Page 241 - 9. SINIF VIP TÜM DERSLER KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI

2. Ünite: Kuvvet ve Hareket

Öteleme: Bir nesnenin bir yerden başka bir yere belirli bir doğ- ̛ Örnek:
rultu ve yönde yaptığı kayma hareketine öteleme hareketi denir .
o
I . Bugün hava sıcaklığı 20 C’dir .
Dönme: Biçimi değişmeyen bir cismin ekseni çevresindeki ha- II . Motosiklet doğu yönünde 30 m/s hızla gidiyor .
reketine dönme hareketi denir .
III . Ersin, marketten 5 litrelik su aldı .
2
̛ Örnek: IV . Cisim 2 m/s lik ivme ile hareket ediyor .
o
Bir hareketli yarıçapı 8m olan dairesel bir yolda 90 lik dönü- Yukarıda verilen ifadelerde geçen büyüklüklerden hangileri
şü 4s de yapıyor .
vektörel büyüklüktür?
Hareketlinin ortalama hızı kaç m/s’dir? ̚ Çözüm:
= İTÖR YAYINLARI
̚ Çözüm: Vektörel büyüklükler hem sayı hem yön ile ifade edilir . Sıcak-
® ® lık, hacim skaler büyüklüktür . İvme, hız vektörel büyüklüktür .
8 v ort = D x = 8 2
8ñ2 D t 4 II ve IV . ifadede vektörel büyüklüklerdir .
8 ®
v ort = 2 2 olur. ̛ Örnek: Şekildeki A noktasından harekete başlayan bir
otomobil 4s sonra E noktasına varıyor .

̛ Örnek:
Yarıçapı 40 m olan dairesel bir
pistte şekildeki gibi A noktasından
B 40 m A B noktasına 15 saniyede koşan at- -20 m -10 m 0 m +10 m +20 m
letin ortalama sürati kaç m/s’dir?
(p = 3 alınız .) Buna göre arabanın ortalama hızı kaç m/s’dir?

̚ Çözüm:

̚ Çözüm: ν = ∆Áx toplam = Áx - Áx = 20 - (-20) = 40
x ort ∆t son ilk 4 4
Ortalama sürat = ’dir .
∆t ν = 10 m/s
ort
ED 15 - 0 120 = 8 m/s = 120 m Skaler büyüklükler ile ilgili olarak;
Çemberin çevresi = 2pr = 2 . 3 . 40 = 240 m’dir .
Örnek:
̛
240
Atlet pistin yarısını koşuyor
2
I . Yönlü büyüklüklerdir .
x
120
=
v =
II . Ölçüm araçları ile ölçülebilirler .
∆t
15
Örnek: Bir sporcu yarıçapı 10 m olan çembersel bir pistte
̛
sabit süratle koşuyor . Bu sporcu pist çevresindeki bir tam
IV . Temel büyüklüklerden akım şiddeti hariç diğerleri skaler
turu 20 s’de tamamladığına göre 50 . saniyedeki yer değiştir- III . Bir sayı ve birim ile ifade edilirler .
büyüklüktür .
mesi kaç m’dir? (p = 3)
yargılarından hangileri doğrudur?
̚ Çözüm:
̚ Çözüm:
I . Skaler büyüklük yön veya doğrultu belirtmez .
r = 10 m r = 10 m II . Skaler büyüklüklere kütle, sıcaklık, zaman örnektir . Kütle
B A
eşit kollu terazi ile ölçülür . Sıcaklık termometre ile ölçü-
lür, zaman kronometre ile ölçülür .
10 s III . Skaler büyüklükler sayı veya birim ile ifade edilir .
50 saniyede B noktasına varır . IV . Temel büyüklükler uzunluk, kütle, zaman, sıcaklık, ışık
∆ Áx = 20 m şiddeti, elektrik akımı, madde miktarıdır .

Fizik 241