Page 10 - 2024 KPSS COĞRAFYA KONU ANLATIMLI - DATA YAYINLARI
P. 10
BÖLÜM TÜRKİYE’DE TARIM,
5 HAYVANCILIK VE ORMANCILIK
TÜRKİYE’DE ARAZİ KULLANIMI
● Türkiye’de yer şekillerinin çeşitlilik göstermesi arazi kullanımını
da çeşitlendirmiştir. Tarım arazileri
%34 Ormanlar
► Geniş ve verimli ovalar; tarımsal faaliyetler ve yerleşme için %27
(Çukurova, Çarşamba gibi)
► Yüksek yaylalar; hayvancılık ve yer yer turizm faaliyetleri için
(Doğu Karadeniz yaylaları gibi)
Göller Çayır - Mera
DATA YAYINLARI
► Yükseltisi fazla dağlık araziler; kış turizmi için (Uludağ, Erci- %1 Diğer alanlar %27
yes, Ağrı Dağı gibi) %11
► Ulaşım ve iklim şartlarının elverişli olduğu yerler; sanayi faali-
yetleri için (İzmit, Adana gibi)
► Volkanik alanlardaki ova ve platolar; tarım ve yerleşme için (Orta Kızılırmak)
► Yağışın ve ormanlık alanların fazla olduğu yerler; ormancılık faaliyetleri için (Batı Karadeniz)
► Bozkırların geniş yer kapladığı alanlar; küçükbaş hayvancılık için (Orta Anadolu gibi) kullanılmaktadır.
TÜRKİYE EKONOMİSİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER
Coğrafi Konum Yer Şekilleri
• Türkiye, Avrupa ile Asya arasında köprü görevi görür� • Ülkemiz engebeli ve yüksek bir ülkedir� Ülkemizde 500
Kıtalar arası taşımacılıkta ve enerji koridorluğunda m’nin altındaki düzlükler ancak 1/5 oranındadır�
önemli bir rol oynar� Transit ticaret potansiyeli yüksektir� • Arazinin engebeli olması yağışların artmasını ve hidroe-
• Orta Doğu’ya komşu olan ülkemizin Kafkas Cumhuri- lektrik potansiyelinin fazla olmasını sağlamıştır�
yetleri, Doğu Avrupa ülkeleri ile ilişkileri gelişmektedir� • Yükseltinin fazla olması sonucunda, ülkenin büyük bir
• Türkiye bu ülkelere çeşitli sanayi ürünleri ile gıda mad- bölümünde kışlar sert geçer, yazlar ise kısadır�
deleri satmakta bu ülkelerden makine ve ulaşım araç- • Bu durum tarımsal faaliyetleri kısıtlar� Soğuğa dayanık-
ları ile çeşitli işlenmiş ürünler almaktadır� sız bitkiler sadece kıyılarda yetişir�
İklim Nüfus ve Yerleşme
• Türkiye coğrafi konum itibariyle ılıman kuşak iklim böl- • Nüfus artış hızının yüksek olmasının olumlu yanları
gesindedir� olmakla birlikte olumsuz yanları daha fazladır�
• Ülkemizde, tarım büyük ölçüde doğal şartlara bağlıdır� • Her yıl nüfusa katılan 1 milyon insan, etkisini her alanda
• İklim çeşitliliği tarım ürünü çeşidini de arttırdığından göstermektedir�
ekonomik açıdan bir avantaj sağlamaktadır� • Sanayinin gelişmediği, tarımın başlıca ekonomik faali-
• İklim özellikleri dikkate alındığında Türkiye büyük yet olarak öne çıktığı alanlar genelde seyrek nüfusludur�
oranda karasal iklimin etkisi altındadır� • Kentler ve çevresinde gelişen sanayinin iş gücü talebi,
• Yaz kuraklığı sulama sorununu beraberinde getirir� kırsal alanlardan kentlere doğru göçlere yol açmıştır�
Ülkemizde tarımda en büyük problem su sorunudur� • Sanayinin geliştiği kentler kapasitelerinin çok üzerinde
• Yağış azlığı üretim azlığına, yağışların düzensizliği üre- nüfuslanmış ve bunun sonucunda konut, altyapı ve
timde dalgalanmalara yol açmaktadır� kamu hizmetleri yetersiz kalmıştır�
• İç bölgelerde yağışın fazla olmaması nedeniyle tarım • Bölgeler arası gelişmişlik farklılıkları az gelişmiş böl-
topraklarının yaklaşık olarak üçte biri nadasa bırakıl- gelerden gelişmiş bölgelere özellikle de kıyı kentlerine
maktadır� yönelik bir iç göç hareketine neden olmaktadır�
98 Data Yayınları / KPSS Coğrafya