Page 98 - MİMAR ve MÜHENDİSİN İNŞAAT EL KİTABI BORDO KİTAP - DATA YAYINLARI

CEE: BORDO KİTAP 1047
"dayanıklılık (mukavemet)", "işlenebilirlik" ve "dış
92 3 Betonda çimento miktarı; istenen mukavemeti ve
etkilere dayanıklılık"tır. Beton birleşimi denilince, 1
m yerine yerleştirilmiş taze betonun içine konan
agrega, su, çimento miktarları anlaşılır.
dayanıklılığı, su miktarı da hidratasyon ve kolay
işlenebilirliği sağlayacak kadar olmalıdır. Gereğinden
fazla su mukavemetin düşmesine neden olur.
BETON Betoniyerle tekniğine göre yapılan betonlarda tam bir
karışım olacağı için mukavemet elle yapılan
betonlara göre daha yüksek olmaktadır. Betonun
sertleşmesinin nedeni olan hidratasyon olayı,
DATA YAYINLARI
zamanla devam ettiği için, mukavemette zamanla
artış gösterir. Betonarmede 28 günlük küp
mukavemeti esas alınır ve betonlar buna göre
isimlendirilir. Betonarme inşaatta genelde üç cins
beton kullanılır. Bunlar, C20/25, C25/30 ve
C30/37’dir. Yani her bir betonun 28 günlük küp
mukavemetinin MPa cinsinden en az
karşılayabileceği basınç mukavemetini ifade eder.
Betonun dayanıklı olma özelliği kısaca şöyle
açıklanabilir. Betonda aranan en önemli özelliklerden
biri basınç dayanımıdır. Beton genellikle yüksek bir
basınç dayanımına sahip olduğundan pratikte basınç
gerilmesine maruz kalacaktır. Beton çekmeye karşı
dayanımsız kabul edildiğinden, çekme gerilmelerini
karşılamak için beton içine demir donatısı yerleştirilir.
Beton yapıldığı yere göre basınç ve çekme

gerilmelerinden başka aşınma, eğilme, titreşim gibi
Beton; kum, çakıl, mıcır gibi taneli mineral tesirlere de maruzdur. O halde yüksek dayanımlı bir
malzemenin, çimento ve su ile karıştırılması sonucu betona sahip olabilmek için betonla ilgili tüm
meydana gelir. Bu konuda yapılan diğer hususların yerine getirilmesi gerekir.
tanımlamalardan birisi de şöyledir. Betonun işlenebilme özelliği kısaca şöyle
• Beton; kum, çakıl, çimento ve suyun hatta isteğe açıklanabilir. Bir betondaki kum-çakıl karışımında,
bağlı olarak katılan boya ve benzeri katkı çakıl miktarını mümkün olduğu kadar fazla, kumun
maddelerinin birlikte karıştırılmasıyla elde edilen da çakılın boşluklarını dolduracak miktarda
bulunması gerekir. Fakat betonda bu özellik
karışımın sertleşmiş haline denir.
ve
yerleştirme
• Beton; yük taşıyan, diğer bir değişle esas taşıyıcı sağlansa da taşıma, kalıba dolayı danelerin
granülometrik
bozukluktan
yapı malzemesidir. Betonu önceden şekil
verebildiğimiz bir yapay taş olarak da ayrışması betonda istenmeyen durumların ortaya
çıkmasına neden olur.
tanımlayabiliriz. İşlenebilirlik, yalnız ilave edilen su miktarına değil,
• Beton uzun yıllardan beri ülkemizde ve dünyada betonu meydana getiren malzemelerin ayrı ayrı
en önemli yapı malzemesi olma özelliğini özelliklerine, bunların karışım oranlarına, sıkıştırma
korumaktadır. Uygulamada betona fazla önem vasıtalarına, kalıp ve donatı durumuna da bağlıdır.
verilmemesi sonucu, bilinçli ve bilinçsiz pek çok Bağlayıcı madde miktarının artması kum miktarının
yanlışlıklar yapılabilmektedir. İstenilen arttırılıp, çakıl miktarının azaltılması, yoğurma
özelliklerde beton elde edebilmek için bu suyunun fazlalaştırılması betonun işlenebilirlik
özelliklere tesir eden katkı maddelerinin ve beton özelliğini arttırır. Betonun işlenebilme derecesi, beton
yapım tekniklerinin çok iyi bilinmesi gerekir. Taze yerleştirme araçlarının şekli ve kuvveti göz önünde
betonun özellikleri gerek yerinde ve gerekse tutularak tespit edilir.
yerleştirme yerinde olmak üzere, alınan Betonun dış ortam etkilerine karşı dayanıklılık
numuneler üzerinde birtakım deneyler yapılarak özelliği ise kısaca şöyle açıklanabilir. Betonun dış
belirlenir. ortam etkilerine dayanıklılığından “durabilite”
Betonlardan beklenen üç ana nitelik vardır. Beton kastedilmektedir. Dış ortam sertleşmiş betonu fiziksel
hangi amaç için üretilirse üretilsin kesinlikle ve kimyasal yönden hasara uğratır. Fiziksel etkenler
aşağıdaki niteliklere sahip olmalıdır. Bunlar;