütlesi 70 kilograma ulaşabilir.








            Ahtapotlarla ilgili çeşitli bilgilendirmelerin yapıldığı numaralanmış cümlelerin hangi-
            sinde birleşik cümle yoktur?
            A) 1           B) 2           C) 3          D) 4           E) 5



            y Dün akşama kadar çalıştım, çok yoruldum. (Bu cümlede “ça-  Bağlı Cümle: Aralarında anlam ilgisi bulunan basit ya da birleşik
          lıştım” ve “yoruldum” sözcükleri yüklemdir ve virgülle birbiri-  cümlelerin bağlaçlarla birbirine bağlandığı cümlelerdir.
          ne bağlanmıştır. Her iki cümlenin de öznesi “ben” olduğu için     y Bu cümle türünü sıralı cümleden ayıran tek fark; sıralı cümle-
          bu cümle bağımlı sıralı cümledir.)      de yüklemler arasına virgül ya da noktalı virgül gelirken bağlı
                                                  cümlede yüklemler arasında bağlaç kullanılır.
            y Biri yer, biri bakar. (Bu cümlede “yer” ve “bakar” yüklemleri
          virgülle bağlanmıştır. Bu iki cümle arasında öge ortaklığı ol-    › Hava bulutlu ve durduğumuz tepe rüzgârlıydı.
          madığı için bu cümle bağımsız sıralı cümledir.)     › Yazmayı bilmiyor veya rol yapıyor.
   128   129   130   131   132   133   134   135   136   137   138