Page 112 - Matematik Çalışma Yaprakları - Giriş Yayınları
P. 112

TYT MATEMATİK                                                                    13. BÖLÜM “∧” BAĞLACI


                              “∧” BAĞLACI                        Örnek:
            p ve q önermeleri (ve ≡ ∧) bağlacı ile birleştirilirse p ve q   p ≡ 1, q ≡ 1 önermeleri ve doğruluk değerleri veriliyor.
            ≡ (p ∧ q) bileşik önermesi elde edilir.              Buna göre (p ∧ q) ∧ (p' ∧ q) önermesinin doğruluk değeri

             {   p ∧ q önermesi p ve q’nun her ikisinin de doğru   aşağıdakilerden hangisidir?
             iken doğru, diğer durumlarda yanlıştır.             A) 1        B) 0       C) p       D) q        E) p'

                 p        q      p ∧ q
                 1        1        1                             Çözüm:
                 1        0        0                             (p ∧ q) ≡ 1 ∧ 1 ≡ 1, p ≡ 1 ise p' ≡ 0
                 0        1        0                             (p ∧ q) ∧ (p' ∧ q) ≡ 1 ∧ 0 ≡ 0
                 0        0        0

             Örneğin;                                            Örnek:
             p: “1 + 4 = 5”, q: “ñ4 = 2”                         (q ∧ 0)' ∧ (p ∧ p)'
             p ve q bileşik önermesinde p ≡ 1 ve q ≡ 1           bileşik önermesinin en sade şekli hangi seçenekte ve-
             O hâlde; 1 ∧ 1 ≡ 1 olur.                            rilmiştir?
                                                                 A) 0        B) 1       C) p       D) p'       E) q
            Örnek:
            p: “Pazartesi günü yağmur yağdı.”                    Çözüm:

            q: “Ayşe denize gitti.”
                                                                 (q ∧ 0)' ≡ (0)' ≡ 1, (p ∧ p)' ≡ p', 1 ∧ p' ≡ p'
            önermeleri veriliyor.
            Buna göre p' ∧ q önermesinin sözel olarak ifadesi hangi
            seçenekte doğru verilmiştir?                         “∧” BAĞLACININ ÖZELLİKLERİ
            A) Pazartesi günü yağmur yağdı ve Ayşe denize gitti.
                                                                 •  p ∧ q ≡ q ∧ p   [Değişme özelliği]
            B) Pazartesi günü yağmur yağmadı ve Ayşe denize git-  •  (p ∧ q) ∧ r ≡ p ∧ (q ∧ r)   [Birleşme Özelliği]
            medi.
                                                                 •  p ∧ (q ∨ r) ≡ (p ∧ q) ∨ (p ∧ r)
            C) Pazartesi günü yağmur yağmadı ve Ayşe denize gitti.                             “∧”  bağlacının  “∨”  bağlacı
                                                                 •  (q ∨ r) ∧ p ≡ (q ∧ p) ∨ (r ∧ p)  üzerine dağılma özelliği
            D) Pazartesi günü yağmur yağdı ve Ayşe denize gitmedi.
            E) Pazartesi günü yağmur yağdı ve Ayşe okula gitti.
            Çözüm:                                               DE MORGAN KURALI

            p: “Pazartesi günü yağmur yağdı.”                    •  (p ∧ q)' ≡ p' ∨ q'
                                                                 •  (p ∨ q)' ≡ p' ∧ q'
            p': “Pazartesi günü yağmur yağmadı.”
            q: “Ayşe denize gitti.”
            p ∧ q ≡ Pazartesi günü yağmur yağmadı ve Ayşe denize gitti.
                                                                  Ÿ   “∧” bağlacının değili (p ∧ q)' ≡ p' ∨ q'
             Ÿ   p ∧ q ≡ 1 ise p ≡ 1 ve q ≡ 1 olmalıdır.
             p ∧ q ≡ 0 ise p ve q önermelerinden en az biri yanlıştır.  Örnek:
             p ∧ q ∧ r ≡ 1 ise p ≡ 1, q ≡ 1 ve r ≡ 1             p ∧ q' ≡ 1 ve s' ∨ t ≡ 0 olduğuna göre (s ∧ t') ∧ p önerme-

             p ∧ q ∧ r ≡ 0 ise p, q ve r önermelerinden en az biri   sinin değeri aşağıdakilerden hangisidir?
             sıfırdır.                                           A) 0        B) 1        C) q       D) t       E) t'
             p ∧ 0 ≡ 0
             p ∧ 1 ≡ p [p ≡ 1 ise 1 ∧ 1 ≡ 1    p ≡ 0 ise 0 ∧ 1 ≡ 0]  Çözüm:
             p ∧ p ≡ p [p ≡ 1 ise 1 ∧ 1 ≡ 1    p ≡ 0 ise 0 ∧ 0 ≡ 0]  p ∧ q' ≡ 1 ise p ≡ 1, q' ≡ 1 ve q ≡ 0 olur.
             Bu özelliğe tek kuvvet özelliği denir.              s' ∨ t ≡ 0 ise s' ≡ 0, s ≡ 1 ve t ≡ 0 olur.
             q ∧ q' ≡ 0       q ≡ 1 ise q' ≡ 0 olur.  1 ∧ 0 ≡ 0   (s ∧ t’) ∧ q ≡ (s' ∨ t) ∧ q ≡ 0 olur.
                         q ≡ 0 ise q' ≡ 1 olur.  0 ∧ 1 ≡ 0
                                                                              0     0
                                                                                                              111
   107   108   109   110   111   112   113   114   115   116   117