Page 109 - 8. SINIF VIP T.C. İNKILAP TARİHİ ve ATATÜRKÇÜLÜK KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI
P. 109
¦ ATATÜRKÇÜLÜK VE ÇAĞDAŞLAŞAN TÜRKİYE § 109
109
* Osmanlı Devleti’nin son dönemlerinde diğer * Türkler, İslamiyet’i kabul ettikten sonra
kurumlar gibi eğitim - öğretim kurumları da daha çok Arap alfabesini kullanmıştır. Ancak
bilimsellikten uzaklaşmıştır. Bu geri kalmış- Arap alfabesinde, birden çok sessiz harfin
lık nedeniyle batılı anlamda eğitim veren sivil kullanılması ve harflerin başta, ortada ve
ve askeri okulların ve birçok azınlık okulunun sonda kullanılmalarına göre farklı biçimlerde
açılması eğitimde ikiliğe neden oldu. yazılması, Türkçenin bu alfabeyle okunmasını
ve yazılmasını zorlaştırması harf alanında
* Osmanlı Devleti’ndeki birçok okul ve medrese inkılap yapılmasını zorunlu kılmıştır.
Şer’iye ve Evkâf Vekaleti’ne (Diyanet İşleri
ve Vakıflar Bakanlığı) bağlıydı. * Okuma - yazma oranını arttırmak ve kolay-
EDİTÖR YAYINLARI
* Bu kargaşa ve düzensizliği çözmek için 3 laştırmak, Türk kültürünü Arap ve Fars kül-
türünün etkisinden kurtarmak, Batı ülkele-
Mart 1924 tarihinde öğretimin birleştirilme-
sini içeren bir yasa tasarısı meclise sunuldu. riyle olan ilişkileri kolaylaştırmak amaçlarıyla
Aynı gün Tevhid-i Tedrisat (Öğretim Birliği) Latin harfleri Türkçeye uyarlanarak 1 Kasım
Yasası TBMM’de kabul edildi. 1928’de yeni Türk alfabe sistemine geçilmiştir.
* Bu yasa ile; * Türk alfabesine, Latin harflerinin tümü
aynen alınmamıştır. Dilimize uymayan w, x
» Türkiye Cumhuriyeti içerisindeki tüm okul- ve q gibi harfler alınmadığı gibi Latin alfabe-
lar Milli Eğitim Bakanlığına bağlanarak eği- sinde olmayan ç, ğ ve ş gibi harfler bu alfa-
timdeki ikiliğe son verildi.
beye alınmıştır.
» Eğitim sistemi laikleştirilerek eğitimde fır-
sat eşitliği sağlandı. * Yeni Türk harflerinin kabulü ile ülkede;
» Karma eğitim sistemine geçildi. » Okuma-yazma oranı artmış, basılan kitap
sayısı çoğalmış, kültürel alışveriş hızlanarak
» İlköğretim zorunlu ve parasız hâle getirildi.
bilim ve teknoloji alanındaki gelişmelerin daha
» Ulusal, çağdaş ve demokratik eğitim siste- rahat takip edilmesi sağlanmış, konuşma
mine geçildi. diliyle yazı dili arasındaki uyumsuzluk sona
» Azınlık okullarının zararlı faaliyetleri dur- ermiştir.
duruldu.
NOTOT
N
» 11 Mart 1924’te medreseler kapatılarak
yerine din eğitimi verecek imam hatip okulları y Yeni harflerle ilk basılan gazete Mardin
ve ilahiyat fakülteleri açıldı. Gazetesi’dir.
HARF İNKILABI (1 KASIM 1928) MİLLET MEKTEPLERİ (1 OCAK 1929)