Page 32 - MİMAR ve MÜHENDİSİN İNŞAAT EL KİTABI BORDO KİTAP - DATA YAYINLARI

CEE: BORDO KİTAP 393

A A

Ayak Bağ
Temel Kirişi

26

A-A Kesiti PLAN Bağ Kirişi Ayak Temel
DERİN TEMELLER
Şekil 1. Ayak Temel
DATA YAYINLARI

Derin temeller, yüklerin sağlam olmayan zemini
aşarak sağlam zemine ulaştırılmasını sağlayan veya Resim 1. Derekışla Viyadüğünün Ayak Temel Uygulaması
sağlam zemini sıkıştırarak yüklerin yayılmasına olanak
veren derin temeller olarak nitelendirilen tekniklerdir. 2. Kazık Temeller
Zemin emniyet katsayısının en kötü zemin sınıfına Yapı, yüklü zemine çakılan kazıklar kanalıyla
girdiği durumlarda derin temel uygulamasına gidilir. derinlerde bulunan sağlam zemine kazık uçlarıyla ya
En uygun temel ortamı kaya tabakası olup, ana da kazığın yan yüzlerinin sürtünmesinden yararlanarak
kayanın bulunamadığı durumlarda “sağlam zemin”e birbirlerine üst kısımlarına atılan bağ kirişleri ve
ulaşılması amacıyla temel çukuru olabildiğince derin ızgaralarla bağlanırlar.
kazılmaktadır. Kazıklar;
Sağlam zeminin çok derin zeminlerde olması • Şevlerin sağlamlaştırılmasında,
durumunda, hem taşıma gücü fazla olan zemin • Kaldırma kuvvetlerinin ve yatay zemin etkilerinin
tabakalarından yararlanmak ve hem de zemin karşılanmasında,
içersinde kullanılabilir hacimler oluşturmak amacıyla • Limanlar ve köprü ayakları gibi su içinde kalmış
yapılırlar. Derin temeller üçe ayrılırlar. yapılarda,
Genel olarak “Derin Temel” tanımlaması, derinliği • Su içindeki kazıklarda palplanj perde yapımında
temel kısa kenarının 2.5 katından daha fazla olan kullanılmaktadır.
temel elemanları için kullanılır. Derin temel ise “Ayak”, Kazıklar imalat yöntemlerine göre 5 ana tipe
“Kazık” ve “Keson” şeklinde uygulanırlar. ayrılırlar:
Taşıyıcı zemin tabakasının planlanan temel • Çakma Kazıklar
kotundan daha derinde bulunması halinde ise iki • Yerinde Dökme Çakma Kazıklar
alternatif çözüm söz konusu olur. Bunlar, • Hidrolik İtme Kazıklar (Jacked Piles)
• Yapının oturduğu seviyedeki zayıf zeminin • Delme (Fore) ve Yerinde Dökme Kazıklar
iyileştirilmesi ve • Kompozit Kazıklar
• Yapı yüklerinin derin temellerle taşıyıcı zemine İlk 3 tip, kazığın zemine yerleştirilmesi sırasında
aktarılmasıdır. zemin yanlara doğru itildiği için «Deplasman Kazıkları»
olarak da adlandırılır.
1. Ayak Temeller Özetle;
Şekil 1’de görüleceği üzere genellikle • Çakma Kazıklar: Önceden şekil verilmiş, genellikle
betonarmeden inşa edilirler. Ayakları planda belirtilen ahşap, beton veya çelik malzemeden yapılmıştır.
duvarların birleşme noktalarına getirilir ve tabanları Bir şahmerdanın darbeleriyle zemine çakılırlar.
kare veya çan şeklinde genişletilir. Açık temel
çukurunda inşa edilen bu ayakların üst kısımları • Yerinde Dökme Çakma Kazıklar: Kapalı uçlu bir
birbirlerine betonarme kirişlerle bağlanır. çelik borunun zemine çakılıp daha sonra içinin