Page 21 - MİMAR ve MÜHENDİSİN İNŞAAT EL KİTABI BORDO KİTAP - DATA YAYINLARI

CEE: BORDO KİTAP 275
doğalgaz, elektrik gibi hatların planlarını, ilgili kurum
15
veya belediyelerden alarak, kazı esnasında bu hatlara
zarar verilmemesi için o bölgelerde kazı yapılırken
dikkat edilmesi, gerekirse mevcut şebeke hatlarının
yerlerinin özenle belirlenip işaretlenmesi ve her türlü
önlemlerin alınması gerekir. Gerekli görülen yerlerde
kuruma
ilgili
bilgilendirme
gereken
yapılması,
önlemlerin alınması ve hatta olası tehlikelere karşı ilgili
KAZI İŞLERİ kurumlardan ekiplerin kazı esnasında bölgede
bulunması gerekebilir.
Temel kazısı esnasında, temelden su çıkması veya
bir yerlerden su gelmesi durumunda temel kotuna
DATA YAYINLARI
indikten sonra eğimli bir kanal açılıp, içerisine mıcır
doldurup (borunun etrafına) daha sonra drenaj
borusunu kanala yerleştirilmelidir. Böylece bir drenaj
sistemi ile kazı alanından su uzaklaştırılır. Bir diğer
yöntem ise kazı alanında su fazla ise yine mıcır ile
eğimli bir kanal açıp uygun bir yere temel kotundan
daha derinde olacak şekil bir kuyu yapılmasıdır.
Böylece suyun kuyuya dolup temele gitmesi engellenir.
Kuyudaki suyu da motor pompalar ile çekip uygun bir
Temel zemini üzerindeki fazla toprağın kazılarak yere (mevcut kanalizasyon hattı gibi) tahliye edilmesi
alınması işlemine “kazı” denir. İp iskelesinin gerekir. Kuyuya dolan su temiz ise şantiyede sulama
tamamlanmasından sonra, zeminin kazılmasına geçilir. vs. işlerinde bile kullanabilir.
Zemin yüzeyi düzgünse, doğrudan bodrum ve temel Kazı imalatına başlamadan önce projede bulunan
kazısına başlanabilir. Şayet zemin yüzeyi düzgün yolları da dikkate alarak kullanabilecek yol(lar) ve
değilse, önce tesviye kazısını ve daha sonra da güzergah belirlenerek önce servis yolların oluşturması
bodrum ve temel kazısını yapmak gerekir. gerekir. İşin durumuna ve projeye göre bu yollar
belirlenip istenilen kota indirilerek bize daha rahat
1. Kazı İşleri Genel Esasları çalışma imkanı verir.
Yapıya başlamanın temel kuramı kazı ile başlar. Projeye göre kazı yapacak alan eğimli ise önce
Binanın proje eklerine uygun olarak aplike edileceği tesviye kazısı yapılır. Bu tesviye kazısı yapılar
alanda gerekli kazı işlerine girilmeden önce harita arasındaki kot farkları dikkat alınarak kademeli
mühendisleri veya şantiye mühendisleri tarafından (terasmanlı) bir şekilde yapılır.
plankote hazırlanır. Plankote, binanın projesine uygun Temel kazısına başlamadan önce harita
şekilde yapılması ve temel uygulama sırasında çıkacak mühendisleri veya harita teknikerleri tarafından,
kazı miktarının hesabı için büyük öneme haizdir. yapılacak olan yapının vaziyet planına bakılarak
Plankotesi yapılan bina çevresinde belirli aralıklarla vaziyet planında belirtilen yapı köşe noktaları
boyuna kesitler alınır ve enine kesitle kesim noktasının (koordinatları) sahada belirlenir. Bu noktalar GPS veya
kotları okunur. Boyuna her kesitin alanı, alan Total Station denen aletler ile belirlenmektedir. Bu
formülüne göre, enine her kesitin hacmi ise hacim köşe noktaları sahada işaretlenir (Sprey boya ile köşe
formülüne göre hesaplanır. noktaları işaretlenebilir, kireç ile köşe noktaları
Bir parsele ilişkin yapı ruhsatı alınmadan o
parselde kazı ve hafriyat yapılamaz. Ruhsat alındıktan birleştirilebilir veya köşe noktalarına demir çakılarak
şerit bantlar ile temel kazı sınırları belirlenir). Örneğin;
sonra yapılacak olan hafriyattan doğan her türlü binanın temeli radye temel ise projeden radye temelin
kazalara ait sorumluluk mal sahibine ve 4708 Sayılı boyutlarına bakılır ve temel kazısı yapılırken bina
Yapı Denetim Kanunu ve Uygulama Yönetmeliğinde sınırlarına ampatman mesafeleri ve çalışma alanı
tanımlanan yapı sorumlularına aittir. Yan parseldeki hesaba katılarak kazı yapılır. Ayrıca temel kazısı bina
yapılar ve toprak kaymaları ile ilgili önlemlerin alınması veya temel sınırlarından her yönde yaklaşık en az bir
gerekmektedir. Aksi takdirde İmar Kanunu’nun 32-40- metre geniş yapılır. Kazı yapılırken toprağın kendini
42. Maddeleri hükümlerine göre işlem yapılır. taşıyabilmesi veya dış etkenlerden dolayı (titreşim,
Hafriyat yani kazı imalatlarına başlamadan önce
hafriyat ruhsatı, sigorta işlemleri, hafriyat döküm izin yağmur vs.) toprağın göçmemesi için kazı şevli (eğimli)
yapılmalıdır.
belgesi vs. gibi gerekli işlemler yapılır ve izinler alınır. Harita mühendisleri, temel kazısını yapıp kotuna
Kazıya başlamadan önce dikkat edilmesi gereken
bir husus ise projenin gerçekleştirileceği alan içerisinde getirdikten sonra zemin etüt raporlarında belirtilen ve
hesaplar ile binayı taşıyacağı varsayılan zemini
bulunan mevcut temiz su, pis su, haberleşme,