Page 5 - 10. SINIF TÜRK DİLİ ve EDEBİYATI BECERİ TEMELLİ SORU BANKASI - GİRİŞ YAYINLARI

1. Ünite: Giriş
Edebiyatın Tarih ve Din ile İlişkisi BECERİ TEMELLİ TEST 1

1 Edebiyat tarihinin; medeniyet, düşünce ve kültür tarihi ile 2
de yakından ilgisi vardır. Herhangi bir düşünüş biçimi- I. Dede Korkut Hikâyeleri Oğuz boylarının hayatını,
nin, inanışın veya toplum hayatında görülen bir yeniliğin savaşlarını ve bütün günlük yaşamını iletmekte; hikâ-
edebiyatın malzemesi olmaması düşünülemez. Telgrafın yelerde iyilik, kötülük, öğüt, nasihat ve hayat görüşü
toplum hayatına girmesiyle; gibi konuları içeren uyaklı ve sanatlı söyleyişler yer
Telgrafın tellerine kuşlar mı konar? almaktadır.
İnsan sevdiğine yarim böyle mi yanar? II. Osmancık, Osman Gazi’nin dedesinden aldığı öğütle

türküsü söylenmiştir. Aynı şekilde Osmanlı Devleti’nin başlar ve Osman Gazi’nin yaşamından, başından
son döneminde gündelik hayata dahil olan ve daha çok geçen olaylardan, tekfurlarla yaşadığı sorunlardan
savaş yıllarında asker sevkiyatında yararlanılan tren; bahseder.
III. Suyu Arayan Adam adlı eserde; Rusya’daki Sovyet
Kara tren koy da gel, Devrimi’ne, Azerbaycan’daki sosyalist hareketlere,
Askerini say da gel.
Asya’daki Galiyevciliğe, Sovyetler’deki Lenin ve Stalin
biçiminde türkülere konu olmuştur. dönemleri arasındaki farka değinilmektedir.
Bu parçada; IV. Uygurlardan kalan öykülerde, Buda’nın başından
geçen olaylar ve Buda’nın vaazları ön plana çıkmıştır.
I. edebiyat - din,
V. Battalname, 8. yüzyılda Emevi-Bizans savaşlarında
II. edebiyat - teknoloji,
ün kazanan Arap komutan Battal Gazi’nin efsanevi
III. edebiyat - tarih yaşamı ve kahramanlıklarını anlatan halk öyküsüdür.
ilişkisinden hangilerine değinilmiştir? Yukarıdaki cümlelerin hangisi edebiyatın din ile iliş-

A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II kisini gösteren bir açıklama içermektedir?
E) I, II ve III
GİRİŞ YAYINLARI E) V
D) II ve III
A) I
D) IV
C) III
B) II
3
I. METİN II. METİN

ŞEHZADE MUSTAFÂ’YA MERSİYE BURA HİROŞİMA’DIR
Meded meded bu cihânın yıkıldı bir yanı Sarı bir ışıkla
Ecel celâlileri aldı Mustafâ Han’ı Yeşil bir ışıkla
Kara bir ışıkla sessiz
Uçtu gövdeleri 245 bin kişinin.
Tahındı mihr-i cemâli bozuldu erkânı
Vebâle koydular âl ile Âl-i Osmân’ı 90 bin yapıdan 62 bini artık masal,
Ötesi bir baca, bir duvar, bir direk.
Yalnız beş yapı ayakta
Geçerler idi geçende o merd-i meydânı
Felek o cânibe döndürdü şâh-ı devrânı Ta içi kavruldu 245 bin kişinin.
Bura Hiroşimadır, bu ilk atom bombasıdır,
Yalancının kuru bühtânı buğz-ı pinhânı Resmi çıktı
Akıtdı yaşımızı yaktı nâr-ı hicrânı Kulelerin atlarını kamçılayan arabacının, taşa toprağa,
Çınladı canı 245 bin kişinin.
Taşlıcalı Yahya
Fazıl Hüsnü Dağlarca

Bu edebi metinlerin ikisi de aşağıdaki bilim dallarından hangisi ile doğrudan ilişkilidir?
A) Coğrafya B) Tarih C) Felsefe D) Din E) Dil bilimi

Giriş Yayınları / 10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı 5