Page 10 - 10. SINIF TÜRK DİLİ ve EDEBİYATI BECERİ TEMELLİ SORU BANKASI - GİRİŞ YAYINLARI
P. 10

3. Ünite: Şiir
          Geçiş Dönemi (11 - 12. yüzyıl) Türk Edebiyatı                        BECERI TEMELLI TEST  2


          1
                          Araplara  Türkçeyi  öğretmek  amacıyla   DÎVÂNU LUGÂTİ’T TÜRK
                          yazılmıştır. Türkçe sözcüklerin anlam-
                          ları ve yapı özellikleri Arapçayla açık-
                          lanmakta  ve  her  maddeden  sonra       Kaşgarlı Mahmut
                          birtakım Türkçe metinler örnek veril-                         Kaşgarlı Mahmut’un
                          mektedir. Türk illerinin haritası da yer                        Dünya Haritası
                          almaktadır. Türkçe sözcüklerin açık-
                          lamaları yapılırken dört yüze yakın
                          dörtlükten oluşan şiirlerle atasöz-
                          leri örnek olarak verilir.
                GİRİŞ YAYINLARI





             Görselde verilenlerden hareketle Dîvânu Lugâti’t Türk ile ilgili aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz?
             A)  Eser bir sözlük niteliğindedir.
             B)  Türk boylarının dilleri ve Türk illeri hakkında bilgi verir.
             C)  Dil bilincinin ürünüdür.
             D)  Türk şiirindeki aruz ölçüsünü olgunluğa eriştirmiştir.
             E)  Türkçe ile ilgili yapısal olarak bilgi verdiğinden gramer kitabı özelliği taşır.







          2                       I. Metin                                          II. Metin
                              DÎVÂN-I HİKMET
                                                                       KOŞUK
                                                                                         GÜNÜMÜZ TÜRKÇESİ
                  bu dünyâda yaratılgan mahlûklarga              Kurvı çuvaç kuruldı   Hakan otağı kuruldu
                  imdi bildim tiriglik (hem) bolmas irmiş        Tugum tikip uruldı    Tuğ dikildi kös vuruldu,
                  bu ölümning şerbetidür açıg şerbet             Süsi otun uruldu      Düşman ot gibi biçildi
                  cümle âdem içmey andın kalmas irmiş
                                                                 Kançuk kaçar ol tutar  Beği benden nasıl kaçar?
                  Cânım cüdâ bolganda tenim munda kalganda
                  Tahta üzre alganda ne kılgay min Hudâya


             Bu metinlerle ilgili aşağıdaki karşılaştırmalardan hangisinde yanlışlık yapılmıştır?
                                          I. Metin                                        II. Metin

              A)    Hem dörtlük hem de beyit nazım birimi kullanılmıştır.  Dörtlük nazım birimi kullanılmıştır.

              B)    Hem hece hem de aruz ölçüsü kullanılmıştır.           Hece ölçüsü kullanılmıştır.
              C)    Hem Türkçe hem de yabancı kökenli sözcükler kullanılmıştır.  Yabancı kökenli sözcükler kullanılmıştır.

                                                                          İslamiyet’in Kabulünden Önceki Türk Edebiya-
              D)    Geçiş Dönemi’ne (Karahanlı Dönemi) ait bir metindir.
                                                                          tı’na ait bir metindir.

              E)    Kim tarafından yazıldığı bilinen bir eserdir.         Anonim bir eserdir.


                                                                    Giriş Yayınları / 10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı  23
   5   6   7   8   9   10   11   12   13   14   15