Page 21 - 8. SINIF T.C. İNKILAP TARİHİ VE ATATÜRKÇÜLÜK DUBLEKS ÖĞRETEN PARAGRAF
P. 21
2. ÜNTE: MLLÎ UYANI: BAĞIMSIZLIK YOLUNDA ATILAN ADIMLAR PARAGRAF TESTİ 7
1 Vatanın bütünlüğünü sağlamak ve ulusal egemenl�ğ� 3
hâk�m kılmak �ç�n mücadele eden BMM’ye karşı Damat I. Bu kanuna göre mecl�se karşı söz, yazı ve hareketle-
Fer�t Hükûmet�n�n ve İt�laf Devletler�n�n tavırları g�de- r�yle saldırıda bulunanlar ve ayaklananlar vatan ha�n�
rek sertleşt�. Anadolu’da açılan bu kurumun, kend�ler� sayılmış ve sonra suçluların yargılanması amacıyla
�ç�n tehl�kel� olacağını düşünerek harekete geçt�ler. M�llî üyeler� m�lletvek�ller�nden oluşan İst�klal Mahkemeler�
Mücadele hareket�n� yasa dışı, bu hareket�n öncüler�n� de kurulmuştu.
as� �lan ett�ler. Mustafa Kemal’� �dama mahkûm ett�ler. Bu
şek�lde M�llî Mücadele hareket�n� sonlandırmak, Anado- II. Öncel�kle, İstanbul Hükûmet�yle resm� �l�şk�ler kes�ld�.
lu’da tekrar kend� otor�teler�n� kurmak �st�yorlardı. Bunun İstanbul Hükûmet�n�n yayımladığı fetvaya karşı
�ç�n halkı kışkırtmaya başladılar. Tüm bunların etk�s�yle Ankara Müftüsü Rıfat (Börekç�) Efend� ve 150 müf-
ülken�n farklı yerler�nde BMM’ye karşı ayaklanmalar çıktı. tünün �mzasıyla M�llî Mücadele’y� destekleyen fetva
yayımlandı. 29 N�san 1920’de mecl�s tarafından ayak-
Bu metn�n anlatımında aşağıdak�ler�n hang�s�ne yer lananlarla mücadele etmek ve askerden kaçışları
ver�lmem�şt�r? önlemek amacıyla Hıyanet−� Vatan�ye (vatana �hanet)
A) Zaman B) Yer Kanunu çıkarıldı.
C) K�ş�ler D) Olay III. Büyük M�llet Mecl�s� �syanları bastırmak ve otor�tes�n�
sağlamak �ç�n çeş�tl� tedb�rler almıştır.
Numaralandırılmış met�nler�n “g�r�ş-gel�şme-sonuç”
şekl�nde sıralanmış hal� aşağıdak�ler�n hang�s�nde
2 Büyük M�llet Mecl�s�ne Karşı Çıkarılan İsyanlar doğru ver�lm�şt�r?
Doğrudan, İstanbul Hükûmet� tarafından çıkarılan �syanlar A) I − II − III B) II − I − III
◆ Anzavur İsyanı, C) III − I − II D) III − II − I
◆ Kuvâ-yı İnz�bat�ye (Hal�fel�k Ordusu)
İstanbul Hükûmet� ve İt�laf Devletler�n�n kışkırtmalarıyla
çıkan �syanlar
◆ Del�baş Mehmet İsyanı
◆ Bolu, Düzce, Hendek, Adapazarı İsyanları 4 İt�laf Devletler�, I. Dünya Savaşı’nın yen�len devletler�yle
Par�s Barış Konferansı’nda çok ağır şartlar taşıyan barış
◆ Çapanoğlu İsyanı
antlaşmaları �mzaladılar. Ancak Osmanlı Devlet� �le �mza-
◆ M�ll� Aş�ret� İsyanı lanacak antlaşma şartlarında görüş b�rl�ğ�ne varamadılar
◆ Çopur Musa İsyanı ve bu şartların daha sonra görüşülmes�ne karar verd�ler.
◆ Koçg�r� İsyanı Osmanlı Devlet� �le �mzalanacak antlaşma şartlarını bel�r-
lemek �ç�n İng�ltere, Fransa ve İtalya b�rkaç kez daha b�r
◆ Cem�l Çeto İsyanı araya geld�lerse de ortak b�r karara varamadılar. Y�ne de
◆ Al� Batı İsyanı bu süreçte İstanbul’u �şgal ed�p Osmanlı Devlet�’n� baskı
Kuvâ-yı M�llîyec� olup sonradan �syan edenler altında tutmaya çalıştılar. İt�laf Devletler� son olarak İtal-
ya’nın San Remo şehr�nde yen� b�r konferans topladılar.
◆ Çerkez Ethem İsyanı Ortak amaçları �se Osmanlı Devlet�’n� parçalamak hatta
◆ Dem�rc� Mehmet Efe İsyanı tar�h sahnes�nden s�lmekt�. Konferans sonunda b�r ant-
Azınlıkların çıkardığı İsyanlar laşma taslağı hazırlayıp Osmanlı yönet�m�ne sundular.
Osmanlı yönet�c�ler�, çok ağır şartlar taşıyan bu antlaş-
◆ Ermen� İsyanları mayı başlangıçta reddetseler de artan baskılar sonucu
◆ Rum (Pontus) İsyanları �mzalamak zorunda kaldılar.
Buna göre aşağıda bel�rt�len �syanlardan hang�s� Bu parçanın anlatımında aşağıdak� düşüncey� gel�ş-
farklı b�r temele dayanmaktadır? t�rme yollarından hang�s� ağır basmaktadır?
A) M�ll� Aş�ret� İsyan B) Koçg�r� İsyanı A) Örneklend�rme B) Karşılaştırma
C) Çerkez Ethem İsyanı D) Al� Batı İsyanı C) Tanık gösterme D) Benzetme
Markaj Yaynlar / 8. Snf T.C. nklap Tarihi ve Atatürkçülük
MARKAJ YAYINLARI 21