Page 11 - TYT TÜRKÇE KAZANIM ODAKLI ve YENİ NESİL SORU BANKASI - GİRİŞ YAYINLARI
P. 11

CÜMLEDE ANLATIM
              3.           BÖLÜM                              CÜMLELER ARASI ANLAM İLİŞKİLERİ

                                                              EŞ - YAKIN - ÇELİŞEN ANLAMLAR
                            CÜMLEDE ANLAM
                                                              CÜMLEDE DUYGULAR VE KAVRAMLAR


                         CÜMLEDE ANLATIM                                 CÜMLEDE DUYGULAR VE KAVRAMLAR

           Öznel Anlatım: Doğruluğu kişiden kişiye değişen   Öneri: Bir olay, durum, kişi veya eserle ilgili görüş ve tavsiyelerdir.
           cümlelerdir.                                     Varsayım: Gerçekleşmeyen bir eylemin gerçekleşmiş veya gerçek-
           Nesnel Anlatım: Doğruluğu kişiden kişiye değişmeyen   leşmiş bir eylemin gerçekleşmemiş gibi düşünülmesidir.
           olduğu cümlelerdir.İRİŞ YAYINLARI
           cümlelerdir.
                                                            Eleştiri:  Bir olayın, durumun, sanatçının veya eserin olumlu ve
           Doğrudan (Dolaysız) Anlatım: Başkasının sözünün   olumsuz yanlarını ortaya koymaktır.
           değiştirilmeden aktarıldığı cümlelerdir.
                                                            Uyarı: Bir durum veya olayla ilgili ikaz ve hatırlatmalardır.
           Dolaylı Anlatım: Başkasının sözünün, sözü aktaranın
           ifadesine göre değiştirilip aktarıldığı cümlelerdir.  Yakınma (Şikâyet): Bir durumdan, koşuldan veya kişiden kaynakla-
                                                            nan olumsuzlukların ifade edilmesidir.
           Üslup (Biçem): Eserin anlatımı ile ilgili bilgi veren
           yargılardır.                                     Hayıflanma (Pişmanlık): Kişinin, olmasını isteyip de gerçekleşme-
                                                            yen durumlarla ilgili kendi kendine kızgınlığını, pişmanlığını ve si-
           İçerik (Konu): Ele alınan fikir, olay veya durumla ilgili
           bilgi veren cümlelerdir.                         temini yansıtmasıdır.
           Aşamalı Durum Bildiren Cümleler: Bir olgunun, olayın   Sitem: Bir kimseye, yaptığı bir hareketten dolayı duyulan üzüntü-
           veya durumun belli bir süreçte değiştiğini anlatan   nün, kırgınlığın belirtilmesidir.
           cümlelerdir.                                     Şaşırma: Beklenmeyen bir durum karşısında ne yapacağını, nasıl
           Kinayeli Anlatım: İfade edilen düşüncenin, genellikle   davranacağını bilememe, hayret etmedir.
           alaycı biçimde, tersini kastedecek şekilde anlatıldığı   Tahmin: Birtakım bilgilerden hareketle bir olayın nasıl gerçekleşe-
           cümlelerdir.
                                                            ceğinin kestirilmesi, olay hakkında fikir yürütülmesidir.
                                                            Olasılık (İhtimal): Bir olayın veya durumun gerçekleşip gerçekleş-
                   CÜMLELER ARASI ANLAM İLİŞKİLERİ          meyeceğini dile getiren ve kesin olmayan yargılardır.

           Neden-Sonuç Cümleleri: Bir durumun veya olayın han-  Beğeni: Bir durumu, kişiyi, eseri veya nesneyi övmektir.
                 G
           gi nedenlerle gerçekleştiğini veya gerçekleşmediğini   Abartma: Bir şeyi olduğundan çok veya az göstermektir.
           bildiren cümlelerdir.                            Endişe (Kaygı):  Olumsuz bir durumun gerçekleşme ihtimalinden
           Amaç-Sonuç Cümleleri: Bir eylem veya durumun     ötürü duyulan kaygıdır.
           gerçekleşmesinin başka bir olay veya duruma bağlı   Kesinlik: Bir olay veya durumla ilgili bilgilerin kesin olmasıdır.

           Koşul-Sonuç Cümleleri: Bir olay veya durum ile ilgili   Olumlu Cümleler: Cümlenin yükleminde belirtilen yargının gerçek-
           ulaşılmak istenen sonucu, maksadı dile getiren cümle-  leşeceğini belirten cümlelerdir.
           lerdir.                                          Olumsuz  Cümleler:  Cümledeki yargının  gerçekleşmediğini ya  da
           Karşılaştırma Cümleleri: Birden fazla varlık, kavram   gerçekleşmeyeceğini belirten cümlelerdir.
           veya durumun benzer veya farklı yönlerini mukayese   Ön Yargı: Bir kişi veya bir şeyle ilgili önceden sahip olunan bilgilere
           eden cümlelerdir.                                göre  genellikle de olumsuz olan sonuçların öngörülmesidir.
                                                            Küçümseme: Bir kişiye, olaya değer vermeme, onu küçük görmedir.
                     EŞ-YAKIN-ÇELİŞEN ANLAMLAR              Azımsama: Bir şeyin miktarca yetersiz görülmesidir.
           Eş Anlamlı Cümleler: Aynı konu ve düşüncenin, farklı   Tasarı: Bir konuyla ilgili planların ve projelerin yansıtılmasıdır.
           sözcükler ve söz dizimiyle dile getirildiği cümlelerdir.  Onay: Bir işin, davranışın yerinde ve doğru olduğunu belirtilmektir.

           Yakın Anlamlı Cümleler: İfade biçimleri farklı olsa   Kanıksama: Sık tekrar edilen durumlara alışma, duyarsızlaşmadır.
           da bir konu hakkında aynı düşünce ve duyguları dile
           getiren cümlelerdir.                             Sezgi: Olmuş veya olacak bir şeyi anlamak, kestirmek, hissetmektir.

           Çelişen Cümleler: Birbirine zıt durumları veya düşün-  Özlem: Bir kimseye, bir yere veya bir şeye kavuşma isteğidir.
           celeri dile getiren cümlelerdir.                 Tanımlama: Bir varlığın, kavramın ne olduğunun belirtilmesidir.


                                                                                     Giriş Yayınları TYT Türkçe  45
   6   7   8   9   10   11   12   13   14   15   16