Page 7 - Bilmeyenler İçin Matematik İçerik
P. 7

3. BÖLÜM: EBOB - EKOK                                                         EBOB (En Büyük Ortak Bölen)

        Soru:  30 ile 42 sayılarının EBOB'u kaçtır?
                                                                                         Cerrahi Bilgiler
        A) 2           B) 3           C) 4           D) 5           E) 6
                                                                                    • Asal sayılar = 2, 3, 5, 7, 11, 13 ... vb.
        œ  Çözüm:                                                                   • EBOB  =  En  Büyük  Ortak  Bölen
        I. Yol                   Her iki sayının hem ortak hem de böleni olduğu büyük sayı 6'dır.  anlamına gelir.
        30'un bölenleri = 1, 2, 3, 5, 6, 10, 15, 30                                 • 2 veya daha fazla sayının bölenleri
        42'nin bölenleri = 1, 2, 3, 6, 7, 14, 21, 42                                bulunur.
        II. Yol                                                                     • Bu sayılardan ortak olan en büyük
                     En küçük asal sayıdan başlanır. Her iki sayı 2'ye bölünür.     bölen tespit edilir.
         30  42  2  *                                                               • İki sayı bir arada bölenlerine ayrılır-
                      2'den sonra 3 asalı ile devam edildi. Her iki sayı 3'e bölündü.
         15  21  3  *                                                               ken en küçük asal sayıdan (2'den)
          5   7  5   Ortak olan 2 ve 3 sayılarının çarpımı EBOB'u verir.            başlanır.
          1   7  7   Ebob = 2  3 = 6                                                • Ortak  olan  bölenler  işaretlenir  ve
                            .
              1                                                                     işaretli olanlar çarpılır.



        Benden: 60 ile 75'in EBOB'u kaçtır?                   Senden: 30 ile 45'in EBOB'u kaçtır?
        A) 10       B) 15      C) 21       D) 25       E) 30  A) 5       B) 10       C) 15       D) 30       E) 45

        œ  Çözüm: Her iki sayıyı bölen asal sayıya * koyalım.  İlk Yardım:   30 45 2  Her iki sayıyı ortak bölenler işaretlenir ve
                                                                                 bunlar çarpılır.
         60  75 2                                               Çözüm:     15 45
         30  75 2                                             œ
         15  75 3 *  Her  iki  sayıyı  aynı  anda
          5  25 5 *  bölen sayılardır.
          1   5 5
              1
        O hâlde; EBOB (60, 75) = 3  .  5 = 15





        Soru:  24 ile 54 sayılarının EBOB'u kaçtır?                                 Cerrahi Malzemeler
                                                                                                              .
        A) 8          B) 7          C) 6          D) 4          E) 3               24 54 2 *       EBOB(24, 54)  = 2  3
                                                                                12 27 2
                                                                                 6 27 2                     = 6
        œ  Çözüm:         24  54  2                                              3 27 3 *
                                                                                 1
                                                                                    9 3
                                                                                    3 3
                                                                                    1              EBOB(24, 54) = 6
                    EBOB(24, 54) = ....... = .......                       Her iki sayıyı aynı anda   yani hem 24'ün hem
                                                                           bölen asallar 2 ve 3'tür.  de 54'ün en büyük
                    EBOB(24, 54) = .......                                                       ortak böleni 6'dır.




        Benden: 84 ile 105'in EBOB'u kaçtır?                  Senden: 30 ile 105'in EBOB'u kaçtır?
        A) 12       B) 18      C) 21       D) 24       E) 42  A) 12       B) 15       C) 21      D) 24       E) 30

                                                              İlk Yardım:  30 105 2  Her iki sayıyı ortak bölenler işaretlenir ve
        œ  Çözüm:  84 105 2                                                       bunlar çarpılır.
                  42 105 2
                  21 105 3 *                                  œ  Çözüm:
                   7   35 5     EBOB(84, 105) = 3  .  7 = 21
                   7    7 7 *
                   1    1
        Her iki sayıyı ayna anda bölen asalın yanına * atılır. *'lı sayılar
        çarpılır. EBOB bulunur.

                                                           53
   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11   12