Page 7 - 10. SINIF TÜRK DİLİ ve EDEBİYATI BECERİ TEMELLİ SORU BANKASI - GİRİŞ YAYINLARI

2. Ünite: Hikâye
Türk Edebiyatında Hikâye BECERI TEMELLI TEST 1

1 2 Gördü ki bir avcı dam kurmuş
Damına gazeller yüz urmuş
Duha Koca oğlu Deli Dumrul, bir kuru çayın üstüne
köprü diker, geçenden de geçmeyenden de akçe alır. Bir ahu esir-i damı olmuş
Bunun sebebini de erliğinin, yiğitliğinin yayılması ola- Kan yaşı kara gözüne dolmuş
rak açıklar. Köprü üstünde birinin ölmesi üzerine Deli Boynu burulu, ayağı bağlu
Dumrul, bu yiğidin canını alan Azrail’in gelip kendi- Şehla gözü nemlü, canı dağlu…
siyle savaşmasını ister. Bu başkaldırı üzerine Allah,
Azrail’i Deli Dumrul’un canını alması için yollar. Deli Günümüz Türkçesiyle
Dumrul, Azrail’i görür ancak onu bir türlü yakalaya- Tuzak kurmuş bir avcı görmüş
maz ve Allah’ın birliğine iman eder. Bir can getirmesi Tuzağına ceylanlar uğramış.
şartıyla canı bağışlanacak olur. Annesi de babası
GİRİŞ YAYINLARI
da can vermeyi kabul etmez. Artık öleceğine inanan Bir ceylan tuzağa tutulmuştu
Deli Dumrul, karısıyla helalleşmeye gider. Karısının Kara gözlerine kanlı yaşlar dolmuştu
kendisi için canını vermeyi istemesi üzerine Allah’a
“Ya ikimizin canını da al ya da ikimizi de yaşat.” der. Ayakları bağlıydı, boynu burulu
Allah, ikisine de yüz kırkar yıl ömür verir. Annesi ve Şaşı olan gözleri nemli, canı yaralıydı
babasının da canını alır. Bir mesneviden alınan yukarıdaki metinden hareketle
mesnevinin içerik ve dil özellikleri ile ilgili olarak;
Yukarıdaki parçadan hareketle Dede Korkut Hikâye-
leri ile ilgili olarak; I. Bir olayın kronolojik şekilde anlatımı söz konusudur.
I. Olaylar olağanüstü özellikler gösterebilmektedir. II. Beyitler halinde yazılmıştır.
II. Ailenin önemine dikkat çekilmiştir. III. Şiire ve düzyazıya ait özellikler bir arada bulunur.
III. Yiğitlik ve kahramanlık her şeyden önemlidir. IV. Beyitler arasında konu birliği yoktur.

yargılarından hangilerine ulaşılabilir? yargılarından hangileri söylenebilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II A) I ve II B) II ve III C) II, III ve IV
D) II ve III E) I, II ve III D) I, II ve III E) I, III ve IV

3
I. Hz. Ali yanına iki bin sahabe alıp Mağrip elçisi ile birlikte yola çıkar. Mağrip memleketine yaklaştıklarında Vezir Şemun
padişahı kandırarak sahabeleri kente sokmak istemez. Onların şehri almak için geldiklerini söyler. Ejderhayı öldürme-
den şehre giremeyeceklerini söyler. Sahabeler kamp kurar...
II. Beyaz taşlardan yapılmış kısa bir duvarın ötesindeki harabe vadiye kadar iniyordu. Bağın ortasındaki yıkık kulübenin
kapısız girişinden bir ihtiyar çıktı. Saçı sakalı bembeyazdı. Kamburunu düzeltmek istiyormuş gibi gerindi. Elleri, ayakları
titriyordu. Gök kadar boş, gök kadar sakin duran denize baktı, baktı.
III. Dar kapısından başka aydınlık girecek hiçbir yeri olmayan dükkânında, tek başına, gece gündüz kıvılcımlar saçarak
çalışan Koca Ali, tıpkı kafese konmuş terbiyeli bir aslanı andırıyordu. Uzun boylu, iri pençeli, kalın pazılı, geniş omuzlu
bir pehlivandı. On senedir bu karanlık içinde ham demirden dövdüğü kılıç namluları bütün Anadolu’da, bütün Rume-
li’nde, serhat boylarında büyük bir nam kazanmıştı.
IV. Güzel bir akşam vaktiydi. Yazı işlerinde memurluk yapan Ivan Dimitriç Çerviakov tiyatroda önden ikinci sıradaki bir
koltuğa oturmuş, dürbünle “Kornevil’in Çanları” adlı oyunu izliyordu. Adamın oturuşuna bakılırsa mutluluğun dorukla-
rında olmalıydı. Derken, birdenbire...
Numaralanmış cümlelerin hangilerinde hikâye kişisinin fiziksel betimlemesine yer verilmiştir?
A) I ve II B) II ve IV C) I ve III D) II ve III E) III ve IV

Giriş Yayınları / 10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı 15