Page 15 - MİMAR ve MÜHENDİSİN İNŞAAT EL KİTABI BORDO KİTAP - DATA YAYINLARI

CEE: BORDO KİTAP 193
Yapı denetim kuruluşları, yasanın belirttiği çok
9
sayıda şartı yerine getirebilen, geniş bir teknik kadroya
sahip ve bunların sonucunda Çevre ve Şehircilik
Bakanlığı’ndan bu işi yapmak üzere izin belgesi
almaya hak kazanan kuruluşlardır. Tüzel kişiliğe
sahiptirler ve yalnızca yapı denetim işiyle uğraşırlar.
4708 Sayılı Yapı Denetim Hakkındaki Kanun
kapsamında meslek hayatında en az 12 yıl fiilen
YAPI DENETİMİ çalışan ve bunu resmi olarak belgeleyen Mimar ve
Mühendisler Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Yapı
Denetim Komisyonuna başvurur. Komisyon tarafından
yeterli görülen kişilere “Denetçi Belgesi” verilir. Bu
DATA YAYINLARI
belgelerin geçerliliği 5 yıl olup bu süre sonunda
belgesini yenilemeyenlerin belgeleri iptal edilir.
Yapı denetim kuruluşlarındaki denetçi mimar ve
mühendislerin yanı sıra yardımcı kontrol elemanı
mühendislerde görev alır. Yardımcı kontrol
elemanlarının görevleri bağlı bulundukları denetçi
mühendislerin faaliyetlerine yardımcı olmaktır.
Düzenlenen tutanak ve evraklara birlikte imza atarlar.
Yapı denetim kuruluşunda çalışan tüm mimar ve
mühendislerin belirli bir m sınırı vardır. Bu sınırın
2
2
üzerinde denetleme yapamazlar. Bu m aşıldığında bir
başka mimar veya mühendis görev alır.

1. Yapı Denetimin Tarafları
Yapı denetimi, 10 Nisan 2000 Tarih ve 24016 Yapı Denetimde üç taraf bulunmaktadır. Bunlar;
Sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “Yapı Denetimi • Yapı Denetim Kuruluşu
Hakkındaki Kanun Hükmündeki Kararname” ile • Yapı Sahibi
başlatılmıştır. Bu kararnamenin yerine hazırlanarak 13 • Müteahhit
Temmuz 2001 Tarih ve 24461 Sayılı Resmi Gazetede Yapı sahibi tarafından plan ve projelerin
yayınlanmış bulunan 4708 Sayılı “Yapı Denetimi hazırlatıldıktan sonra kanun gereği bir müteahhitle
Hakkındaki Kanun” ile devam ettirilen, can ve mal anlaşmak zorundadır. Veya yapının müteahhitliğini
güvenliğini teminen imar planına, fen, sanat ve sağlık yapı sahibi müteahhitlik vasıflarına sahip ise kendisi de
kurallarına, standartlara uygun, kaliteli yapı yapılması üstlenebilir. Daha sonra yapı sahibi bir yapı denetim
için proje ve yapı denetiminin sağlanması suretiyle kuruluşu ile anlaşır. Yapı denetim kuruluşu yapı sahibi
çalışan bir sistemdir. adına müteahhidi denetler.
Bu kanun; belediye ve mücavir alan sınırları içinde Yapı denetim mühendisi; sorumluluğunu üstlendiği
ve dışında kalan yerlerde yapılacak yapıların zorunlu yapıların, tüm proje ve dokümanlarını inceleyen,
olarak denetimini kapsamaktadır. Yapı denetim kontrol eden, proje bağlamında yapı tasarlayan, iş
hizmetleri, 4708 Sayılı Kanun gereğince kurularak bitirme yetkisine sahip olan kişidir. Yapı denetim
Çevre ve Şehircilik Bakanlığından Yapı Denetimi İzin mühendisi olmak için üniversitelerin dört yıllık lisans
Belgesi almış tüzel kişiliğe sahip yapı denetim eğitimi veren Mimarlık ve Mühendislik Fakültelerinde
kuruluşları tarafından yürütülmektedir. bulunan bölümlerden bir tanesinden mezun olma şartı
Türkiye’nin aktif deprem kuşaklarından birinde yer aranmaktadır.
alması, yapıların gerektiği gibi denetlenmemesi ve bu İnşaatın başlamasından bitimine kadar hukuki
nedenle sık sık yüksek miktarda can ve mal kaybı değer taşıyan her türlü belge ve tutanakları
yaşanması, yapı denetleme işinin daha ciddiye düzenlemek ve imzalamak gibi sorumlulukları bulunan
alınması gerektiğini en acı şekilde ortaya koymuştur. yapı denetim mühendisinin görev ve sorumlulukları şu
Denetimsizlikten doğan aksaklıkları gidermek, şekildedir:
sorumlularını cezalandırmak ve mağdur durumdakilerin • Yalnızca kendisi tarafından imza atılan proje, rapor,
kayıplarını hukuki yollarla karşılayabilmek için yeni bir belge ve tutanaklardan sorumlu olarak işin başında
yasal düzenleme yapılmış ve 2001 yılında 4708 Sayılı durmak,
Kanun yürürlüğe girmiştir. Böylece, ülkemizde inşa • Yapının tüm projelerini en küçük detayına varana
edilecek her cins yapı, yapı denetim kuruluşlarının kadar incelemek,
denetimine tabi tutulmaya başlanmıştır.