Page 52 - 2024 KPSS TEK KİTAP KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI

11. ATATÜRK DÖNEMİ TÜRK DIŞ

BÖLÜM POLİTİKASI

TÜRK DIŞ POLİTİKASININ TEMEL İLKELERİ ² Lozan’a göre bu okullar kapatılmayacak ancak okullar
Türk kanunlarına göre yönetilecektir.
² Atatürk, Misakımillî ile yeni Türk devleti için korun-
ması mümkün gerçekçi bir sınır çizmiştir. ² Bu konudaki en büyük sorun Fransa ile yaşanmıştır.
EDİTÖR YAYINEVİ
² Atatürk’ün “Yurtta barış, cihanda barış” sözü doğrul- ² Ancak Atatürk bu duruma sert tepki gösterip “Bu
tusunda geliştirilen dış politikasının ilkeleri şunlardır: bizim iç sorunumuzdur.” diyerek karşı çıkmıştır.
Ý Milli sınırlarımız içinde varlığımızı korumak ² Yabancı Okullar Sorunu yeni Türk devletinin bundan
Ý Gerçekleştirilmeyecek emeller peşinde koşmamak sonraki ilk dış politika başarısıdır.
Ý Diğer devletlerin iç işlerine karışmamak
Ý Komşu ülkelerle dostluk ilişkilerini geliştirmek Nüfus Mübadelesi (10 Haziran 1930)
Ý Milli politikayı uygularken kamuoyunu dikkate almak ² Lozan’da bu sorun çözülememiştir.
Ý Uluslararası hukuka bağlı kalmak ² Yunanistan, Türkiye’de daha çok Rum halkını bırak-
Ý Türk ulusunun uluslararası alanda saygınlığını mak isteyince ilişkiler gerginleşti.
artırmak ² 1928 yılında bu sorunlar Milletler Cemiyeti’nde görü-
Ý Bağımsızlığımıza saygı duyan devletlerle her şüldüğü halde çözülemedi.
alanda ilişkileri geliştirmek ² 1930 Haziran ayındaki anlaşmayla sorun çözümlendi.
Ý Dünyadaki gelişmeleri yakından takip etmek Bu antlaşma ile İstanbul Rumları ile Batı Trakya Türk-
lerinin hepsi yerleşik sayıldı (Ahali Mübadelesi).
1923 - 1932 DÖNEMİ DIŞ POLİTİKA
² Bu sorunun çözülmesi Türkiye’nin Milletler Cemiye-
Musul Sorunu (5 Haziran 1926) tine üye olmasında ve Balkan Antantı’nın imzalanma-
² Musul, Mondros’un 7. maddesi gereğince İngilizler sında etkili olmuştur.
tarafından işgal edilmişti. ² Venizelos, Atatürk’ü 1934 yılında Nobel Barış Ödü-

² Lozan Antlaşması’yla Musul Sorunu sonraya bırakıl- lü’ne aday göstermiştir.
mıştır.
² 1924 yılında İngiltere ve Türkiye arasında yapılan Dış Borçlar (1929-1933)
Haliç Konferansı’nda da bir sonuç alınamayınca ² Borçlar Sorunu Osmanlı Devleti’nden en çok alacağı
sorun Milletler Cemiyetine taşınmıştır. olan Fransa ile yaşandı.

² Milletler Cemiyeti kararıyla Ankara Antlaşması imza- ² Lozan’da Türkiye borçları taksitli ödeyeceğini belirtti.
landı. Bu antlaşmaya göre;
² 1929 Dünya Ekonomik Bunalımı ile yeni Türk devleti
Ý Musul ve Kerkük Irak’a bırakılacaktır.
Osmanlı’dan kalan borçları ödemekte zorluk çekti.
Ý Musul petrol gelirlerinin %10’u 25 yıl boyunca Tür-
kiye’ye verilecektir. ² Daha sonraki süreçte borçlar taksitler halinde öden-
miştir.
Ý Hakkari Türkiye’ye bırakılacaktır.
² 1954 yılında dış borçlar bitirilmiştir.
² Musul’un elden çıkmasında Şeyh Sait İsyanı ve Nas-
turi Ayaklanması etkili olmuştur. Bozkut - Lotus Olayı (2 Ağustos 1926)
Yabancı Okullar Sorunu (1926) ² 2 Ağustos 1926 tarihinde Bozkurt adlı Türk gemisi ile
Lotus adlı Fransız gemisi Ege Denizi’nde çarpışmıştır.
² Yabancılar kapitülasyonlar aracılığıyla Türk ülkesinde
birçok okul açarak önemli kültürel haklara da sahip ² İki ülke arasında yaşanan sorunda Lahey Adalet
olmuşlardır. Divanı Türkiye’yi haklı bulmuştur.