Page 15 - TYT TÜRKÇE KAZANIM ODAKLI ve YENİ NESİL SORU BANKASI - GİRİŞ YAYINLARI

TEST 1 Düşünceyi Geliştirme Yolları

DÜŞÜNCEYİ GELİŞTİRME YOLLARI

Tanımlama: Metinde varlık veya kavramların “Nedir?”, Benzetme: Aralarında çeşitli yönlerden benzerlikler bulunan
“Kimdir?” sorularına cevap verecek şekilde belirgin özellikleriyle varlık ya da kavramlardan nitelikçe zayıf olanın güçlü olana
tanıtılmasıdır. benzetilerek anlatılmasıdır.
Karşılaştırma: Varlık ya da kavramlar arasındaki benzer Tanık Gösterme: Konuyu daha inandırıcı kılmak için konuyla
veya karşıt durumlar ortaya konularak anlatımın daha anlaşı- ilgili uzman bir kişinin ya da tanınmış bir şahsiyetin sözünden
lır hâle getirilmesidir. yararlanmaktır.
Örnekleme (Örneklendirme): Anlatılanları daha anlaşı- Sayısal Verilerden Yararlanma: Anlatılanların inan-
lır hâle getirmek ve düşünceyi somut kılmak amacıyla örnek- dırıcılığını artırmak için anlatımda sayısal verilere (istatistiki
lerden yararlanmaktır. değerlere) yer verilmesidir.
GİRİŞ YAYINLARI
Kişileştirme: İnsana ait özelliklerin insan dışı varlıklara Somutlama: Soyut kalan bazı durum veya kavramların
aktarılmasıdır. somut bir varlıkmış gibi anlatılmasıdır.

1. Ön yargılar, tecrübeden çıkarım elde etmenin önünü 3. İnsanoğlunun, yaşamını sürdürebilmek için bitkisel ve
keser. Bir fikriniz var ve bu tohumu sulayıp yeşertmek hayvansal ürünlerin elde edilmesi ile ilgili yaptığı faali-
amacıyla arkadaşınıza anlatıyorsunuz. Aldığınız cevap yetlerin tümüne tarım denir. Bu faaliyetlerin gerçekleş-
şunlardan biri: “Bunu ben de düşünmüştüm.”, “Bunu tirilebilmesi ve devamlılığın sağlanması için suya ihti-
düşünemeyecek ne var.”, “Biraz kafa yormak lazım.”, yaç vardır. Ülkemizde üreticilerde aşırı sulama eğilimi
“Şimdi bunun sırası değil.”… Bunlar ve benzeri ifade- olduğundan, sulama yapılan alanların çoğunda drenaj
ler ön yargılarımızı oluşturan mekanizmayla aynıdır. Ön sorunu bulunmaktadır. Sulamadan beklenen yararın
yargılarımız sadece tecrübelerimiz sonucu oluşmaz. Bu sağlanması ve sürdürülebilir bir tarımsal üretim için
yapıların oluşumuna bilerek ya da bilmeyerek kendimiz tesviye, toplulaştırma ve drenaj sistemleri gibi, tarla içi
katkıda bulunuruz. geliştirme çalışmaları, sulama sistemleri ile birlikte ele
Bu parçada yazar düşüncesini geliştirmek için aşa- alınmalı birbirlerine koşut biçimde inşa edilmeli ve bir-
ğıdakilerden hangisine başvurmuştur? likte işletmeye açılmalıdır.
Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerin hangisinden
A) Kişileştirme B) Örneklendirme C) Karşılaştırma yararlanılmıştır?
D) Benzetme E) Tanık gösterme
A) Tanımlamadan B) Betimlemeden
C) Kişileştirmeden D) Öykülemeden
E) Tanık göstermeden
2. Hisar’dan Kanlıca’ya geçiyordum. Yaşlı bir kayıkçı, eski
ağır sandalını akıntıya karşı sürüklemek için bütün kuv-
vetiyle küreklere asılıyor, bir sel gibi akan küçük dal-
galarda ilerliyordu. Bu didinme onu yormuştu. Akşam
soğuk ve rutubetliydi. Ama o, üstündekileri çıkardı, düğ- 4. Ruhuna demir atan kaygıların ve korkuların hikâyesini
meleri çözük bir gömlekle kaldı. Şimdi bu harap vücutta anlatan yazar (Einstein’ın oğlu) aynı zamanda o döneme
bir yorgunluk titremesi vardı. de ışık tutuyor bu kitabında. Olayları kişisel tarihle bilim
tarihini harmanlayarak aktarır yazar: “Mileva babamın
Bu paragrafın anlatımıyla ilgili aşağıdakilerden han- cazibesine kapılır. Eğer benzer bir trajedi Marie Curi’nin
gisi söylenemez? başına gelseydi, X ışınları olmazdı.”

A) Betimlemelerden yararlanılmıştır. Bu parçada yazarın iki tarih yazınını birleştirerek
B) Gözlemlere yer verilmiştir. aktarması ile ilgili düşüncesi, düşünceyi geliştirme
C) Niteleyici sözcüklerden yararlanılmıştır. yollarından hangisiyle inandırıcı kılınmıştır?
D) Benzetme yapılmıştır. A) Karşılaştırma B) Benzetme C) Kişileştirme
E) Kişileştirme yapılmıştır. D) Örnekleme E) Alıntı yapma

66 Giriş Yayınları TYT Türkçe