Page 27 - 8. SINIF T.C. İNKILAP TARİHİ VE ATATÜRKÇÜLÜK DUBLEKS ÖĞRETEN PARAGRAF

3. ÜNTE: MLLÎ BR DESTAN: YA STKLAL YA ÖLÜM! PARAGRAF TESTİ 3

1 4 Ağustos 1921’de mecl�ste yapılan g�zl� oturumda Mus- 3 Sakarya Zafer�, M�llî Mücadele’n�n ve M�sak−ı M�llî’n�n en
tafa Kemal, kend�s�n� destekleyen m�lletvek�ller�ne teşek- büyük zaferler�nden b�r�d�r. TBMM’n�n �t�barını ve Mus-
kür ett�kten sonra mecl�s başkanlığına b�r önerge verd�. tafa Kemal Paşa’ya duyulan güven� kat kat artıran bu
Bu önergede TBMM’n�n yetk�ler�n� (yasama, yürütme) f��l� zafer, bütün Anadolu’da hatta �şgal altındak� İstanbul’da
olarak kullanma şartıyla başkomutanlığı kabul edeceğ�n� b�le coşkuyla kutlandı. M�llî Mücadele’y� yakından tak�p
b�ld�rd�. 5 Ağustos 1921’de Mecl�s tarafından çıkarılan b�r eden dost ülkeler� de sev�nce boğdu. Fevz� Paşa ve İsmet
kanunla başkomutanlık yetk�s� 3 aylık b�r süreyle Mustafa Paşa’nın Mecl�se sunduğu önerge kabul ed�lerek Mustafa
Kemal’e ver�ld�. Bu yasanın �k�nc� maddes�: Başkomutan Kemal Paşa’ya “Gaz�” unvanı ve “Mareşal” rütbes� ver�ld�.
ordunun madd� ve manev� gücünü büyük ölçüde artırmak Bu parça �le �lg�l� olarak aşağıdak�lerden hang�s�ne
ve yönet�m�n� b�r kat daha sağlamlaştırmak �ç�n Türk�ye ulaşılamaz?
Büyük M�llet Mecl�s�n�n bununla �lg�l� yetk�s�n� mecl�s
adına f��l� olarak kullanab�l�r şekl�nde düzenlenm�şt�r. A) Ağırlıklı olarak nesnel �fadeler kullanılmıştır.
Ver�len bu yetk� �le Mustafa Kemal aşağıdak� �mkan- B) Sam�m� b�r d�l �le kaleme alınmıştır.
lardan hang�s�ne kavuşmuştur? C) Karşılaştırma cümleler�ne yer ver�lm�şt�r.
A) TBMM’y� �sted�ğ� zaman feshedeb�lme D) Açıklayıcı anlatıma başvurulmuştur.
B) Düzenl� orduyu �sted�ğ� zaman lağvedeb�lme
C) Hızlı kararlar alab�lme
D) D�ğer devletlerle �sted�ğ� g�b� antlaşma �mzalayab�lme

4 Sakarya Zafer� yurt dışında da �lg� ve heyecan uyandırdı.
Sovyet Rusya’nın b�r araya get�rd�ğ� Azerbaycan, Erme-
n�stan ve Gürc�stan �le TBMM arasında Kars Antlaşması
�mzalandı (13 Ek�m 1921). TBMM adına Kâzım Karabe-
k�r Paşa’nın �mza attığı bu antlaşma �le Kafkas Cumhu-
r�yetler�, daha önce �mzalanan Moskova Antlaşması’nın
şartlarını kend�ler� �ç�n de geçerl� saydılar. Böylece doğu
sınırımız güvence altına alındı. TBMM �le antlaşma �mza-
layan b�r d�ğer devlet de Fransa oldu. Anadolu’nun güne-
y�n� �şgal etmek �ç�n gelen ancak büyük b�r d�ren�şle karşı-
2 (I) Kütahya−Esk�şeh�r Muharebeler�nden sonra Başko- laşan Fransızlar, Sakarya Zafer�’nden sonra Anadolu’dan
mutanlığa get�r�len Mustafa Kemal Paşa, gerekl� tedb�rler� ayrılmaya karar verd�ler. TBMM �le �mzaladıkları Ankara
almak �ç�n vak�t kaybetmeden harekete geçt�. (II) Ordu- Antlaşması �le (20 Ek�m 1921) �şgal ett�kler� bölgeler�
muzun �ht�yaçlarını halktan karşılamak amacıyla Tekal�f−� −Hatay har�ç− boşalttılar. −−−−−.
M�llîye adında em�rler yayınladı. (III) Tekal�f−� M�llîye Em�r-
ler�’yle vatanı �ç�n sorumluluklarını yer�ne get�ren Türk Düşüncen�n akışına göre parçanın sonuna aşağıda-
m�llet�, sadece bu em�rler� uygulamakla kalmamış vatan- k�lerden hang�s� get�r�lmel�d�r?
severl�ğ�n, m�llî b�rl�k ve beraberl�ğ�n, m�llî dayanışmanın A) Bu antlaşma �le Hatay halkı TBMM yer�ne Sur�ye’y�
ve fedakârlığın güzel örnekler�nden b�r�n� bütün dünyaya terc�h ett�.
gösterm�şt�r. (IV) Devlet�n, halkına yaptığı destek sadece B) Böylece �lk kez b�r İt�laf Devlet� TBMM’y� resmen ta-
Sakarya Savaşı �le sınırlı kalmamış, M�llî Mücadele’n�n nımış oldu.
sonuna kadar devam etm�şt�r.
C) Sonuç olarak Fransa, M�ll� Mücadele’n�n sonuna ka-
Bu parçadak� numaralanmış cümlelerden hang�s� dar TBMM’ye her alanda destek verd�.
düşüncen�n akışını bozmaktadır?
D) Bu antlaşmanın ardından TBMM, Osmanlı’ya a�t �m-
A) I B) II C) III D) IV paratorluk sınırlarına yen�den döndü.

Markaj Yaynlar / 8. Snf T.C. nklap Tarihi ve Atatürkçülük
MARKAJ YAYINLARI 27