Page 34 - TYT TÜM DERSLER KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI

FELSEFEYİ TANIMA 567

Merak Etme: Merak, bilim ve felsefenin temelini oluş- Birey için;
turur. Merak, zihni harekete geçiren bilme isteğidir. Ɖ Kendini tanıyabilmesi
Merak eden insan sorgulayarak gerçeğe ulaşmaya Farkı fikirlere açık olabilmesi
çalışır. Ɖ
Ɖ Ön yargılardan uzak durabilmesi
Şüphe Duyma: Bir düşünceyi körü körüne kabul etme
felsefeye uygun bir tavır değildir. Bu yüzden felsefe her Ɖ Yeni fikirler oluşturabilmesi
şeye şüpheyle yaklaşır. Felsefi şüphe, yeni sorulara kapı Ɖ Özgürce düşünebilmesi
açar ve dünyaya faklı bir bakış açısıyla bakılmasını sağlar. Ɖ Çok yönlü bakış kazanabilmesi
Hayret Etme: “Hayret etme” kavramı felsefede kulla- Ɖ Bilinçli bir insan olabilmesi
nıldığında şaşırma anlamında çok daha fazlasını ifade Ɖ İnsanların kendi hayatlarına yön verebilmesi
eder. Çünkü filozofun dünyaya bakış açısı diğer birey- Ɖ Olgu ve olayları akıl yoluyla çözümleyebilmesi
lerden çok farklıdır. Filozof her şeyi ilk defa görüyormuş
gibi ona şaşırabilen insandır. Toplum için;
Yığılımlı İlerleme: Felsefi düşüncenin birbirini etkile- Ortak bir kültürün oluşması
yen ve bir etkileşimle ilerleyen bir niteliğe sahip olması Ɖ Farklı toplulukların bir arada yaşaması
yığılımlı olmayı ifade etmektedir. Birbirinden etkilenen Ɖ
filozoflar ortak bilgi birikimine de katkıda bulunur. Ɖ Toplumsal grupların birbiri hakkındaki ön yargıları-
nın giderilmesi
Eleştirel Olma: Felsefi bilgi, kendisine konu aldığı Bilgi toplumu olması
her alanda ve önüne çıkan her türlü bilgiyi, görüşü ve Ɖ
inancı eleştirel bir bakış açısıyla değerlendirmesi sonu- Ɖ İnsanların, kendini özgürce ifade edebileceği bir
toplum oluşturması
cunda ortaya çıkar.
Ɖ Bilimlerin gelişmesi
Refleksif Olma: Refleksif sahip olduğu bilgileri soruş- Demokrasi bilinci kazanmış bir toplum olunması
turma konusu yapan zihnin bir çeşit kendi üzerine Ɖ
dönme hareketidir. Başka bir deyişle felsefe, düşünme Ɖ Toplumların geleceğinin planlanması
üzerine düşünmedir. Ɖ Akla ve iradeye değer veren bir toplum olunması
Rasyonel Olma: Rasyonel olma, akılcı veya akılsal
olma anlamına gelir. Felsefe, konu ve yöntem açısın-
dan akılsal bir uğraşıdır. Felsefenin İnsan Hayatındaki Rolü Felsefe
Sistemli Olma: Felsefe bilgisi sitemli, düzenli ve bir- Ɖ Felsefenin ve filozofların insan hayatına birçok alanda
leştirilmiş bir bilgidir. Evreni, bilimler gibi parçalara ayı- etkisi vardır. Etkilerden bazılarının örnekleri aşağıda
rarak değil, bir bütün olarak kavramaya ve açıklamaya verilmiştir.
çalışır. Ý Günümüzdeki modern liselerin temeli Aristoteles
Tutarlı Olma: Felsefede temellendirme kadar tutarlı- tarafından kurulan Lykeion okuluna dayanır. Aris-
lık da önemlidir. Tutarlılık, bir düşüncenin kendi içinde
mantıksal bir uyum sergilemesidir. Başka bir ifadeyle, toteles’in hocası olan Platon tarafından kurulan
bir felsefi öğretinin kendi içinde çelişkisiz olması Akademi Okulu ise günümüzdeki üniversitelerin
demektir. temelini oluşturmuştur.
Ý İdeal devlet görüşüyle öne çıkan Farabi İslam fel-
FELSEFENİN İNSAN VE TOPLUM sefesinin önemli filozoflarından biri olup Aristote-
HAYATINDAKİ ROLÜ les’ten sonraki en büyük mantıkçı olarak da bilin-

Felsefenin Bireysel ve Toplumsal İşlevleri mektedir. Felsefeyle ilgilenen Farabi gök bilimiyle
de ilgilenmiştir.
Ɖ İnsanların farklı ihtiyaçları olduğu gibi bu ihtiyaçlarını
karşılayabileceği farklı alanlar da vardır. Ekonomi, Ý Yunus Emre, tasavvuf denilince akla ilk olarak
teknoloji, bilim, din, sanat ve spor gibi alanların hepsi gelen önemli isimlerden biridir. Yunus Emre, XIII.
insan ihtiyaçlarının karşılanması için oluşturulmuştur. yüzyılda Anadolu’da yaşamış olan Türkmen dervişi
Gerçeklik, doğruluk ve doğru yaşamın ne olduğuna
dair en temel soruları sorması felsefenin ana işlevleri ve ozanıdır. Şiirlerinde dönemin dilini kullanmakta
arasında yer almaktadır. Bu temel soruların yanı sıra göstermiş olduğu başarı, halka yakın söylemi, insan
insan hayatını etkileyen alanlarda da felsefenin izlerine sevgisi, doğruluk gibi ele almış olduğu konular ve
rastlamak mümkündür. düşünce dünyasıyla Anadolu’nun yetiştirdiği önemli
Ɖ Felsefenin bireysel ve toplumsal işlevleri şunlardır: bir düşünür ve mutasavvıf şair olarak kabul edilir.