Page 115 - MİMAR ve MÜHENDİSİN İNŞAAT EL KİTABI BORDO KİTAP - DATA YAYINLARI
P. 115
CEE: BORDO KİTAP 1209
Bunlar;
109 şişmeye ya da çekmeye karşı direnme derecesi,
• Ağacın bükülmeye, kamburlaşmaya, eğrilmeye,
• Ağacın kuruluğu ve birleştirmenin yapımında şişme
ve çekmeyi etkileyecek faktörlerden yararlanma
derecesi,
• Belli bir ağaçta; çivi oluklu madeni parça, kavela ve
çıtalarla çalışırken dokularını sıkıştırılmaya
AHŞAP BİRLEŞTİRME elverişliliği,
YÖNTEMLERİ • Tutkalın belirli ağaçlar üzerindeki etkinlik derecesi,
• Birleştirmeyi meydana getiren parçaların ölçüleri ve
DATA YAYINLARI
• İşçilik seviyesidir.
Ağaç birleştirmede kullanılan terimler şunlardır;
• Kenar: İki yüzeyin birleşmesinden meydana gelen
keskin çizgidir. Diğer bir ifadeyle, Malzemenin ön
ile arka yüzü ve maktalarının birleştiği dik açılı
kısımdır.
• Pah: Ağacın iki yüzünü 90 dışında bir yüzeyle
birleştiren, düz olarak alınmış bir cumbadır.
• Kısmi Pah: Bitişik iki yüzeyi değişik meyillerde
kesen cumbanın bir kısmıdır.
• Yanak: Zıvananın geniş yüzü ya da yüzeyidir.
• Köşe: Üç kenarın birleştiği noktadır.
• Kanal: Parça elyafına dik yönde açılan düz oluktur.
• Cumba: Ağacın elyaf yönündeki dar yüzeyidir.
1. Birleştirme İle İlgili Bazı Terim ve Tanımlar
Türkçe'mize “Birleştirmeler” şeklinde çevrilen • Yuva: Diğer parça ile birleşmesini sağlamak için,
İngilizce'deki “Joinery” kelimesinin eski ve sınırlı parçalardan birine açılan değişik şekillerdeki
anlamı; kapı, pencere, merdiven, lambri ve benzeri oyuktur (kilit, menteşe, kanal, zıvana, kiniş vb. için).
inşaat içi birleştirme işlerini yapma (doğramacılık)
sanatı idi. Genel olarak kullanıldığında aynı kelime; • Kavela: Ahşabın birleştirilmesinde ve çapları 6-8
bağlamak, birleştirmek ya da bir araya getirmek mm olan silindirik şeklinde birleştirme parçasıdır.
anlamına gelmektedir. Ağaç işlerinde birleştirmek; Gürgen gibi sert ve esnek ağaç türleri tercih edilir.
parça ölçülerini birleştirmek, büyültmek (uzunluk,
genişlik veya kalınlık), parça yönlerini değiştirmek ya • Havşa: Kavelalı en birleştirmede kavela yuvasını
da parça çalışmalarını mümkün kılmak için birbirine kenarının belli bir açıyla kırılmasına denir. Havşa,
bağlamak anlamına gelir. tutkal, vida vb. birleştirme elemanının ahşap
Sözlüğe göre, ağaç işlerinde ek ya da birleşme yüzeyinde bir çıkıntı bırakmaması amacıyla açılır.
yeri; iki ayrı parçanın birbiri ile bağlandığı veya
birleştiği yer ya da kısımdır. Ağaç işlerinde birleştirme • Kiniş: Parçanın elyaf yönünde açılan düz çıkıntıdır.
ekleme ve montaj olmak üzere iki kısmıma ayrılır.
Sağlamlık ve görünüş, birleştirmenin temel kaideleridir. • Dilmek: Bir parçayı testere ile kesip kalınlığını
Birleştirmede bir sıkma aracı ile tutturulur. Çiviler, azaltarak, boyu ve genişliği aynı olan iki ya da daha
vidalar, pimler, kamalar, çıtalar, oluklu madensel sıkma fazla parça elde etmektir.
gereçleri, takviye lamaları ve diğer madensel gereçler
ve tutkal birleştirme elemanları olarak bilinir. • Makta(Alın): Ahşabın yüzey ve cumba kısmına 90
o
Birleştirmenin sağlamlığı aşağıdaki faktörlere açı yapan kısma denir.
bağlıdır.