Page 109 - 8. SINIF VIP T.C. İNKILAP TARİHİ ve ATATÜRKÇÜLÜK KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI
P. 109

¦ ATATÜRKÇÜLÜK VE ÇAĞDAŞLAŞAN TÜRKİYE §                                   109
                                                                                    109


             * Osmanlı  Devleti’nin  son  dönemlerinde  diğer     * Türkler,  İslamiyet’i  kabul  ettikten  sonra
            kurumlar gibi eğitim - öğretim kurumları da   daha çok Arap alfabesini kullanmıştır. Ancak
            bilimsellikten  uzaklaşmıştır.  Bu  geri  kalmış-  Arap alfabesinde, birden çok sessiz harfin
            lık nedeniyle batılı anlamda eğitim veren sivil   kullanılması  ve  harflerin  başta,  ortada  ve
            ve askeri okulların ve birçok azınlık okulunun   sonda kullanılmalarına göre farklı biçimlerde
            açılması eğitimde ikiliğe neden oldu.   yazılması, Türkçenin bu alfabeyle okunmasını
                                                    ve  yazılmasını  zorlaştırması  harf  alanında
             * Osmanlı Devleti’ndeki birçok okul ve medrese   inkılap yapılmasını zorunlu kılmıştır.
            Şer’iye ve Evkâf Vekaleti’ne (Diyanet İşleri
            ve Vakıflar Bakanlığı) bağlıydı.          * Okuma - yazma oranını arttırmak ve kolay-
          EDİTÖR YAYINLARI
             * Bu  kargaşa  ve  düzensizliği  çözmek  için  3   laştırmak, Türk kültürünü Arap ve Fars kül-
                                                    türünün etkisinden kurtarmak, Batı ülkele-
            Mart 1924 tarihinde öğretimin birleştirilme-
            sini içeren bir yasa tasarısı meclise sunuldu.   riyle olan ilişkileri kolaylaştırmak amaçlarıyla
            Aynı  gün  Tevhid-i  Tedrisat  (Öğretim  Birliği)   Latin harfleri Türkçeye uyarlanarak 1 Kasım
            Yasası TBMM’de kabul edildi.            1928’de yeni Türk alfabe sistemine geçilmiştir.

             * Bu yasa ile;                           * Türk  alfabesine,  Latin  harflerinin  tümü
                                                    aynen  alınmamıştır.  Dilimize  uymayan  w,  x
              » Türkiye Cumhuriyeti içerisindeki tüm okul-  ve q gibi harfler alınmadığı gibi Latin alfabe-
           lar  Milli  Eğitim  Bakanlığına  bağlanarak  eği-  sinde olmayan ç, ğ ve ş gibi harfler bu alfa-
           timdeki ikiliğe son verildi.
                                                    beye alınmıştır.
              » Eğitim sistemi laikleştirilerek eğitimde fır-
           sat eşitliği sağlandı.                     * Yeni Türk harflerinin kabulü ile ülkede;
              » Karma eğitim sistemine geçildi.        » Okuma-yazma oranı artmış, basılan kitap
                                                    sayısı  çoğalmış,  kültürel  alışveriş  hızlanarak
              » İlköğretim zorunlu ve parasız hâle getirildi.
                                                    bilim ve teknoloji alanındaki gelişmelerin daha
              » Ulusal, çağdaş ve demokratik eğitim siste-  rahat  takip  edilmesi  sağlanmış,  konuşma
           mine geçildi.                            diliyle  yazı  dili  arasındaki  uyumsuzluk  sona
              » Azınlık okullarının zararlı faaliyetleri dur-  ermiştir.
           duruldu.
                                                      NOTOT
                                                      N
              » 11  Mart  1924’te  medreseler  kapatılarak
           yerine din eğitimi verecek imam hatip okulları     y Yeni  harflerle  ilk  basılan  gazete  Mardin
           ve ilahiyat fakülteleri açıldı.           Gazetesi’dir.

             HARF İNKILABI (1 KASIM 1928)             MİLLET MEKTEPLERİ (1 OCAK 1929)
   104   105   106   107   108   109   110   111   112   113   114