Page 107 - MİMAR ve MÜHENDİSİN İNŞAAT EL KİTABI BORDO KİTAP - DATA YAYINLARI

CEE: BORDO KİTAP 1157
bir hastalıktır. Kırmızı çürük oluşturan mantarlar göze
101
zarının selülozun kemirirler. Toz haline getirirler. Ağaç
sertliğini kaybeder. Yumuşar. Sağlıklı kokusunu giderir.
Çürüksü kokar. Gereç olarak değersiz hale gelir.
Kırmızı çürüğe uğramış ağaçlar kereste olarak bir
değer taşımaz ve ağaç işlerinde kullanılmaz.

1.1.2. Beyaz Çürük
Bazı mantarlar, ağaca girerek kesinti suyunu
AĞAÇ HASTALIKLARI VE mayalaması, pıhtılaştırması ve küflendirmesi sonucu
MANTARLAR oluşur. Daha sonra selüloz dokusu bozulur ve
DATA YAYINLARI
beyazlaşır. Ağaç beyaz çürük hastalığı kerestenin
yapısal özelliklerini bozar. Ağaç dış etkilere karşı
dayanıksız hale gelir. Güzelliğini yitirir. Beyaz çürük
hastalığına uğramış ağaçların kerestesi mobilya ve
doğrama üretiminde kullanılmaz.

1.1.3. Yılhalkası Çürümesi
Beslenme yetersizliği veya beslenme
bozukluğundan ötürü bir veya daha çok sayıda
yılhalkasının bozulmasıdır. Bütün ağaç türlerinde
görülebilir. Hastalıklı bölümlerin dışındaki ağaçta
önemli bir dayanım eksikliği görülmez. Yılhalkası
çürümesi görülen bölümlerin kesilip atılması koşulu ile
sağlam bölümler kullanılabilir.

1.2. Kereste Halindeki Ağaçta Bulunan
Hastalıklar
1.2.1. Mavi Çürük (Mavi Leke)
Ağaçta hastalık; dokuyu yapan temel gerecin, yani Göze içi sıvılarını kendilerine beslenme maddesi
gözenin ve göze zarının sağlığını yitirmesi, bozulması olarak seçen maviküf mantarlarının oluşturduğu bir
ve yıkımlanmasıdır. Nemli ağaç veya nemli ortamda hastalıktır. Mantar, göze zarına dokunmaz. Bu nedenle
bırakılan ağaç, mikroorganizma ve mantar adı verilen ağacın fiziki etkilere karşı dayanımında önemli bir
çok küçük canlıların saldırısına uğrar. Mikro azalma olmaz. Genellikle çam ağacında görülür. Yeni
organizmalar veya mantarlar yaşamlarını sürdürmek kesilmiş nemli tahtalar ve kalaslar üst üste konulursa
için, ağaçta bulunan cisimlere gereksinim duyarlar. bir gecede mavileşebilir. Bu yüzden kesilen çam
Beslenmelerini, yaşayan bitiklerden sağlayan ağacının kabukları hemen soyulmalı ve kereste halinde
mantarlara asalak mantarlar denilir. Beslenmelerini ölü biçildikten sonra araları hava alacak ölçüde çıtalı istif
bitkilerden, bu arada kesilmiş ağaçlardan sağlayan yapılmalıdır.
mantarlara da çürükçül mantarlar adı verilir. Mavi lekeli çam ağacının fiziki dayanımında önemli
Mantarların tümü, ağaçta bulunan aynı maddeyi bir azalma olmadığı için %1-20 oranında mavi çürük
besin olarak seçmez. Kimi göze içindeki maddeleri kimi taşıyan kerestenin yapı içi doğramalarında
taze göze zarını, kimi de odunlaşmış göze zarını kullanılmasında bir sakınca yoktur. Kendi renginde
seçer. Mantarların ağaçlara bulaşması, gelişmesi ve verniklenecek işlerde ve yapıların dış bölümlerinde
üremesi türlerine göre değişir. Ağaçlara dadanan mavi çürüklü kereste kullanmak doğru değildir.
mantarların bazıları kök, bazıları gövde, bazıları kabuk
veya yapraklara yerleşirler. Hastalıklı ağaçlar, 1.2.2. Kırmızı Çizgi
yapraklarının azalması, yaprakların zamansız Uygunsuz koşullarda kurutulan ağaca göze zarları
dökülmesi, dalların kuruması ve kabukların dökülmesi çatlar, yarılır. Bu çatlaklardan giren ve özellikle çam
ile tanınır. türü ağaçları seçen bazı mantarlar, gövde boyunca
kırmızı renkli çizgiler halinde görülen bozulmaya neden
1. Türleri olurlar. Kırmızı çizgi hastalığına uğramış ağacın fiziki
1.1. Yaşayan Ağaçtaki Hastalıklar etkilere dayanımında azalma olur. Bu yüzden yük
1.1.1. Kırmızı Çürük taşıyan yerlerde kullanılması sakıncalıdır.
Zararlı mantarların etkisi ile göbek odun kırmızı Kontratablalarda körağaç olarak veya sunta üretiminde
kahverengi bir renk alır. En çok ladin ağacında görülen değerlendirilebilir.