Page 168 - Matematik Çalışma Yaprakları - Giriş Yayınları
P. 168

TYT MATEMATİK                                                      18. BÖLÜM: KOMBİNASYON İŞLEMLERİ

                       KOMBİNASYON İŞLEMLERİ
                                                                  {   Seçilen kombinasyonları içinde bir elemanın bu-
            Kombinasyonun bir seçim işlemi olduğunu ve            lunmasını  istemiyorsak  o  elemanı  seçim  yaptığımız
                        n!
            C(n, r) =         formülü ile hesaplandığını öğrendik.   grubun içinden çıkartırız.
                          .
                     (n-r)!  r!
            Bu hesaplamanın problemlerde nasıl karşımıza çıkaca-  Örnek:
            ğına bakalım.
                                                                 A = {1, 2, 3, a, b, c, d} kümesi veriliyor.
                                                                 Buna göre A kümesinin 4 elemanlı alt kümelerinin kaçın-
                                                                 da a bulunmaz?
            Örnek:
                                                                 A) 10      B) 12       C) 14      D) 15      E) 20
            6 elemanlı bir kümenin 3 elemanlı alt küme sayısı kaçtır?
            A) 15       B) 20      C) 30      D) 35      E) 36   Çözüm:
                                                                                                . . .
                                                                 A = {1, 2, 3, a, b, c, d}   C(6, 4) =  6  5  4  3   = 15
                                                                                                . . .
            Çözüm:                                                                             1  2  3  4
            6 eleman arasında 3'lü elemanlar seçerek alt küme oluş-            6
            turulacağı için bir kombinasyon problemidir.
                                                                 Örnek:
                        6!      720
            C(6, 3) =         =      = 20
                                 .
                       .
                     3!  (6-3)!  6  6                            Ayşe,  Betül  ve  4  kişinin  daha  bulunduğu  6  kişilik  bir
                                                                 gruptan 3 kişilik bir ekip oluşturulacaktır.
                                                                 Buna göre bu 3 kişilik ekibin kaç tanesinde Ayşe bulunur
                                                                 ama Betül bulunmaz?

            Örnek:                                               A) 3        B) 4       C) 5        D) 6       E) 8
            15 kişilik bir grup arasından iki kişi kaç farklı şekilde se-
            çilir?                                               Çözüm:
            A) 120     B) 110     C) 115     D) 110     E) 105   Ayşe, Betül, 1, 2, 3, 4
            Çözüm:        7
                        .
                      15  14                                                      Kalan 4 kişi arasından 2 kişiyi C(4, 2) ile
                                .
            C(15, 2) =       = 15  7 = 105                         Ayşe        seçmeliyiz.
                        .
                       1  2
                                                                         .
                                                                   4    4  3
                                                                 � � =  1  2   = 6
                                                                         .
                                                                   2
            Örnek:
                                                                  Ÿ   "veya" bağlacı ile kurulan kombinasyon problem-
            Bir dans grubundan 2 kişi 36 farklı şekilde seçilebilmek-  lerinde birinin veya diğerinin bulunduğu kombinasyon
            tedir.                                                sayısı:
            Buna göre aynı dans grubundan 3 kişi kaç farklı şekilde   Tüm kombinasyonların sayısı - İkisinin de bulunmadı-
            seçilir?                                              ğı kombinasyon sayısı

            A) 110      B) 99      C) 87      D) 84      E) 81
                                                                 Örnek:
            Çözüm:
                                                                 A = {1, 2, 3, 4, 5, 6} kümesi veriliyor.
                           .
              n          n  (n-1)
                                         .
            � � = 36       1  2   = 36 → n  (n-1) = 72           A kümesinin 3 elemanlı alt kümelerinin kaçında 3 veya
                             .
              2
                                                                 2 bulunur?
            ve n = 9 olur.
                                                                 A) 20       B) 18      C) 16       D) 12      E) 8
            9 kişi arasından 3 kişi C(9, 3) ile hesaplanır.
                                                                 Çözüm:
                      . .
                                                                                            . .
                                                                                   . .
            C(9, 3) =  9  8  7   = 84                            C(6, 3) - C(4, 3) =  6  5  4   =  4  3  2   = 20 - 4 = 16
                      . .
                     1  2  3                                                      1  2  3  1  2  3
                                                                                   . .
                                                                                            . .
                                                                                                              167
   163   164   165   166   167   168   169   170   171   172   173