Page 111 - MİMAR ve MÜHENDİSİN İNŞAAT EL KİTABI BORDO KİTAP - DATA YAYINLARI

CEE: BORDO KİTAP 1185
tomruk başları, ağaç kabuğu, ince dallar, planya ve
105
torna makinesi atıklarıdır. Ayrıca bazı fabrikalarda
keten ve kendir sapları, şeker kamışı ve mısır sapı gibi
bitkilerin lifleri de bu amaçla kullanılmaktadır.
1.2. Hammaddenin Hazırlanması
Odun lifi levhası yapısı yapımında kullanılacak
dallar, odunlar, ağaç parçaları vb. yongalama
YAPAY ELYAF PLAKLAR makinesine uygun boyutlarda kesilip odun haline
getirilir. Bu makinelerin değişik tiplerde çalışan birçok
çeşidi vardır. Yongalama makinesine verilen ağaçlar
2-2.5 cm uzunluğunda parçalar veya yongalar haline
DATA YAYINLARI
gelir. Yongalar siklon içinden geçerek eklere gelir.
Eklerden geçemeyen yongalar yeniden yongalama
makinesine gönderilir. Eleklerden geçen levhalar
yeniden daha küçük parçalar halinde ufalanır ve
temizleme siklonuna gönderilir. Toz ve yabancı
maddelerden temizlenmiş yongalar vakumlu (alçak
basınçlı) veya basınçlı buhar kazanları (fibrotör) içinde
liflerine ayrılıncaya kadar bekletilir. Ayrılmış lifler önce
silikona oradan da ayırma bölümüne (rafinatöre)
gönderilir. Rafinatörde su ile karıştırılarak arıtılır ve
suyu süzülüp elyaf kazanlarına doldurulur. Buradan
sonra üretilecek odun lifi levhasının özelliklerine göre
Yapay elyaf plakları; odun lifi, yonga ve talaş karışım kazanlarına gönderilen lifler aşağıdaki
levhalardır. Bunlara genel olarak suni tahta denilir. maddelerin bir veya birden fazlasıyla karıştırılır.
Mobilya, kapı, pencere ve prefabrik ev yapımında seri Bunlardan bazıları ise lifler levha haline getirildikten
üretime geçilmesi, orman ürünlerinin en önemlilerinden sonra yüzeylerine sürülür.
olan masif ağaç ve kontratablanın büyük miktarda • Yapıştırıcı maddeler (Üre formaldehit, fenol
tüketilmesine neden olmuş, ülkelerin orman varlığını
tehdit eder hale gelmiştir. Bu durum tomrukların formaldehit, melamin formaldehit)
biçilmesinde ortaya çıkan talaş, kapak tahtaları ve • Yapıştırıcılara karıştırılan katkı maddeleri
dallarda kereste olarak kullanılması sakıncalı olan (Alüminyum sülfat, ferro sülfat, sülfirikoksit)
çatlak, budaklı ve buruk ağaçların kullanılabilme • Mantar ve haşarata karşı koruyucu maddeler
olanaklarının araştırılmasına neden olmuştur. Ayrıca (Pentaklorofenol)
kontratabla üretimindeki güçlükler ve azda • Yangına karşı koruyucu maddeler (Parafin,
kontratablaların biçim değiştirmesi, araştırmacıların amonyum, fosfat)
ağaç özelliği taşıyan fakat ağaç gibi çalışmayan • Suya dayanıklılığı artıran maddeler (Parofin, keten
levhalar elde etmeye yöneltmiştir. Bunun sonucu tohumu yağı, soya yağı ve mum)
olarak da bu levhalar elde edilmiştir. Yukarıdaki maddelerden gerekli görülenleri ile belli
oranlarda karıştırılan lifler, yapılacak levha kalınlığına
1. Odun Lifi Levhaları göre lifler bantlar üzerine uygun aralıklarla yerleştirilmiş
Odun lifi levhaları, odunlaşmış liflerin doğal silindirler arasından geçerek kabaca levha haline
yapışma ve keçeleşme özelliklerinden yararlanılarak getirilir ve boyları kesilir. Böylece 1.5-3 cm kalınlığında
veya yapıştırıcı maddeler ilavesi ile biçimlendirilmesi yumuşak levhalar haline gelmiş olan lifler orta sert, sert
sonucunda elde edilen levhalardır. Bu levhalar oldukça ve yumuşak levhalar yapılacaklarına göre iki değişik
yenidir. Birçok ülkede 1950 yıllarında yapılmaya işlemden geçirilir.
başlanmıştır. Bizim ülkemizde de 1960 yıllarından
sonra Sümerlit ve Elko fabrikaları ile ilk kez odun lifi 1.3. Yumuşak Odun Lifi Levhaların Yapılması
levha üretmeye başlamıştır. Odun lifi levhaların üretim Devamlı bantta silindirler arasından geçirilerek
safhaları genellikle otomatik olduğu ve kullanılan ham istenilen kalınlığa indirilen ve boyları kesilen yumuşak
maddenin ucuzluğu nedeniyle bunlar en ucuz ağaç levhalar özel vagonlara yüklenip kurutma fırınlarına
levhalar arasındadır. gönderilir. Sıcaklığı 150-280 olan bu fırınlarda
levhalar üç, dört saat içinde kurur. Normal nem
1.1. Kullanılan Hammadde derecesine kadar kuruyan levhaların çift testereli daire
Genellikle kereste, kontrplak, kontratabla ve testere makinesinde boyları ve genişlikleri çıkarılır.
mobilya fabrikası atıkları, odun ve kereste atıkları, Levhalar etiketlendikten sonra satılmak üzere düzgün