Page 238 - 9. SINIF VIP TÜM DERSLER KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI
P. 238

2. Ünite: Kuvvet ve Hareket

                                                              Güçlü Nükleer K
        ̛    Örnek:                                           Güçlü Nükleer Kuvvetuvvet
        •   Ağırlık - Kilogram                               •   Atomun  çekirdeğinde  bulunan  protonların  aynı  yükte  ol-

        •   Basınç -  Newton                                   malarına rağmen birbirlerini itmeyip bir arada kalmalarını
                                                               sağlayan  kuvvete  güçlü  nükleer  kuvvet  denir .  Güneş’in
                   metre 2
                                                               merkezine yakın bölgede hidrojen çekirdeklerinin birleşe-
        •   Hız -   metre                                      rek helyuma dönüştürülmesinde etkilidir . Kısa mesafelerde
               saniye                                          etkilidir . Bu kuvvet atom çekirdeklerinin çapından daha bü-
        •   Güç - Joule                                        yük uzaklıklarda etkisizdir . Şiddeti en büyük kuvvetlerdir .

        •   Özkütle -  kilogram                               Elektromanyetik K
                                                              Elektromanyetik Kuvvetuvvet
                    metre 2                                  •
           EDİTÖR YAYINLARI
        Yukarıda verilen fiziksel büyüklüklerin karşılarına yazılan   Elektrik yüklü bir parçacığın manyetik alandan geçerken
                                                               üzerine  etki  eden  kuvvettir .  Moleküllerdeki  atomları  ve
        birimlerinden kaç tanesi yanlış yazılmıştır?           maddedeki molekülleri birbirine bağlayan kuvvetler, adez-
        ̚    Çözüm:                                            yon ve kohezyon kuvvetleri elektromanyetik kuvvetlerdir .
        Ağırlık, bir kuvvettir . Birimi Newton’dur . Kilogram temel bir bü-  Mıknatıslar durgun elektrik yüklerine bir kuvvet uygulamaz
        yüklük olan kütlenin birimidir .                       iken hareketli elektrik yüklerine kuvvet uygular . Güçlü nük-
                                                               leer kuvvetlere göre zayıf şiddetli, menzili sonsuz kuvvet-
        Basınç, türetilmiş bir büyüklüktür, birimi   Newton   veya Pas-  lerdir .
                                            m 2
        cal’dır .
                                                              Kütle Çekim Kuvvetiütle Çekim Kuvveti
                                                              K
        Hız, türetilmiş bir büyüklüktür birimi   metre  ’dir .  •   Newton tarafından bulunmuştur . Newton gök cisimlerinin
                                      saniye
                                                               hareketleriyle ilgili yaptığı çalışmalar sonucu kütlelerin bir-
        Güç,  türetilmiş  bir  büyüklüktür  birimi  Watt’dır .  Joule  enerji   birine uyguladığı çekim kuvvetini keşfetmiştir . Kütle çekimi,
        veya ısı birimidir . Özkütle türetilmiş bir büyüklüktür birimi kg/  cisimlerin Dünya yüzeyinde kalması, gezegenlerin yörün-
                   3
          3
        m  veya g/cm tür .                                     gelerinin  olması  gibi  fiziksel  olayların  sebebidir .  Menzili
                                                               sonsuz, doğadaki en zayıf olan kuvvettir .
        DOĞADAKİ TEMEL KUVVETLER                             HAREKET VE HAREKET TÜRLERİ
        DOĞADAKİ TEMEL KUVVETLER
                                                             HAREKET VE HAREKET TÜRLERİ
                      Doğadaki Dört Temel Kuvvet             HAREKETİN TEMEL KAVRAMLARI
                                                             •   Bir cismin durağan bir noktaya göre durumunun ya da yeri-

                                                               nin değişmesine hareket denir .
           Zayıf       Güçlü         Elektro-     Kütle      Başlangıç (Referans Noktası): Bir cismin hareketini tanım-
          Nükleer      Nükleer      manyetik     Çekim       lamak için sabit bir noktaya ihtiyaç vardır . Bu sabit noktaya
           Kuvvet      Kuvvet        Kuvvet      Kuvveti     referans noktası denir .

                                                              {  Not: Hareketlinin hareketi, referans noktasının hareketi-
                                                              ne göre farklılık gösterir .
        Zayıf Nükleer K
        Zayıf Nükleer Kuvvetuvvet                             •  Yol kenarında duran bir kişi yoldan geçen arabaları hare-
        •   Atom çekirdeğini oluşturan proton ve nötronların araların-  ket ediyor görür . Bu olayda referans noktası duran kişinin
           daki etkileşim kuvvetidir . Zayıf nükleer kuvvet bazı atom   olduğu yerdir .
           çekirdeklerinin kararsızlığına neden olan kuvvettir . Dolayı-  Konum ( Á x): Hareketlinin bulunduğu noktanın başlangıç nokta-
           sıyla kararsız çekirdeklerdeki radyoaktif olaylar, zayıf nük-  sına uzaklığına konum denir .
                                                                                          r
           leer kuvvetin etkisiyle oluşmaktadır . Çok kısa menzillidir .     › Konum vektörel bir büyüklüktür, x  ile gösterilir .
           Zayıf nükleer kuvvet her parçacığa evrensel bir şekilde etki
           eder . Şiddeti her parçacık için aynıdır . Güçlü nükleer kuv-  Alınan Yol: Bir hareketlinin hareket boyunca aldığı yola denir .
                                                             Alınan yol yönden bağımsız olarak kat edilen yolun uzunluğu-
           vetlere göre zayıf, kütle çekim kuvvetine göre daha şiddetli
                                                             na denir . Skaler bir büyüklüktür, x ile gösterilir .
           kuvvetlerdir .
         238    Fizik
   233   234   235   236   237   238   239   240   241   242   243