Page 33 - tyt-agresif-turkce

PARAGRAFTA ANLAM 151

5 İkinci Mahmut’un sözlerini anımsarsak, Arapçanın 7 ● Şükriye Hanım, kızını uyandırmaya kıyamadı.
yeni zamanlarda nasıl güçten düşmüş olduğunu Ayşe, işten yeni gelmiş gibi terli ve pembeydi.
anlarız. Tıp fakültesinin açılışında ne diyor İkinci Hacıoğlu'ndaki fabrikanın düdüğü, bir horoz
Mahmut: “Arapça kitaplar eksiktir, onlarla tıp bili-
mini öğrenemeyiz.’’ diyor. Arapçayı yeni sözcükler sesi gibi soğuk sabahın sesizliğini bozuyordu.
türeterek zenginleştirmek de bize düşmez sanı- Ayşe nihayet uyandı. Annesini kucakladı.
rım. Biz o dili zenginleştireceğimize, kendi dilimizi Yemek odasına kucak kucağa geçtiler. Odanın
güçlendirsek daha iyi olmaz mı? Kuşkusuz daha içini kızarmış ekmek kokusu doldurmuştu. Çay-
iyi olur. Örneğin Almanlar hem ölü dil köklerinden danlık ne güzel kaynardı.
EDİTÖR YAYINEVİ
yapılma terimleri, hem de Germen köklü terim-
leri kullanıyorlar. Ama biz Tanzimat Dönemi’nde ● Öğlen sıcağında, ihtiyar bir adam dışarı çıktı.
Arapça tıp kitabını bırakıp Fransızca tıp kitabına Martıların çığlıklarına dalmışken denize ateş
geçmişiz. Neden; hep dilimizin zenginleştirilmeme- böceği gibi bir şey uçtu. Bunu bir başkası, bir
sinden, güçlendirilmemesinden. Oysa ----. başkası daha izledi. İhtiyar adam, dalgın göz-
Bu parça düşüncenin akışına göre aşağıdaki- lerle, birbirini kovalayan bu garip böceklerin
lerden hangisiyle tamamlanmalıdır? denizde teker teker eriyişlerini seyretti. Sonra
birden az önceki kızgın demir kokusunu hatır-
A) her ulus kendi kültürünün ögelerini gençlere layınca yerinden fırladı. Kapıyı açar açmaz
öğretmeyi düşünmelidir yüzüne çarpan sıcak bir dumanın ortasında,
B) bin yıldır kullandığımız Osmanlıcayı bırakma- kaptanla çımacıyı yere çömelmiş, kan ter içinde
yıp tıp terimlerini güncelleyerek bilimsel bir bozulan motorla uğraşırken gördü.
lisan yapabilirdik
Bu iki metinde ayrıntıların seçiminde aşağıdaki
C) bir ulus her şeyden önce kendi öz dilinin ola- duyuların hangisinden yararlanılmamıştır?
naklarını genişletmeye bakmalıdır
D) bir dili zenginleştirmenin yolu yeni sözcükler A) İşitme B) Dokunma C) Koklama
türeterek dilin kavram haritasındaki eksikleri D) Tatma E) Görme
gidermektir
E) dilimizin kökenlerini genç kuşaklara öğreterek
ne kadar zengin olduğunu anlatmalıydık 8 Tiyatro mu, yoksa orta oyunu mu üstün? Bence
tiyatro orta oyunundan üstün bir sanattır. Orta
oyununda sadece güldürü vardır. Amaç seyirciyi

6 Dicle Nehri’nin karşı tarafında Yeni Hasankeyf adlı, sadece güldürmektir. Bu da söz oyunları ile yer yer
tamamlanmak üzere olan ve baraj sularının altında kaba sözlerle gerçekleştirilir. Seyirci kulağa hoş
kalacak birkaç köyü birleştiren yeni yerleşim yeri gelen sözlerle sadece güler, eğlenir. Tiyatro öyle
son hâlini alıyor yavaş yavaş. Hasankeyf’in taşın- değildir. Çünkü tiyatro çok boyutlu bir sanattır. O
ması süren tarihi eserleri de artık orada yüksele- kimi zaman güldürür, kimi zaman ağlatır. Güldürür-
cek. Yeni yerlerindeki eski eserlerin, Theseus’un ken de ağlatırken de seyirciyi eğitir, ona bir şeyler
gemisi misali tuhaf ve suni varlıklar olacak. Güncel verir. Çünkü amacı insana bir şeyler katmaktır. Bu
plana göre eski eserlerin serpiştirildiği Yeni Hasan- da onun orta oyunundan üstün olduğunu göster-
keyf’e bir de “antik liman” kurulacak. Bu durum yeni
kurulan şehrin maddi açıdan kalkınarak bölgenin mektedir.
gözde yerlerinden biri olmasını sağlayacak. Bu metnin yazılış amacı ;

Bu parçada Yeni Hasankeyf ile ilgili; I. Kanıları değiştirmek
I. Doğallıktan uzak olacağı II. Olay içinde yaşatmak
II. Ekonomik olarak zenginleşeceği III. İzlenim kazandırmak
III. Yeni bir turistik şehrin şekilleneceği IV. Bir duyguyu hissettirmek
durumlarından hangilerine gönderme yapıl-
mıştır? V. Düş gücünü kamçılamak
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II yukarıdakilerden hangisi olabilir?
D) I ve III E) I, II ve III A) I B) II C) III D) IV E) V