Page 11 - TYT TÜRKÇE KAZANIM ODAKLI ve YENİ NESİL SORU BANKASI - GİRİŞ YAYINLARI
P. 11
CÜMLEDE ANLATIM
3. BÖLÜM CÜMLELER ARASI ANLAM İLİŞKİLERİ
EŞ - YAKIN - ÇELİŞEN ANLAMLAR
CÜMLEDE ANLAM
CÜMLEDE DUYGULAR VE KAVRAMLAR
CÜMLEDE ANLATIM CÜMLEDE DUYGULAR VE KAVRAMLAR
Öznel Anlatım: Doğruluğu kişiden kişiye değişen Öneri: Bir olay, durum, kişi veya eserle ilgili görüş ve tavsiyelerdir.
cümlelerdir. Varsayım: Gerçekleşmeyen bir eylemin gerçekleşmiş veya gerçek-
Nesnel Anlatım: Doğruluğu kişiden kişiye değişmeyen leşmiş bir eylemin gerçekleşmemiş gibi düşünülmesidir.
olduğu cümlelerdir.İRİŞ YAYINLARI
cümlelerdir.
Eleştiri: Bir olayın, durumun, sanatçının veya eserin olumlu ve
Doğrudan (Dolaysız) Anlatım: Başkasının sözünün olumsuz yanlarını ortaya koymaktır.
değiştirilmeden aktarıldığı cümlelerdir.
Uyarı: Bir durum veya olayla ilgili ikaz ve hatırlatmalardır.
Dolaylı Anlatım: Başkasının sözünün, sözü aktaranın
ifadesine göre değiştirilip aktarıldığı cümlelerdir. Yakınma (Şikâyet): Bir durumdan, koşuldan veya kişiden kaynakla-
nan olumsuzlukların ifade edilmesidir.
Üslup (Biçem): Eserin anlatımı ile ilgili bilgi veren
yargılardır. Hayıflanma (Pişmanlık): Kişinin, olmasını isteyip de gerçekleşme-
yen durumlarla ilgili kendi kendine kızgınlığını, pişmanlığını ve si-
İçerik (Konu): Ele alınan fikir, olay veya durumla ilgili
bilgi veren cümlelerdir. temini yansıtmasıdır.
Aşamalı Durum Bildiren Cümleler: Bir olgunun, olayın Sitem: Bir kimseye, yaptığı bir hareketten dolayı duyulan üzüntü-
veya durumun belli bir süreçte değiştiğini anlatan nün, kırgınlığın belirtilmesidir.
cümlelerdir. Şaşırma: Beklenmeyen bir durum karşısında ne yapacağını, nasıl
Kinayeli Anlatım: İfade edilen düşüncenin, genellikle davranacağını bilememe, hayret etmedir.
alaycı biçimde, tersini kastedecek şekilde anlatıldığı Tahmin: Birtakım bilgilerden hareketle bir olayın nasıl gerçekleşe-
cümlelerdir.
ceğinin kestirilmesi, olay hakkında fikir yürütülmesidir.
Olasılık (İhtimal): Bir olayın veya durumun gerçekleşip gerçekleş-
CÜMLELER ARASI ANLAM İLİŞKİLERİ meyeceğini dile getiren ve kesin olmayan yargılardır.
Neden-Sonuç Cümleleri: Bir durumun veya olayın han- Beğeni: Bir durumu, kişiyi, eseri veya nesneyi övmektir.
G
gi nedenlerle gerçekleştiğini veya gerçekleşmediğini Abartma: Bir şeyi olduğundan çok veya az göstermektir.
bildiren cümlelerdir. Endişe (Kaygı): Olumsuz bir durumun gerçekleşme ihtimalinden
Amaç-Sonuç Cümleleri: Bir eylem veya durumun ötürü duyulan kaygıdır.
gerçekleşmesinin başka bir olay veya duruma bağlı Kesinlik: Bir olay veya durumla ilgili bilgilerin kesin olmasıdır.
Koşul-Sonuç Cümleleri: Bir olay veya durum ile ilgili Olumlu Cümleler: Cümlenin yükleminde belirtilen yargının gerçek-
ulaşılmak istenen sonucu, maksadı dile getiren cümle- leşeceğini belirten cümlelerdir.
lerdir. Olumsuz Cümleler: Cümledeki yargının gerçekleşmediğini ya da
Karşılaştırma Cümleleri: Birden fazla varlık, kavram gerçekleşmeyeceğini belirten cümlelerdir.
veya durumun benzer veya farklı yönlerini mukayese Ön Yargı: Bir kişi veya bir şeyle ilgili önceden sahip olunan bilgilere
eden cümlelerdir. göre genellikle de olumsuz olan sonuçların öngörülmesidir.
Küçümseme: Bir kişiye, olaya değer vermeme, onu küçük görmedir.
EŞ-YAKIN-ÇELİŞEN ANLAMLAR Azımsama: Bir şeyin miktarca yetersiz görülmesidir.
Eş Anlamlı Cümleler: Aynı konu ve düşüncenin, farklı Tasarı: Bir konuyla ilgili planların ve projelerin yansıtılmasıdır.
sözcükler ve söz dizimiyle dile getirildiği cümlelerdir. Onay: Bir işin, davranışın yerinde ve doğru olduğunu belirtilmektir.
Yakın Anlamlı Cümleler: İfade biçimleri farklı olsa Kanıksama: Sık tekrar edilen durumlara alışma, duyarsızlaşmadır.
da bir konu hakkında aynı düşünce ve duyguları dile
getiren cümlelerdir. Sezgi: Olmuş veya olacak bir şeyi anlamak, kestirmek, hissetmektir.
Çelişen Cümleler: Birbirine zıt durumları veya düşün- Özlem: Bir kimseye, bir yere veya bir şeye kavuşma isteğidir.
celeri dile getiren cümlelerdir. Tanımlama: Bir varlığın, kavramın ne olduğunun belirtilmesidir.
Giriş Yayınları TYT Türkçe 45