Page 23 - 8. SINIF T.C. İNKILAP TARİHİ VE ATATÜRKÇÜLÜK DUBLEKS ÖĞRETEN PARAGRAF

3. ÜNTE: MLLÎ BR DESTAN: YA STKLAL YA ÖLÜM! PARAGRAF TESTİ 1

1 3 Maraş’ın Fransız �şgal�nden kurtarılması �ç�n bölgedek�

I. Rusya’dak� Bolşev�k İht�lal�’n� fırsat b�len Ermen�ler, Kuvâ−yı M�llîye b�rl�kler� asker ve s�lah bakımından
Kafkasya’da bağımsız b�r devlet kurmuşlardı (1918). güçlend�r�ld�. Şehr�n düşman �şgal�nden kurtarılması
�ç�n yaşlılar, kadın ve çocuklara varıncaya kadar bütün
II. İng�l�zlerden de destek alan Ermen�ler, Doğu Anado- Maraş halkı m�llî kuvvetlerle b�rl�kte canla başla büyük b�r
lu’yu �şgal etme g�r�ş�m�nde bulunuyordu. mücadeleye g�r�şt�ler. Fransızlar ve Ermen�lere karşı 22
III. Bu g�r�ş�mler üzer�ne Erzurum’dak� 15. Kolordu Komu- gün sürdürülen başarılı mücadeleler sonucunda şehr�n
tanı Kâzım Karabek�r Paşa, BMM’den �z�n alarak öneml� b�r kısmına hâk�m olundu. Düşmana karşı olağa-
Ermen�stan’a karşı harekât başlattı. nüstü b�r d�ren�ş göster�ld�. Bu d�ren�ş karşısında şeh�rde
IV. Yen�lg�y� kabullenen Ermen�stan hükûmet� �le BMM tutunamayan Fransızlar 11 Şubat’ı 12 Şubat’a bağlayan
arasında Gümrü Antlaşması �mzalandı (3 Aralık 1920). gece, şeh�rden çıkarıldı. Böylece fedakâr Maraş halkı
Fransız �şgal�nden kurtulmuş oldu.
V. Kısa sürede Sarıkamış ve Kars’ı alan Türk ordusu 7
Kasım 1920’de Gümrü’ye ulaştı. Parçanın ana f�kr� aşağıdak�lerden hang�s�d�r?

VI. Bu antlaşmayla Kars, Sarıkamış ve Gümrü BMM A) S�lahın önünde h�ç b�r kuvvet d�renemez.
Hükûmet�ne bırakıldı ve Ermen�stan, M�sak−ı M�llî’y� B) Güçlünün yanında olmak başarıyı get�r�r.
tanıdı. C) İnsanların söz hakkı, gücü oranındadır.
VII. Gümrü Antlaşması BMM adına �mzalanan �lk ant- D) Vatan sevg�s�n�n yenemeyeceğ� güç yoktur.
laşma oldu.
Numaralanmış bu cümleler�n anlamlı b�r bütün oluş-
turması �ç�n hang�ler�n�n yer değ�şt�rmes� gerek�r?
A) I ve II B) III ve IV
C) IV ve V D) VI ve VII

4 Fransızların çevre halkına yönel�k özell�kle bazı aş�retler
üzer�nde yoğunlaşan bölücülük faal�yetler� de başarıya
ulaşamadı. Urfa halkı başarılı mücadeleler verd�. Bu
başarıların kazanılmasında Urfa Müdafaa−� Hukuk Cem�-
yet� Başkanı Al� Sa�p Bey’�n öneml� b�r katkısı oldu. Al�
2 İt�laf Devletler�, Mondros Ateşkes Antlaşması’ndan
sonra Osmanlı topraklarındak� �şgaller�n� yaygınlaştırdı. Sa�p, bölge halkına ve aş�ret re�sler�ne mektuplar yazarak
Bu antlaşmayla Irak ve F�l�st�n İng�ltere’ye, Sur�ye ve Fransızlara karşı m�llî b�r ayaklanma �ç�n hazır olmalarını
Lübnan Fransa’ya bırakılmıştı. İng�l�zler, Musul’un �şgal� �sted�. Fransız �şgal�ne karşı S�verek’te halkın katılımıyla
�ç�n Fransa �le anlaştı. Bunun karşılığında, �şgal ett�kler� üç b�n c�varında kuvvet toplandı. Al� Sa�p Bey bu kuvvet-
Antakya, Urfa, Antep ve Maraş’ı Fransızlara bıraktı. Fran- lerle 7 Şubat 1920’de Karaköprü köyüne geld�. Buradan
sızlar daha önce �şgal ett�kler� Adana ve Mers�n’�n yanı Fransızlara uyarılarda bulunarak şehr� 24 saat �ç�nde terk
sıra İng�l�zler�n boşalttığı yöreler� �şgal etmeye başladı. etmeler�n� �sted�. Şehr� terk etmeyen Fransızlara karşı,
Fransızlar, Ermen�ler� de yanlarına alarak yöre halkına Kuvâ−yı M�llîye b�rl�kler� 8−9 Şubat geces� Urfa’ya g�rd�.
baskılarını artırdı. Bölge halkı �şgallere karşı Kuvâ−yı Şeh�r kuşatma altına alındı ve 9 Şubat’ta çatışmalar baş-
M�llîye b�rl�kler�yle d�ren�şe geçt�. Bölgede düzenl� b�r ladı. Kuvâ−yı M�llîye b�rl�kler� karşısında tutunamayan
ordunun bulunmaması neden�yle Mustafa Kemal, d�ren�- Fransızlar 8 N�san 1920’de anlaşma �stekler�n� b�ld�rd�-
ş�n daha etk�l� hale get�r�leb�lmes� �ç�n buraya bazı subay- ler. 11 N�san 1920 tar�h�nden �t�baren Urfa’yı terk etmeye
ları gönderd�. Bölge halkı �şgalc�lere karşı örgütlend�. başladılar. Böylece Urfa’dak� Fransız �şgal� sona erd�.
Kuvâ−yı M�llîye öncülüğünde Fransızlar ve Ermen�lere Bu parçanın anlatımında aşağıdak�ler�n hang�ler�n-
karşı halk büyük b�r bağımsızlık mücadeles� başlattı. den yararlanılmıştır?

Bu parçaya get�r�leb�lecek başlıklar arasında aşağı- A) Öyküleme − Tanık gösterme
dak�lerden hang�s� yer alamaz? B) Açıklama − Karşılaştırma

A) Sadakats�zl�ğ�n Bedel� B) Güney Cephes� C) Bet�mleme − Benzetme
C) Bağımsızlık Mücadeles� D) Vatan Sevg�s� D) Tartışma − Örneklend�rme

MARKAJ YAYINLARI 23
Markaj Yaynlar / 8. Snf T.C. nklap Tarihi ve Atatürkçülük