Page 86 - 9. Sınıf Kimya Öğretmenin Ders Notları (Hızlı)

84 KİMYASAL TÜRLER ARASI ETKİLEŞİMLER

Örnek

Metal oldukları bilinen F, R ve T baş grup elementleri ile ilgili aşağıdaki bilgiler veriliyor.
• F ile T’nin kimyasal özellikleri benzerdir.
• Değerlik elektron sayısı en az olan R’dir.
• Atom çapı en büyük olan T’dir.
Buna göre F, R ve T elementlerinin erime sıcaklıkları arasındaki ilişki aşağıdakilerden
hangisinde doğru verilmiştir?
2 EDİTÖR YAYINEVİ
A) F > R > T B) R > T > F C) F > T > R
D) R > F > T E) T > F > R

Çözüm
F ile T’nin kimyasal özellikleri benzer olduğundan aynı grupta yer alır. R’nin değerlik
elektron sayısı en az olduğuna göre R en soldadır. T’nin atom çapı en büyük olduğuna
göre T, F’nin altında olmalıdır.
R F
Elementlerin periyodik sistemdeki konumları, şeklinde olabilir. Metalik bağ
T
kuvveti, soldan sağa ve aşağıdan yukarıya doğru arttığından elementlerin erime sı-
caklıkları arasındaki ilişki; F > R > T’dir. Doğru cevap A seçeneğidir.

4. ZAYIF ETKİLEŞİMLER
ZAYIF VE GÜÇLÜ ETKILEŞIMLERDE BAĞ ENERJISI
F Bağ enerjisi, bağ oluşurken açığa çıkan veya bu bağı kırmak için verilmesi gereken
enerjidir.
F Fiziksel bağlar (zayıf etkileşimler) oluştuğunda veya koptuğunda;
➪ Maddenin fiziksel hâlinde değişme olur.
➪ Yeni kimyasal türler oluşmaz.
➪ Maddenin kimliğinde değişme olmaz.
➪ Bağ enerjisi 40 kJ/mol değerinden küçüktür.

H O(k) + 6 kJ/mol → H O(s) (Fiziksel bağ kopması)
2
H O(s) → H O(k) + 6 kJ/mol (Fiziksel bağ oluşumu)
2
2
F Kimyasal bağlar (güçlü etkileşimler) oluştuğunda veya koptuğunda;

➪ Yeni kimyasal türler oluşur.
➪ Maddenin kimliği değişir.
➪ Bağ enerjisi 40 kJ/mol’den büyüktür.

H(g) + H(g) → H (g) + 436 kJ/mol (Kimyasal bağ oluşumu)
2
H (g) + 436 kJ/mol → H(g) + H(g) (Kimyasal bağ kopması)
2