Page 245 - 9. SINIF VIP TÜM DERSLER KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI

3. Ünite: Akışkanlar

̚ Çözüm: rindeki basınçların aynı olmasını sağlar . A > Α olduğundan
2
1
P = h .d .g ve P = h .d .g + h .2d .g = 3h .d .g büyük piston üzerinde oluşan kuvvet küçük pistona uygulanan
L
K
P K = h .d .g = bulunur . kuvvetten daha büyük olur .
1
U Borusu
P L 3h .d .g 3 U Borusu
I II I II
̛ Örnek:
Kapta birbirine karışmayan 3d ve 2d özküt-
h 2d K leli sıvılar vardır . K noktasındaki sıvı basıncı
P
P , L noktasındaki P ise K oranı kaçtır?
h 3d L K L P L Musluk Musluk
PTÖR YAYINLARI
(K ve L yüzeylerin orta noktalarıdır .) P P
1 2
̚ Çözüm: P > P 2 P = P 2
1
1
h
P = . 2d . g = hdg
K
2 Musluk açıldığında sıvı I . koldan II . kola doğru akar . Sıvının
P hdg 2 akışı basınçlar eşit oluncaya kadar sürer . Basınçlar eşitlendi-
7
h
P = h . 2d . g + . 3dg = hdg bulunur . K = =
L
2 2 P L 7 hdg 7 ğinde sıvı seviyeleri eşit hâle gelir .
2 ̛ Örnek:
SIVILARDA BASINCIN KULLANILDIĞI GÜNLÜK
Şekildeki kabın sol kolunda 3h
HAYAT ÖRNEKLERİ 2A A yüksekliğinde su vardır . Musluk
Araçların bakım ve onarımı için kullanılan hidrolik kriko, ber- 3h açılıp kollarda denge sağlandığın-
ber koltuğu, hasta sedyesi, itfaiye merdivenleri gibi araçlar sıvı Su da kollardaki sıvı yüksekliği kaç h
basıncından yararlanarak tasarlanmıştır .
olur?
Pascal Prensibi ̚ Çözüm:
Pascal Prensibi
• Sıvılar üzerine uygulanan basıncın büyüklüğünü değiştir- Musluk açıldığında kollardaki sıvı yükseklikleri eşit olur . Son
meden sıvı içerisinde her yönde ve doğrultuda aynen ile- durumdaki sıvı yüksekliği h olsun .
ı
tirler .
Başlangıçta 3h . 2A = 6hA hacminde su vardır . Son durumda
EDİ P P P P P = F 6hA = h . 2A + h . A
ı
ı
F
h . 2A + h . A hacminde su bulunsun . İki durumda su hacmi
değişmeyeceğinden
A
ı
ı
A
ı
ı
6hA = 3h A ⇒ h = 2h bulunur .
sıvı
Birleşik K
Birleşik Kaplaraplar
AÇIK HA
AÇIK HAVA BASINCIVA BASINCI
Gazların belirli bir hacmi ve şekli yoktur . Gazlar içerisine ko-
Sıvı derinliği kolların şekline bağlı değildir . Sıvılar aynı seviye-
nulduğu kabı homojen bir şekilde tamamen kaplar . Bu nedenle
de olur . Dolayısıyla A, B, C noktalarındaki basınçlar eşit olur .
gazın hacmi ve şekli, kabın hacmi ve şekliyle aynı olur . Gaz mo-
lekülleri arasındaki boşluk fazla olduğu için gazlar sıkıştırılabilir .
P = P = P C • Dünya’nın çevresinde bulunan kilometrelerce kalınlıktaki
B
A
sıvı gaz kütlesinin ağırlığından ve gaz moleküllerinin sahip ol-
A B C duğu kinetik enerjilerinden dolayı oluşan basınca açık hava
Su Cenderesi • basıncı denir .
Su Cenderesi
Açık hava basıncı P sembolüyle gösterilir . Yer yüzeyinden
0
Su cenderesinde Pascal yasası kullanılır . Birleşik kaplar sıvı yukarı çıkıldıkça atmosferdeki gaz molekülleri seyrekleştiği
ve pistonlardan oluşan bir düzenektir . Su cendereleri küçük bir için açık hava basıncı azalır .
kuvvet kullanılarak büyük kütleli cisimlerin hareket ettirilmesini • Açık hava basıncı atmosferdeki gazların ağırlığından oluş-
sağlar . Bu sistemde iki piston bulunur . Küçük pistona bir kuvvet tuğu hâlde basıncın yönü sadece aşağı doğru değildir . Açık
uygulandığında suyun basıncını artırır . Bu basınç sıvı aracılığı
ile her yöne eşit dağılır . Büyük piston ile küçük piston üze- hava basıncı, cisimlerin yüzeyindeki her noktaya dik olarak
etki eder .
Fizik 245