Page 7 - 8. SINIF MATEMATİK PARAGRAF - GİRİŞ YAYINLARI

4. ÜNTE: DOĞRUSAL DENKLEMLER VE ETSZLKLER PARAGRAF TEST 1

1 Ceb�r sözcüğü �lk olarak El−Harezm�’n�n “El’K�tab’ül−Muh- 3 Ceb�rsel �fadelere a�t eş�tl�klerde, sembollerle göster�len
tasar f� Hısab’�l Cebr� ve’l−Mukabele” (Ceb�r ve Denklem değ�şkenlere b�l�nmeyen den�r. İç�nde b�l�nmeyen bulu-
Hesabı Üzer�ne Özet K�tap) adlı eser�nde kullanılmıştır. nan ve bu b�l�nmeyen�n bazı değerler� �ç�n doğru olan
(I) Bu eser, aynı zamanda Doğu ve Batı’nın �lk ceb�r ve eş�tl�ğe denklem den�r. Bu değerler� bulma �şlem�ne de
denklem k�tabı olma özell�ğ�n� taşımaktadır. (II) Okul müf- denklem çözme den�r. İç�nde b�r b�l�nmeyen bulunan ve
redatına l�se son sınıfa kadar yayılarak alınan denklemler, b�l�nmeyen�n kuvvet� 1 olan denklemlere b�r�nc� derece-
günlük hayatın her alanında kullanılmaktadır. (III) Örne- den b�r b�l�nmeyenl� denklemler den�r. B�r�nc� dereceden
ğ�n uçakların �n�ş, kalkış ve rotaları b�lg�sayar programcı- b�r b�l�nmeyenl� denklemler ax+b=0 (a, b b�rer gerçek sayı
ları tarafından b�r denklem olarak tasarlanmaktadır. (IV) ve x b�l�nmeyen) şekl�nde göster�l�r.
Aslında kullandığımız tüm programlar, b�lg�sayar ve tab- Bu parçada aşağıdak�lerden hang�s�n�n tanımı yapıl-
let oyunlarının heps� değ�şkenlere bağlı eş�tl�kler �çeren mamıştır?
denklemlerden oluşmaktadır d�yeb�l�r�z.
GİRİŞ YAYINLARI
A) Eş�tl�k
Parça kaç numaralı cümle �t�bar�yle �k�nc� paragrafa
ayrılab�l�r? B) B�l�nmeyen
C) Denklem çözme
A) I B) II C) III D) IV
D) B�r�nc� dereceden b�r b�l�nmeyenl� denklemler

2 Ant�k Mısır, matemat�ğ�n doğduğu yer olarak kabul ed�-
l�r. Bunun neden�, Mısır’da matemat�kç�ler�n matemat�k
�le �lg�l� �şlerde görev almaları ve günlük hayatlarında
matemat�ğ� etk�n olarak kullanmalarıydı. Her yıl yağmur-
larla taşan N�l nehr�, tarlaların sınırlarını su ve çamurla
örtüyordu. Sular çek�ld�kten sonra N�l vad�s�nde bulunan
ver�ml� tarlaların ve bahçeler�n sınırları b�rb�r�ne karışı-
yordu. Sınırları karışan araz�ler�n tesp�t ed�lmes� �ç�n
matemat�kç�lere �ş düşüyordu. Çünkü toprak sah�pler�,
sah�p oldukları toprak m�ktarları kadar devlete verg�
ödemekteyd�ler. Bu nedenle her taşkından sonra devle-
t�n görevlend�rd�ğ� matemat�kç�ler, bu araz�lere g�derek
ölçüm yapıyorlar ve araz�ler�n sınırlarını bel�rl�yorlardı. Bu 4 (I) Katsayıları rasyonel �fade olan denklemlerde çözüm
matemat�kç�ler, üzer�nde alan, araz� ölçümler� ve ceb�r yapılırken payda eş�tleme, gen�şletme, sadeleşt�rme veya
formüller� yazan pap�rüsler� kullanıyorlardı. Bu pap�rüs- �çler dışlar çarpımı kullanılır. (II) B�r denklemde b�l�nme-
lerden b�r� de Alexander Henry Rh�nd (Al�ksandır Henr�y yene ver�len h�çb�r değer �ç�n eş�tl�k sağlanmıyorsa denk-
R�nd) tarafından bulunan ve İng�ltere’de Br�t�sh (B�r�t�ş) lem�n çözümü yoktur. (III) B�r denklemde b�l�nmeyene
Müzes�nde serg�lenen Rh�nd pap�rüsüdür. İşte s�ze bu ver�len her değer �ç�n eş�tl�k sağlanıyorsa b�l�nmeyen�n
pap�rüsten alınan ve günümüzden yaklaşık 3500 yıl aldığı bütün değerler denklem�n çözümüdür. (IV) Bu tür
önces�ne a�t dünyanın en esk� ceb�r problem�: B�r tahıl denklemler aynı zamanda b�rer özdeşl�kt�r.
öbeğ� �le o öbeğ�n yed�de b�r�n�n ağırlığının toplamı 19 kg Parçada geçen numaralandırılmış cümleler �le �lg�l�
�se b�r tahıl öbeğ�n�n ağırlığı ne kadardır? aşağıdak�ler�n hang�s� yanlıştır?
Bu parçada aşağıdak�ler�n hang�s�nden bahsed�l- A) I. cümlede, örneklend�rmeye yer ver�lm�şt�r.
mekted�r?
B) II. cümlede, denklemler�n da�ma çözümsüz olduğu
A) Ceb�rsel �fadeler�n nasıl ortaya çıktığı anlatılmıştır.
B) Ant�k Mısır’dak� tarım anlayışı C) III. cümlede, b�r denklem�n sağlamasından bahsed�l-
C) Tarım alanlarının sınırlarının bel�rlenmes� m�şt�r.
D) Ant�k Mısır’dak� matemat�kç�ler�n görev� D) IV. cümlede, özdeşl�k kavramına d�kkat çek�lm�şt�r.

Giri Yaynlar / 8. Snf Matematik 19