Page 18 - AYT HIZLI EDEBİYAT ENFES KONU ANLATIMI

BATI EDEBİYATI VE BATI ETKİSİNDEKİ TÜRK EDEBİYATI 81
PLATON (EFLATUN) (MÖ 427 - 347)
Çok önemli bir Antik Yunan filozofu olan Eflatun, hocası Sokrates’in etkisiyle felsefeye
yönelmiştir. Platon, Batı felsefesinin başlangıç noktası ve ilk önemli filozofudur. Ne yaptı-
ğını bilen kişilere bir okulda öğretim yapmayı hedeflemiş ve her yaştan öğrenciye felse-
fe öğretmek için Atina’da bir Akademi kurmuştur. Platon, eserlerini diyaloglar biçiminde
yazmıştır. Eserlerinde görüşlerini çoğunlukla hocası Sokrates’in ağzından açıklamıştır.
ESERLERİ
ˇ Devlet, Gorgias, Phaedo, Phaedrus.

ARİSTOTELES (ARİSTO) (MÖ 384 - 322)
Platon ile birlikte Batı felsefesinin en önemli temsilcisidir. Eski Yunan filozofu Aris-
toteles, yalnız filozof değil, Avrupa’nın büyük biyologlarından biridir. Platon’un Aka-
demisi’nde 20 yıl öğrencilik yapmıştır. Platon, sürekli olarak çekiştiği bu değerli öğ-
rencisinin zekasına ve enerjisine hayran kalmış ve ona Yunanca akıl anlamına gelen
“Nous” adını vermiştir. Bir süre sonra Atina’dan göçüp Büyük İskender’in eğiticiliğine
getirilmiştir. Daha sonra Atina’ya dönerek ünlü okulu “lykeion”u (lise) kurmuş ve Büyük
İskender ölünce Atina’dan ayrılmıştır. Aristoteles, birçok konuda hocası Platon’dan
farklı düşünür, hatta hocasını eleştirmekten çekinmez. Platon tüm duyular dünyasına
ve etrafımızda gördüğümüz şeylere sırt çevirmiş olmasına rağmen Aristoteles, bunun
tam tersine gerçekçi bir biçimde kurbağaları, balıkları, çiçekleri inceler. Aristoteles’in
yazılarının temelini o güne kadar hiç yapılmamış doğa araştırmaları oluşturur.
ESERLERİ
ˇ Politika, Organon (Mantık üzerine), Categoriae (Kategoriler), Physica (Fizik).

LATİN EDEBİYATI
CİCERO (MÖ 106 - 43)
Latin edebiyatının ünlü hatip ve yazarıdır. Aynı zamanda devlet adamıdır. Konsül seçil-
dikten sonra düşmanlarını Roma’dan uzaklaştırmayı başardığı için yaşadığı dönemde
“Vatanın Babası” diye anılır. Roma İmparatoru Sezar’la ters düşmesi sonucu gücünü
kaybedip Roma’dan kaçar. Ancak sonra yakalanıp öldürülür. Cicero, yazılarında iyi bir
hatibin özelliklerini, neler bilmesi gerektiğini açıklamıştır. Nutuklarının her biri, başlı
başına birer sanat eseridir. Bunlardan sadece elli sekizi günümüze ulaşabilmiştir.
VİRGİLİUS (MÖ 70 - 19)
Latin edebiyatının en büyük şairlerindendir. Pastoral şiirin en önemli temsilcilerindendir.
Yetkin ve uyumlu bir söyleyişi vardır. Devlet büyüklerinin himayesi altına girmiştir. Aeneas
(Ene) adlı destanın kahramanlarının gezdiği yerleri yakından görmek için Yunanistan ve
Küçük Asya’yı gezer. Böylece eserlerinde daha canlı betimlemeler yapma imkanı bulur.
ESERLERİ
ˇ Aeneas (Ene), Jorjikler.
EDİTÖR YAYINEVİ