Page 40 - okbs-basogretmen-calisma-kitabi-soru

BİLİŞSEL DÜŞÜNME 12.

BECERİLERİ MODÜL

YARATICILIK NEDİR?

Yaratıcılık en basit şekliyle orijinal, sosyal faydalılığı olan ürünler veya fikirler yaratabilme yeteneği olarak tanımlanabilir. Diğer bir
deyişle yaratıcılık, olmayan bir şeyi hayal edebilme, bir şeyi herkesten farklı yollarla yapabilme ve yeni fikirler geliştirebilme yeteneğidir.

YARATICILIK VE ZEKÂ YARATICILIK VE MİTLER

Kimi araştırmacılar yaratıcılığı zekânın bir parçası, kimileri Mit; kuşaktan kuşağa yayılan, toplumun düş gücü etkisiyle
ise zekâyı yaratıcılığın bir parçası olarak görürken kimi- zamanla biçim değiştiren, tanrılar, evrenin doğuşu vb.yle
leri iki yapı arasında bir ilişki öngörmemişlerdir. Zekânın ilgili, imgesel bir anlatımı olan halk öyküsü anlamına gelmek-
gereklilik derecesi yaratıcılık alanlarına bağlıdır. Örneğin tedir. Yaratıcılık hakkındaki toplumsal inanışlarımız bazen o
yaratıcı bir ressam olmak için çok yüksek zekâ düzeyi denli değişmeye başlar ki bunlar birer gerçek olmaktan çıkıp
gerekli değildir ancak Nobel Ödülü kazanan bir fizikçi tamamen söylencelere yani mitlere dönüşürler. Yaratıcılık
olmak için yüksek zekâ düzeyi ön koşuldur. mitleri yalnızca yanlış değil aynı zamanda tehlikeli de olabilir-
ler çünkü mitler bizleri yaratıcı olamayacağımıza inandırırlar.

Yaratıcılıkla İlgili Mitler

Mit 1: Yaratıcılık Bir Bilinmezdir. Mit 3: Yaratıcılık Bilinç Dışıdır

Bu mite göre yaratıcılık insanın gizemli bir yanı, kutsal bir Freud’un psikanalist yaklaşımından beslenen bu mite göre yara-
hediye ve öngörülemez bir ilhamdır ve bu nedenle hiçbir zaman tıcılık bireyin bilinçli eylemi olmaktan çok bilinçsizlik mekanizma-
bilinmemekte ve anlaşılmamaktadır. larının bazen de bilinçaltının doğurduğu bir gerçektir.

Mit 2: Her Yaratıcı Biraz Delidir! Mit 4: Yaratıcılık Öğretilemez

Yaratıcılığın bireyde doğuştan var olduğuna inanan kişiler
Sıra dışı veya ruh sağlığı bozuk dehaların yaşamları, toplum
üzerinde ön yargılar oluşturarak yaratıcı kişiler hakkında yanlış yaratıcılığın öğretilemeyeceğine de inanırlar. Genel düşünce şu
genellemeler oluşturmalarına neden olabilmektedir. Bu tür yan- şekilde açıklanabilir: Eğer yaratıcılık bireyin doğuştan getirdiği
lış algıların oluşumunda medyanın kuşkusuz payı çok yüksektir. genetik donanımlarda saklı ise yaratıcılık potansiyeli değiştirile-
mez çünkü genetik donanımların değiştirilmesi mümkün değildir.

YARATICI KİŞİLERİN ÖZELLİKLERİ

Orijinallik: Fikirlerle dolu, düşüncelerinde esnek, normları ve varsayımları sorgulayan, algısal ketlerden sakınan, hayal kuran, yeni
açılardan gören, olasılığa dikkat eden.
Yüksek Zekâ: Normların belirgin bir şekilde üzerinde genel zihinsel kapasiteye veya genel yeteneğe sahip.

Yaratıcılık Farkındalığı: Orijinalliğe ve yaratıcılığa değer veren, yaratıcılığın bilincinde olan, farklılık yaratmak isteyen.

Mantıksal Düşünen: Akılcı ve bilimsel düşünen, kanıta dayalı çıkarımlarda bulunan, neden-sonuç ilişkisi kuran, nedene dayalı öngörüler
geliştiren.

Sıra Dışı Düşünen: Metaforlarla düşünen, çelişkisel düşünen, yenilikle iyi baş eden.
633