Page 19 - 10. SINIF FİZİK FAVORİ ÖĞRETEN PARAGRAF

2. ÜNTE: BASINÇ VE KALDIRMA KUVVET PARAGRAF TEST 3

1 Kapalı b�r kaba konulan gazlar, homojen dağılır ve rast- 3 Sürtünmes� önems�z, sızdırmaz ve hareketl� p�stonla
gele hareket eder. Gaz basıncı, hareketl� gaz molekül- kapatılmış b�r kaptak� gazın basıncı, p�stonun ağırlığın-
ler�n�n sürekl� kabın �ç yüzeyler�ne çarpması sonucunda dan dolayı oluşan basınç �le açık hava basıncının topla-
oluşmaktadır. Kabın �ç kısmındak� b�r�m yüzeye, b�r�m mına eş�tt�r. Kaptak� gazın sıcaklığı artırılırsa veya kaba
zamanda çarpan molekül sayısı artarsa gazın basıncı b�r m�ktar daha gaz �lave ed�l�rse �ç basıncı artacağı �ç�n
da artar. Kaba homojen olarak dağılan gaz moleküller�- p�ston yukarı yönde hareket ederek �ç basıncı düşürür.
n�n her noktaya b�r�m zamanda çarpma sayısı eş�t kabul Gazın basıncı, tekrar p�stonun ağırlığından dolayı oluşan
ed�l�r. Bu nedenle kabın her noktasındak� gaz basıncı da basınç �le açık hava basıncının toplamına eş�t olduğunda
eş�t olur. Kapalı kaplardak� �deal gazların basıncı; gazın yen�den denge sağlanır.
hacm�ne, sıcaklığına ve molekül sayısına (madde m�kta- Bu parça aşağıdak� sorulardan hang�s�ne karşılık
rına) bağlıdır.
söylenm�ş olab�l�r?
Bu parçadan yola çıkarak;
A) Gaz basıncı ned�r?
I. Gazların harekets�z kaldığı durumlar da vardır. B) Gaz basıncı �le açık hava basıncı arasındak� �l�şk� na-
II. Molekül sayısının artmasıyla gaz basıncının artması sıl sağlanır?
arasında ters orantı vardır. C) Açık hava basıncı nasıl ayarlanır?
III. Gazdak� madde m�ktarı basıncı etk�ler. D) Kaptak� gazın sıcaklığı, p�stonun ağırlığını nasıl et-
numaralandırılmış �fadeler�n hang�ler�ne ulaşılamaz? k�ler?
E) İç basınç nasıl meydana gel�r?
A) Yalnız I B) Yalnız II
C) Yalnız III D) I ve II
E) II ve III

2 Gazın sıcaklığı ve kabın hacm� sab�t kalmak şartıyla kap-
tak� molekül sayısı artırılırsa b�r�m yüzeye b�r�m zamanda
çarpan molekül sayısı artacağından gazın basıncı artar. 4 Kapalı b�r kaptak� gazın basıncını ölçen alete manometre
Kapalı b�r kaptak� gazın hacm� ve molekül sayısı sab�t kal- den�r. (I) Açık uçlu b�r manometrede kapalı kaptak� gazın
mak şartıyla sıcaklığı artırılırsa moleküller�n�n hızı artar basıncı, açık hava basıncı �le h yüksekl�ğ�ndek� cıva sütu-
ve b�r�m yüzeye b�r�m zamanda çarpan molekül sayısının nunun yaptığı basıncın toplamı kadardır. (II) Kapalı uçlu
artması sebeb�yle basıncı da artar. Bu durumda kapalı manometrede açık hava basıncının etk�s� yoktur. (III) Cıva
b�r kaptak� gazın basıncı sıcaklığı �le doğru orantılıdır. sütununun üst kısmının boşluk olması durumunda gazın
Kapalı b�r kaptak� gazın sıcaklığı ve molekül sayısı sab�t basıncı h yüksekl�ğ�nde cıva sütununun yapmış olduğu
kalmak şartıyla hacm� azaltıldığında b�r�m yüzeye b�r�m basınca eş�tt�r. (IV) Kapalı uçlu manometrede cıvanın
zamanda çarpan molekül sayısı artacağından gazın üzer�nde kalan kısımda gaz varsa manometredek� X
basıncı da artar. Kapalı b�r kaptak� gazın basıncı, hac- gazının basıncı h yüksekl�ğ�ndek� cıva sütununun yaptığı
m�yle ters orantılıdır. basınç �le Y gazının basıncı toplamıdır. (V) Manometreler
araç tekerlekler�ndek� havanın, oto gaz depolarındak� ve
Bu parçanın konusu aşağıdak�lerden hang�s�d�r?
oks�jen tüpler�ndek� gazın basıncını ölçmek �ç�n kullanılır.
A) Gaz basıncının hac�m �le doğru orantılı olması
Parçanın anlam bütünlüğü d�kkate alındığında numa-
B) Kabın hacm�n�n bel�rlenmes� ralandırılmış yerler�n hang�s�ne “Cıvalı manometreler,
C) Molekül sayısının artması açık uçlu manometre ve kapalı uçlu manometre olmak
D) Gaz basıncının gücü üzere �k�ye ayrılır.” cümles�n�n get�r�lmes� uygun olur?
E) Gaz basıncını etk�leyen unsurlar A) I B) II C) III D) IV E) V

MARKAJ YAYINLARI Markaj Yaynlar / 10. Snf Fizik 19