Page 120 - MİMAR ve MÜHENDİSİN İNŞAAT EL KİTABI BORDO KİTAP - DATA YAYINLARI

CEE: BORDO KİTAP 1295
niteliğine ve yerine göre, kentsel yenileme, kentsel
yeniden canlandırma, kentsel yeniden yaratma, kentsel
yeniden doğuş, kentsel yeniden geliştirme ya da imar,
kentsel yeniden yapılandırma, kentsel koruma, kentsel
soylulaştırma gibi kavramlar anlaşılmaktadır.
Kentsel dönüşümün tüm dünyada ortaya koyduğu
114 başarılara rağmen son dönemlerde özellikle azgelişmiş
ve gelişmekte olan ülkelerde uygulanan kentsel
KENTSEL DÖNÜŞÜM dönüşüm projelerine karşı gerek siyasal gerekse
toplumsal alanda tepkiler gelmektedir. Bu durumun en
önemli sebebi ise kentsel dönüşüm ile ulaşılmak
istenen fiziksel, ekonomik, sosyal ve kültürel
DATA YAYINLARI
gelişmenin bir kenara itilerek, dönüşüm ile sermayeye
kent içinde ve kent dışında yeni rant alanları
oluşturulmasının amaçlandığı endişesidir. Kentsel
dönüşümün yapılacağı alanlarda oturan yerel halkın,
yapılacak konutlardan yararlanmasının engellenmeye
çalışılması veya kendilerinden yüksek farklar
istenmesi, kentsel dönüşümün yapılması planlanan
bölgelerde lüks konut alanları oluşturabilmek için bu
bölgelerde var olan tarihi ve kültürel dokunun yok
edilmeye çalışılması ve yine aynı nedenle bölgede
bulunan doğal kaynakların ve değerlerin tahrip
edilmesi önemli rol oynamıştır. Ortaya çıkan
Kentsel alanlar karmaşık ve dinamik sistemlerdir. endişelerin giderilmesi için, yerel halkın kentsel
Fiziksel, toplumsal, çevresel, ekonomik ve hatta dönüşüm sürecine aktif katılımları sağlanmalıdır.
siyasal ve ideolojik faktörlerin etkisinde değişim ve Dönüşümde yerel halkın tercihleri, ihtiyaç ve
dönüşüm gösterdikleri gibi, kendileri de birçok değişim beklentileri en önemli önceliklerden biri olarak kabul
dönüşüme neden olabilirler. Kentsel mekândaki edilmelidir.
değişim ve dönüşümler, kimi zaman mekân ve yaşam Kentsel dönüşüm, bozulma ve çökme olan kentsel
kalitesini arttırıcı yönde olurken; kimi zaman ise, alanın ekonomik, toplumsal, fiziksel ve çevresel
mekânın ekonomik, toplumsal, çevresel ve fiziksel koşullarının kapsamlı ve bütünleşik yaklaşımlarla
çökme ve bozulması olarak kendini gösterir. Kentsel iyileştirilmesine yönelik olarak uygulanan strateji ve
dönüşüm bir olgu olarak belirli bir zaman aralığında eylemlerin bütünüdür. Kentsel dönüşüm, kentteki
sürekli gerçekleşmektedir. sorunlu alanların belirlenip, sağlıklı ve de yaşanılabilir
Türk Dil Kurumu sözlüğünde yer alan dönüşüm hale getirilmesi amacı ile yeniden yapma veya sağlıklı
kelimesinin anlamından hareket ederek (Dönüşüm: hale getirmek için uygulama yapılması anlamına
Olduğundan başka bir biçime girme, başka bir durum gelmektedir. Kısaca kentsel dönüşüm kentin dokusunu
alma) kentsel dönüşümü; kentsel alanların var olan bozan sorunların giderilmesidir. Kentsel dönüşüm
durumundan başka bir biçime girmesi, başka bir durum insan odaklı bir uygulama olup amacı; yaşanılabilir
alması olarak tanımlanabilir. Konunun bir süreç standartlarda kentler oluşturmaktır. Uygulamalar;
bütünlüğünde de tanımlanması durumunda da şöyle ekonomik, sosyal ve toplumsal temeller üzerine inşa
tanımlamak mümkündür. “Kentsel dönüşüm bir kentin edilmelidir.
tamamı ya da belirli yerleşim alanlarına yönelik, bilinçli, Kentsel dönüşümde temel hedef; kentsel projelerde
sistemli ve planlı eylem olarak tanımlanabilir”. yaşam kalitesini artırmak, artan ekonomik
Uygarlığın doğa üzerindeki en belirgin etkisi, dengesizlikleri ve küresel baskıları dengelemek, sosyal
insanın hayatını düzenlemek üzere meydana getirdiği eşitsizliği ve konut sıkıntısını ortadan kaldırmak gibi
en önemli, en büyük fiziki ürün kentlerdir. Kentler de birçok sorunun çözüme kavuşturulması ile değerlere
canlı varlıklar gibi doğan, büyüyen ve eskiyen öncelik tanıyan mahalleler kurmaktır.
toplumsal birimlerdir. Kentler, insanlar arasındaki 6306 Sayılı Afet Riski Altındaki Alanların
ilişkilere yani toplum hayatına biçim verirler. Dönüştürülmesi Hakkında Kanun; afet riski altındaki
Eskiyen kent kesimlerinin yenilenmesi, onlara alanlar ile bu alanlar dışındaki riskli yapıların
toplumsal ve ekonomik yönden yeni değerler bulunduğu arsa ve arazilerde, fen ve sanat norm ve
kazandırılması arzu edilen bir şeydir. Önemli olan, bu standartlarına uygun, sağlıklı ve güvenli yaşama
yenilemenin amacını ve yöntemini iyi belirleyebilmektir. çevrelerini teşkil etmek üzere iyileştirme, tasfiye ve
Kentsel dönüşümden, uygulanmakta olan projenin yenilemelere dair usul ve esasları belirlemektir.