Page 19 - AYT HIZLI EDEBİYAT ENFES KONU ANLATIMI
P. 19
82 BATI EDEBİYATI VE BATI ETKİSİNDEKİ TÜRK EDEBİYATI
SENECA (MÖ 4 - MS 65)
Latin edebiyatının en büyük filozofudur. Gençliğinde dönemin en ünlü hocalarından
felsefe dersleri alır. Bir süre avukatlık yapar ve senato üyeliğine seçilir. Etkili konuşma-
sı ve bilgisiyle yaşadığı çağda ünlenir. Bir süre Neron’un öğretmeni olur; fakat saray
entrikaları yüzünden saraydan ayrılır ve Neron’un isteği üzerine hayatına son verir.
Seneca, Klasik Yunan trajedilerinden esinlenerek trajediler yazmıştır. Ancak trajedile-
ri sahneye konulmaktan çok yüksek sesle okunmaya uygundur. Onun yazdığı bu traje-
diler, Shakespeare gibi sanatçıları etkilemiştir. Bazı eserleri Türkçeye de çevrilmiştir.
ESERLERİ
ˇ Öfkeli Hercules, Troyalılar, Medea, Oedipus.
İTALYAN EDEBİYATI
DANTE (1265 - 1321)
İtalyan hümanistlerin ilki olarak kabul edilen Dante, küçük yaşta şiir yazmaya başlar
ve herkesin beğenisini kazanır. Daha sonra siyasi hayata atılır. İtalya’da barışın ancak
Roma-Germen İmparatorluğu tarafından sağlanabileceğini savunur ve bu nedenle
İmparatoru Sevenler Partisine katılır. Floransa elçisi olarak Papa’yı ziyaret eder. Ama
Dante’nin partisi yenilgiye uğrar ve parti mensupları sürgüne gönderilir. Kral, suçlarını
kabul etmeleri halinde sürgünleri bağışlayacağını duyurur. Ancak Dante bunu kabul
etmez ve sefalet, yokluk içinde yaşamını yitirir.
ESERLERİ
ˇ İlahi Komedya, Monarşi.
FRANCESCO PETRARCA (1304 - 1374)
Hümanizmin temellerini atan sanatçılardandır. Petrarca, klasik kültüre ulaşmanın te-
mel aracının, dil öğrenimi olduğunu söylemiştir. Sokrates’in “Kendini Bil” komutunu
benimsemiş, bunu başarmaya çabalamıştır. Petrarca’nın eski metinlere olan bu ilgisi,
insanların bu metinleri okuyup taşıdıkları ruhu canlandırmaya çalışmasını sağlamış
ve bu da temel hatlarıyla “Hümanizm” akımını oluşturmuştur. Petrarca’nın Avrupa
edebiyatı üzerinde büyük bir etkisi vardır. İnce, derin, lirik şiirlerinde aşkın her türlü
görüşünü ele alır. Doğrudan doğruya insana karşı duyulan sevgiyi dile getirir. Şiirin
geleneksel lirik biçimlerini değiştirir, sone tarzını bütün Avrupa’ya yayar.
ESERLERİ
ˇ Canzoniere, Trionfi, Le Rime (şiir).
EDİTÖR YAYINEVİ