Page 21 - 8. SINIF T.C. İNKILAP TARİHİ VE ATATÜRKÇÜLÜK DUBLEKS ÖĞRETEN PARAGRAF
P. 21

2. ÜNTE: MLLÎ UYANI: BAĞIMSIZLIK YOLUNDA ATILAN ADIMLAR              PARAGRAF TESTİ  7

          1  Vatanın  bütünlüğünü  sağlamak  ve  ulusal  egemenl�ğ�   3
             hâk�m kılmak �ç�n mücadele eden BMM’ye karşı Damat    I.  Bu kanuna göre mecl�se karşı söz, yazı ve hareketle-
             Fer�t Hükûmet�n�n ve İt�laf Devletler�n�n tavırları g�de-  r�yle saldırıda bulunanlar ve ayaklananlar vatan ha�n�
             rek sertleşt�. Anadolu’da açılan bu kurumun, kend�ler�   sayılmış ve sonra suçluların yargılanması amacıyla
             �ç�n tehl�kel� olacağını düşünerek harekete geçt�ler. M�llî   üyeler� m�lletvek�ller�nden oluşan İst�klal Mahkemeler�
             Mücadele hareket�n� yasa dışı, bu hareket�n öncüler�n� de   kurulmuştu.
             as� �lan ett�ler. Mustafa Kemal’� �dama mahkûm ett�ler. Bu
             şek�lde M�llî Mücadele hareket�n� sonlandırmak, Anado-  II.  Öncel�kle, İstanbul Hükûmet�yle resm� �l�şk�ler kes�ld�.
             lu’da tekrar kend� otor�teler�n� kurmak �st�yorlardı. Bunun   İstanbul  Hükûmet�n�n  yayımladığı  fetvaya  karşı
             �ç�n halkı kışkırtmaya başladılar. Tüm bunların etk�s�yle   Ankara Müftüsü Rıfat (Börekç�) Efend� ve 150 müf-
             ülken�n farklı yerler�nde BMM’ye karşı ayaklanmalar çıktı.  tünün �mzasıyla M�llî Mücadele’y� destekleyen fetva
                                                                      yayımlandı. 29 N�san 1920’de mecl�s tarafından ayak-
             Bu metn�n anlatımında aşağıdak�ler�n hang�s�ne yer       lananlarla  mücadele  etmek  ve  askerden  kaçışları
             ver�lmem�şt�r?                                           önlemek amacıyla Hıyanet−� Vatan�ye (vatana �hanet)

             A) Zaman                 B) Yer                          Kanunu çıkarıldı.
             C) K�ş�ler               D) Olay                      III. Büyük M�llet Mecl�s� �syanları bastırmak ve otor�tes�n�
                                                                      sağlamak �ç�n çeş�tl� tedb�rler almıştır.
                                                                   Numaralandırılmış met�nler�n “g�r�ş-gel�şme-sonuç”
                                                                   şekl�nde sıralanmış hal� aşağıdak�ler�n hang�s�nde
          2  Büyük M�llet Mecl�s�ne Karşı Çıkarılan İsyanlar       doğru ver�lm�şt�r?
             Doğrudan, İstanbul Hükûmet� tarafından çıkarılan �syanlar  A) I − II − III      B) II − I − III

            ◆ Anzavur İsyanı,                                      C) III − I − II          D) III − II − I
            ◆ Kuvâ-yı İnz�bat�ye (Hal�fel�k Ordusu)
             İstanbul Hükûmet� ve İt�laf Devletler�n�n kışkırtmalarıyla
             çıkan �syanlar
            ◆ Del�baş Mehmet İsyanı
            ◆ Bolu, Düzce, Hendek, Adapazarı İsyanları          4  İt�laf Devletler�, I. Dünya Savaşı’nın yen�len devletler�yle
                                                                   Par�s Barış Konferansı’nda çok ağır şartlar taşıyan barış
            ◆ Çapanoğlu İsyanı
                                                                   antlaşmaları �mzaladılar. Ancak Osmanlı Devlet� �le �mza-
            ◆ M�ll� Aş�ret� İsyanı                                 lanacak antlaşma şartlarında görüş b�rl�ğ�ne varamadılar
            ◆ Çopur Musa İsyanı                                    ve bu şartların daha sonra görüşülmes�ne karar verd�ler.
            ◆ Koçg�r� İsyanı                                       Osmanlı Devlet� �le �mzalanacak antlaşma şartlarını bel�r-
                                                                   lemek �ç�n İng�ltere, Fransa ve İtalya b�rkaç kez daha b�r
            ◆ Cem�l Çeto İsyanı                                    araya geld�lerse de ortak b�r karara varamadılar. Y�ne de

            ◆ Al� Batı İsyanı                                      bu süreçte İstanbul’u �şgal ed�p Osmanlı Devlet�’n� baskı
             Kuvâ-yı M�llîyec� olup sonradan �syan edenler         altında tutmaya çalıştılar. İt�laf Devletler� son olarak İtal-
                                                                   ya’nın San Remo şehr�nde yen� b�r konferans topladılar.
            ◆ Çerkez Ethem İsyanı                                  Ortak amaçları �se Osmanlı Devlet�’n� parçalamak hatta

            ◆ Dem�rc� Mehmet Efe İsyanı                            tar�h sahnes�nden s�lmekt�. Konferans sonunda b�r ant-
             Azınlıkların çıkardığı İsyanlar                       laşma taslağı hazırlayıp Osmanlı yönet�m�ne sundular.
                                                                   Osmanlı yönet�c�ler�, çok ağır şartlar taşıyan bu antlaş-
            ◆ Ermen� İsyanları                                     mayı başlangıçta reddetseler de artan baskılar sonucu
            ◆ Rum (Pontus) İsyanları                               �mzalamak zorunda kaldılar.

             Buna göre aşağıda bel�rt�len �syanlardan hang�s�      Bu parçanın anlatımında aşağıdak� düşüncey� gel�ş-
             farklı b�r temele dayanmaktadır?                      t�rme yollarından hang�s� ağır basmaktadır?

             A) M�ll� Aş�ret� İsyan      B) Koçg�r� İsyanı         A) Örneklend�rme         B) Karşılaştırma
             C) Çerkez Ethem İsyanı   D) Al� Batı İsyanı           C) Tanık gösterme        D) Benzetme

                                                        Markaj Yaynlar / 8. Snf T.C. nklap Tarihi ve Atatürkçülük
                                         MARKAJ YAYINLARI                                                      21
   16   17   18   19   20   21   22   23   24   25   26