Page 17 - AYT HIZLI EDEBİYAT ENFES KONU ANLATIMI

80 BATI EDEBİYATI VE BATI ETKİSİNDEKİ TÜRK EDEBİYATI
AİSKHYLOS (MÖ 525 - 456)
Tarihte bilinen ilk tiyatro yazarıdır. Aiskhylos, o zamana kadar tek oyuncu ile gerçek-
leştirilen oyunların aksine, kendi oyunlarına ikinci oyuncuyu da katmayı akıl etmiştir.
Daha sonra üçlemeler de yapar. Böylece oyunlarında diyalog ön plana çıkar, koronun
önemi ise azalır. Oyunlarında kanlı sahneler yerine ilginç kostümler ve maskeler kul-
lanmayı tercih eder.
ESERLERİ
ˇ Persler, Agememnon, Tabiat Önünde Yedi Komutan, Zincire Vurulmuş Prometheus.

SOPHOKLES (MÖ 495 - 405)
Eski Yunan çağının üç büyük tragedya yazarından biridir. “Trajik Kahraman” kavramı-
nı ilk olarak o kullanmıştır. Eserlerindeki olaylar insanlar arasında geçer ve oyundaki
kahramanlar kendi sonlarını kendileri hazırlamıştır. Yüzün üzerinde oyun yazmış, bazı
oyunlarıyla ödül almış fakat sadece yedisi günümüze dek ulaşabilmiştir.
ESERLERİ
ˇ Kral Oidipus, Elektra, Antigone.

EURİPİDES (MÖ 480 - 406)
Eski Yunan tragedya yazarıdır. Tiyatro sanatına gerek konu gerekse dekor ve sahne
düzeni bakımından yenilikler getirir. Kadın rollerine önem verir ve oyunlarında daha
çok, “aşk” konusunu işler. Tragedyaya olduğu kadar felsefeye de ilgi duyar. Trajedi
sanatına katmak istediği yenilikler halk tarafından pek benimsenmez. Edebiyata en
önemli katkısı oyunlarına gerçek karakterleri sokmasıdır. Yüze yakın oyundan sadece
on yedisi günümüze ulaşmıştır. Bunlardan en bilinenleri ise “Orestes” ve “Bakkhalar”
adlı trajedileridir.

ESERLERİ
ˇ Orestes, Bakkhalar, Fenikeli Kadınlar, Media, Herakles, Elektra.

SOKRATES (MÖ 470 - 399)
Atina’da doğan Sokrates, iyi bir eğitim görmüştür. Babası onu kendisi gibi heykeltıraş
olarak yetiştirmek istese de Sokrates, felsefeye ilgi duymuştur. Sokrates ahlak felse-
fesinin kurucusu olarak bilinse de, ondan geriye kalan şey kişilerin bilincine, özlerinin
ne olduğunu göstermeye yönelik bir çabadır. İlk anlam bilimci olan Sokrates, önceleri
doğa bilimleriyle, özellikle de canlı varlıkların çoğalması ve kaybolup gitmesiyle ilgile-
nir. Görüşlerinin çok etkili olduğu kabul edilen Sokrates hiçbir yapıt kaleme almamış-
tır. Onu daha çok iki öğrencisi Platon ve Ksenofanes’in yazdıklarından tanımaktayız.
EDİTÖR YAYINEVİ